پان ایرانیستلرین فارس مدنیت راسیستلیگی و ایستعمارچیلیغی نی قوروماق اوچون ایرانزمین آدی آلتیندا سوندوقلاری بیرلشمک تکلیفلرینه باخیش

 

فارس ایستعمارچیلاری و مدنیت راسیستلری اؤزلرینه ایلک ائو حئساب ائتدیکلری مکاندا دیل و مدنیتلر آراسیندا باریش یاراتمالی، سونرا منظور اولموش طوطولاری نی هیندوستانا اوچورماق اوچون تدبیر تؤکوروک دئیه دوشونمکلری پیس اولماز دئیه دوشونمه لیدیرلر. بو دئدیکلریمیزه باخمایاراق پان ایرانیستلر و فارس مدنیت راسیستلری ایچریده هر هانکی بیر دیل و مدنیتلر مسئله سی یوخدور دئیه ایران ممالیکی محروسه سی قونشولوغوندا اولان قونشو دؤلتلرین، دؤلتچیلیک تورپاقلارینی فارس ایمپراتورلوغو ایچریسینه آلماق هاواسینا قاپیلارلار. آشاغیدا بعضی مقاملارینی گؤزدن کئچیره جگیمیز یازی فارس مدنیت راسیستی، میرمهرداد میرسنجری آدلی ذات عالی نین قلمی ایله یازیلمیش، اوخویوروق:

".. . خلا وجود اتحادیه کشور های هم فرهنگ و هم ریشه ایرانی تبار در منطقه آسیای میانه و غربی به عنوان اتحادیه کشورهای فلات ایران یا ایران بزرگ بسیار احساس می شود،اتحادیه ای که می تواند تقویت کننده برنامه های بلند مدت توسعه ایران در چشم انداز بیست ساله ایران 1400 تلقی شود"[i].

متنیدن ده آنلاشیلدیغی کیمی  میرمهرداد میرسنجری نین فارس ایستعمار حاکیمیتینه تکلیف ائتدیگی بیرلیک ایران ممالیکی محروسه سینده یئر آلمیش فارسیستان، افغانیستانین و تاجیکیستانین تاجیک بؤلگه لری دئییل، ایران ممالیکی محروسه سینده فارس ایستعمارچیلیغینا توتولموش خالقلارین جوغرافی تورپاقلاری نین یانی سیرا قوزئی آذربایجان جمهوریتی، روسیه حاکیمیتینده یئر آلمیش خود مختار داغیستان، اینگوش، اوسئت، چئچئنیستان و اۆسته گل گورجوستان تورپاقلاری نین بؤیوک بیر بؤلومو، ائرمنیستان، تورکیه و سوریه نین شرق بؤلگه لری، عراغین قوزئی و شرق بؤلگه لری، پاکیستانین غرب و شمال غرب بؤلگه لری نی، افغانستان، تورکمنیستان، اؤزلکیستان جموریتلری، قازاقیستان، قیرقیزیستان و چین تورپاقلاری نین بیر بؤلومونو ده ایچرمکده دیر. فارس ایستعمارچیلاری نین بو مملکتلره خیال عالمینده ساواش آچماقلاری، بو مسئله نین حیاتا کئچمه سی اوچون دوشونولموش دوشونجه و مفکوره دئییل، ایران ممالیکی محروسه سینده میللیتلر مسئله سینی خالق اجتماعیتی نین دیققتینده یاییندیرماغا و خالق اجتماعیتینی دوشونجه و فیکیر باخیمیندان مسخ ائتمگه دوشونولموش فارسلیق مفکوره سی ساییلار. بو دوشونجه یه اساسن ایران ممالیکی محروسه سینده هرهانکی تورک، عرب، بلوچ، لور و باشقا دیل و مدنیتلره عایید میللی توپلوملار یوخ ساییلار. آدی چکیلن خالقلار اؤز دیل و مدنیتلرینی مطرح ائتدیکده، اؤرنک اولاراق گونئی آذربایجان تورکلرینه: قوزئی آذربایجان؛ کوردلره: قونشو دؤلتلرده کی کوردلر یاشایان تورپاقلار؛ تورکمنلره: تورمنستان جمهوریتی؛ عربلره: عراقدا شیعه لر یاشایان تورپاقلار؛ بلوچلارا: پاکیستانداکی بلوچلار یاشایان تورپاقلارین ایران ممالیکی محروسه سینه گئری قایتاریلاجاغینی وعد ائدرلر. بو گؤروش و ایچی بوش وعده، بیر دولچا آیران ایله بیر دنیز سویو یوغورت ائتمک آرزوسوندا اولان خیالاتچی بیری سی نین داورانیشینی سرگیله میش اولار. گونلرین بیرینده، بیری بیر دولچا یوغورت ایله هرهانکی بیر دنیزه دوغرو یولا دوشر. قارشیدان بیریسی گله رک بو ذاتی سورقو سوآلا چکر:

- هارا بئله؟ اوغورلو اولسون!

– الله دان گیزلی دئییل، سندن نه گیزلین! گئدیرم قاباقداکی دنیزی مایالام یوغورد ائدم!

- بیر دولچا یوغورد ایله او بؤیوکلوده دنیزی یوغورت ائتمک اولماز آخی! بیر ده اونون جنسیتی سۆت دئییل، سودور. سن هئچ بو مسئله اوزره دوشونموشسن می؟ دئیه بیر سورقو اورتایا قویار.

قارشی طرف اوزدن گئتمه یه رک، اوتانمازجاسینا دئیه ر:

- من ده بیلیرم، او سودور، سویا یوغورت تؤکمک ایله یوغورت اولماز! آنجاق اولسا، یوغورد اولار ها!

اۆسته کی مثل اوچ جوت بیر تک فارس ایستعمارچیلیغینا و فارس مدنیت راسیستلیگینه منسوب اولموشلارین "ایرانزمین" دئیه اورتایا آتدیقلاری دوشونجه لری نین ایضاحی ساییلار. دئمک، بونلار دا اؤز ایستعمارچیلیق و راسیستلیک عمللرینی ایضاح ائتمک یئرینه دونیانی فارس ائتمک ایسترلر! دئمک، بونلار ایران ممالیکی محروسه سینده فارس حاکیمیتی نین اوزلشدیگی ائتنیک مسئله لره انسانی بیر جاواب تاپماق یئرینه میللی مسئله نی باسدیرماق اوچون قونشو دؤلتلر ایله سؤزده بیرلشمک ایستر و اوسته لیک پان ایرانیستلیک دوشونجه و خیاللارینی ایران ممالیکی محروسه سینده کی ائتنوسلار آراسیندا یایماقدان بیله چکینمک ایسته مزلر. گئنه ده اوخویوروق:

"...  جایگاه ژئو پلتیک ،تاریخی و فرهنگی ایران در طول هزاران سال همزیستی، نقشی غیر قابل انکار در کشورهای نو استقلال دور تادور ایران بر جای گذارده است که به رغم تلاش های قدرت های استعماری در ایجاد تفرقه و جدایی مصنوعی بین این ملت جدا افتاده از هم هنوز قابل توجه می باشد"[ii].

اۆسته گؤرودنوگو کیمی "ایران" دئدیکده فارس مدنیت راسیستی، میرمهرداد میرسنجری ذات عالی فارس دیل و مدنیتی نین اوزرینه ائله بیل یاغ، بال سورته رک اونو فارس اولمایان عوام انسانلارا یئدیرمگه چالیشار. دئمک، بو ذاتلار بوگونکو بیلگی سایار و مدنیت چاغیندا، انسانلارین یاشاییشیندا دیل و مدنیتلرین هانکی اؤنم و اهمیت داشیدیغینی بیله درک ائتمز مقامدا یئر آلارلار. بو ندن ایله ده بیربیرلریندن ایستر قرامئر، ایستر موفولوژی باخیمیندان فرقلی اولان اوچ (تورک، سام و ایران) دیل قوروپونا عایید اولان خالقلاری فارسلیق باتلاغیندا بوغماق و فارسلارینکی ائتمک ایسترلر[iii]. گئنه ده اوخویوروق:

 

 

 

"... در طول 196 سال گذشته به رغم ایجاد 8 کشور جدید در جنوب روسیه ـ در مناطق اشغال شده از ایران ـ و نیز ایجاد دو کشور در ایران شرقی توسط استعمار بریتانیا نه تنها پیوند های معنوی این ملت واحد با سرزمین بزرگ مادری گسسته نشده بلکه حتی پس از تحولات دو دهه اخیر در منطقه ، این علائق و پیوند ها بسیار گسترده تر هم شده است که با قدرتمند شدن ایران این مهم می تواند بستر مناسبی را جهت شکل دادن و پایه ریزی اتحادیه منطقه ای فلات ایران با محوریت تاریخ و میراث مشترک چند هزار ساله موجود فراهم آورد"[iv].

 

اوسته گؤروندوگو کیمی، فارس مدنیت راسیستلری نین نظری کئچرلی ساییلارسا، تاریخه قاریشمیش موغول ایمپراتورلوغونون وارثی بوگونکو موغولوستان دؤلتی ساییلارمیش، اؤرنک اولاراق قوزئی کوره نین قوزئییندن باشلامیش- تایوان (چین آداسی)- فینلاند-ازمیر- بصره شهری آراسیندا یئرلشمیش بوتون تورپاقلارداکی یاشایان انسانلار دا بوگونکو موغول میللتی و بوگونکو موغولیستان تورپاقلاری نین ترکیب حیصصه سی ساییلمالی ایمیش – آرادا اولان فرق بو:

موغوللار دیل و دین باخیمیندان او زامانکی یئرلی حاکیمیتلرین دیل و مدنیتلرینه احترام و تمکین ایله یاناشاراق ایشغال ائتدیکلری دؤلتلرین دیللرینی و دینلرینی او بؤلگه لرین ایداری و دینی قورولوشو دئیه ساخلایاراق مالیات و غرامت آلماقلا بو تورپاقلارا حؤکومت ائتمیشلر.

 

 بوگونکو فارس دیلی و فارسلیق ایله هر هانکی بیر ایلگی و ایلیشگیسی اولمایان هخامنشلر ایسه یئرلی دیل و مدنیت صاحابلارینی ایستعمارچیلیغا تابع توتماغا  چالیشمیشلار. میرمهرداد سنجری بؤیوک ایران سرحدلری هارا دئیه چیزاراق یازار (باخ اوسته، خریطه نمره1)، اوخویوروق:

"... فلات (نَجد) ايران بزرگ سرزمين وسيعى در آسياى مرکزی و جنوب غربى است. اين فلات بين رودهاى جيحون (آمو دريا) در شمال شرقى، کورا در شمال غربى، سند در جنوب شرقى، و فرات در جنوب غربى قرار دارد. کوه های پامیر و هندوکش در مشرق،جلگه ورا رود (ماوراءالنهر عربی) در شمال شرق، کوه‌های قفقاز در شمال غربی ،کوه های زاگرس و میان رودان (بین النهرین عربی) در غرب و خليج فارس و درياى مکران یا بلوچستان (دریای عمان) در جنوب محدودهٴ طبيعى فلات ايران را مشخص می‌کند"[v].

اۆسته میرمهرداد میرسنجری، سرحدلرینی بلیرلمیش تورپاقلار اصلینده ایران دئییل، کنگر کؤرفزی (خلیج فارس) نین قؤزیینده هخامنیشلر طرفیندن قورولموش و باشقا ولایتلری حاکیمیتی آلتینا آلمیش و یونانلیلار آد وئرمیش پرسیا ساییلارمیش. ایران ایسه کئچمیشده کی آد اعتیباری پان ایرانیستلر و فارس مدنیت راسیستلری نین "بهشت برین" دئیه آدلاندیردیقلاری و اوسته ده مؤللیف آدینی چکدیگی پامیر چؤللری ساییلمالی ایمیش[vi]. ایران کلمه سی سونرالار غزنه لیلر و سلجوقلولار واسیطه سی ایله بوگونکو ایران ممالیکی محروسه سینی ایچرمیش بیر حاکیمیت ساحه سی اولموش. بو حاکیمیت ساحه سی زامان زامان کئچیلمیش و بؤیوموشدور.[vii] میرمهرداد میرسنجری خیالی بؤیوک ایران سرحدلرینی چیزدیقدان و بلیرلدیکدن سونرا بیر داها دیل و مدنیت اساسیندا اونو ایضاح ائتمگه چالیشار، اوخویوروق:

"... مردم سرزمین فلات ایرا ن و ایران بزرگ شامل کردها،آذری ها، تات ها ،تاجیک ها، پشتون ها ،بلوچ ها،تالشی ها،ارمنی‌ها،اوستیایی‌های قفقاز (که خود را ایرونی می نامند) و... . ایجاد اتحادیه منطقه ای فلات ایران یا کشور های وارث تمدن ایرانی با رويکرد همگرايي منطقه اي سبب ساز ايجاد نوعي همگرايي فرهنگي، هويتي و اقتصادي بين مردم ملتي می شود که در تاريخ پر فراز و نشيب فلات ايران، در کنار هم زيسته‏اند و از عناصر فرهنگي و تمدني مشترکي (مانند نوروز، زبان پارسي و سایر زبان های آریایی و شخصيت‏هاي اساطیری، فرهنگی و تاريخي مشترك) بهره مي‏برند. کشورهاي مورد نظر، يازده کشور ايران، افغانستان، تاجيکستان، پاکستان، ازبکستان، ترکمنستان، آذربايجان، گرجستان، ارمنستان، قزاقستان و قرقيزستان و نیز بحرين و مناطق نیمه مستقل اقلیم کردستان عراق و مناطق شمال قفقاز از جمله داغستان و اوستیا هستند که مردمان‏شان با فرهنگ و تاریخ مشترک هزاران سال در کنار هم زيسته و در سده‏هاي گذشته، در کشاکش رقابت‏ها و توطئه هاي استعماري از هم جدا شده اند"[viii].

اوسته گؤروندوگو کیمی پان ایرانیست و فارس مدنیت راسیستلری نین خیالی تورپاقلاریندا آذربایجان، گورجوستان، تورکمنستان، قیرقیزیستان و قازاخیستان و بحرین تورپاقلاری یئر آلارکن بو تورپاقلارا حاکیم اولاجاق دیل و مدنیتلر ده فارسچا (زبان فارسی) و - عوامفریبلیک اولسون دئیه- باشقا آریا دیللری منظور اولاجاقلار. دئمک، تورکلوک و عربلیگه دوشمنلیک فارس ایستعمارچیلیلاری و فارس مدنیت راسیستلری نین ایلکه لری (پرنسیبلری) ساییلار. میرمهرداد میرسنجری اؤز سلفی و فارس ایستعمارچیلیغی نین تئوری اساسلارینی قویان محمود افشار یزدی نی اؤزو اوچون اۆلگو ائده رک یازیر:

"... .واژه پان ایرانیسم توسط دکتر محمود افشار یزدی در سال 1305 خورشیدی برای ضرورت اتحاد کشورهای ایران و افغانستان و سایر کشور های میراث دار تاریخ و تمدن ایرانی مطرح شد. اين واژه، بر این پایه به کار رفته که هر جا که مردمان ایرانی نژاد « از گذشته های دور تاریخی » در آن زندگی می کنند بخشی از ایران است و هر جا که بخشی از فلات ایران است هم اکنون ایرانی نشین باشد یا نه، از آن ایران بزرگ و فرهنگی می باشد"[ix].

اوسته گؤروندوگو کیمی ایران ممالیکی محروسه سینده، تورک دیلی نین اوخونوب یازیلماسینی "پان تورکیست" دئیه قوزئی آذربایجان جمهوریتینه و خاریجی دؤلتلره نسبت وئرمگه چالیشان فارس مدنیت راسیستلری و فاشیستلری یالنیز فارسلیق دئییل[x]، ائتنیک باخیمدان فارس اولمایان دؤلت و میللتلرین ده دونیا دؤلتلری طرفیندن تانینمیش دؤلتچیلیک سرحدلرینی تانیمایاراق او تورپاقلارا نوفوذ ائتمه گی و اونلارین دؤلتچیلیک تورپاقلارینی قصب ائتمه گی فارسلیق اوچون اولوملو حئساب ائدرلر. میرمهرداد میرسنجری فارس ایستعمار قوروملاریندان ساییلان "بنیاد نیشابور" آدلی قوروم طرفیندن اورتایا آتیلمیش "اتحادیه" ایرانزمین تکلیفینی سرگیلمگه چالیشمیش، اوخویوروق:

".. بر اساس پیشنهاد های ارائه شده در آن زمان اتحادیه ای منطقه ای متشکل از 11 کشور مستقلی که در شکل گیری و اعتلای فرهنگ و تمدن ایران قدیم نقش داشته و از 11 حق رأی در سازمان ملل برخوردار هستند پیشنهاد شد. این کشورها شامل:

1- جمهوري اسلامي ايران؛ (به عنوان بزرگترین وارث و بازمانده رسمی فرهنگ و تمدن ایران قدیم)
2- جمهوری اسلامی افغانستان؛

3- جمهوری تاجیکستان؛

4- جمهوری اسلامی پاکستان؛ 

5- جمهوری ازبکستان؛

6- جمهوری ترکمنستان؛

7- جمهوری آذربایجان؛

8- جمهوری گرجستان؛ 

9- جمهوری ارمنستان؛

10- جمهوری قزاقستان؛ 

11- جمهوری قرقیزستان.

هستند. ( البته لازم به ذکر این که به این فهرست پیشنهادی می توان کشور هاو مناطق نیمه مستقلی چون بحرین، اقلیم کردستان عراق ،نخجوان، و جمهوری های اوستیا،چچنستان و داغستان در شمال قفقاز را نیز افزود)"[xi].

اۆسته فارس مدنیت راسیستلری و فارس ایستعمار عامیللری نین "فارس ایسلام جمهوریتی" نی هخامنشلرین قالیغی نظره آلمالارینا باخمایاراق عرب دیل و مدنتی ایله جانلانمیش فارس دیلی و مدنیتی، هر هانکی بیر مدنی و تاریخی ایزلر بوراخمامیش هخامنشلرین دیل و مدنیتلری ایله هئچ بیر اورتاقلیغی یوخدور. بو یوخ اورتاقلیغی اساس گؤتوره رک تورک و عرب دیل قوروپلارینا منسوب اولان میللیتلری بنده چکمگه دوشونمک هانکی اؤلچوده دوز و دوزگون اولار مسئله سینی ساغلام دوشونجه لی انسانلارا بوراخماق داها دوزگون حئساب ائدیلر. اوسته لیک روسیه ترکیبینده ولایت ساییمیندا اولان مختار ولایتلری (اوسئت، داغستان، چچنستان، اینقوش مختار بؤلگه لری) بحرین جمهوریتی نین مستقیللیگینی تانیماماق و عراغین بوگونکو تورپاق بوتونلوگونه تجاووز ائتمک نه اؤلچوده دونیا دؤلتلری تشکیلاتی نین مرامنامه سینه اویقون گؤرونر مسئله سی ده دیققت چکیجی گؤرونر. فارس ایستعمار یانچیلاری و مدنیت راسیستلری نین بیر وارساییم "هپوتئز" کیمی تکلیف ائتدیکلری بو بیرلیک (اتحادیه) قورولدوقدان سونرا آشاغیداکی هدفلره یئتیشمک منظور اولونار، اوخویوروق:

"هدف این اتحادیه بازآفرينی و ساماندهي هويتي ملت‌ها و اقوام وارث فرهنگ و تمدن ايراني در منطقه فلات ايران و حواشي آن، در چهارچوب يك اتحادیه منطقه ای سیاسی فرهنگی، و اقتصادی عنوان شده که زمینه فعالیت های زیر را فراهم خواهد ساخت:
1) گسترش و تعميق همكاري‌هاي فرهنگي، اقتصادي و سياسي بين كشورهاي عضو؛
2) تحقيق و پژوهش درباره تاريخ و پيشينة سياسي، فرهنگي و علمي كشورهاي عضو؛ در راستاي شناخت سهم هر يك از كشورها در «فرهنگ و تمدن ايران قديم» و تقویت فرهنگ‌هاي بومی محلي.
3) ايجاد بازار آزاد اقتصادي بين كشورهاي عضو اتحاديه و تشكيل منطقه يكپارچه اقتصادي (در دراز مدت).
4) سرمايه گذاري‌هاي مشترک در پروژه‌هاي اقتصادي ـ صنعتي، تجاری و... داخل و خارج از اتحاديه.
5) زمينه سازي و تمهيد شرايط براي ايجاد «پول واحد» بين كشورهاي عضو اتحاديه.
6) گسترش همكاري در زمينه‌هاي امنيتي و انتظامي و مبارزه با مواد مخدر و جرايم سازمان يافته بين‌المللي؛ با هدف كاهش ميزان جرم در كشورهاي عضو.
7) اطلاع‌رساني و آشنايي شهروندان كشورهاي عضو با فرهنگ و جاذبه‌هاي گردشگري هر يك از اعضا و تسهيل شرايط و امكانات براي مسافرت‌هاي سياحتي و زيارتي؛ با هدف گسترش گردشگري و رونق صنعت توريسم بين كشورهاي عضو اتحاديه و تقويت پيوندهاي فرهنگي بين ملت‌هاي آن.
8) گسترش همكاري‌هاي علمي ـ دانشگاهي ميان كشورهاي عضو؛ با هدف احيا و استفاده بهينه از منابع و دستاوردهاي علمي و عملي دوران گذشته همة كشورهاي عضو.
9) همكاري كشورها در زمينه‌هاي مختلف فرهنگي؛ از جمله انتشار كتاب ، ساخت فيلم و سريال، نوشتن فيلمنامه و... در موضوعات مربوط به تاريخ كشورها و شخصيتهاي تاريخي و سهم هر يك از كشورهاي عضو در فرهنگ و تمدن ايران قديم و تاريخ ملي آنان.
10) همكاري‌هاي آموزشي ـ اجتماعي براي ريشه‌كني بي‌سوادي در كشورهاي عضو و ارتقاي سطح علمي شهروندان.

(که به این بند ها هماهنگی و همکاری منطقه ای کشور های اتحادیه یا کنفدراسیون فلات ایران برای پاسداری جمعی از  منافع و هویت تاریخی،سیاسی، جغرافیایی و سنت ها و آیین های مشترک میراث ٍفرهنگ ایرانی را نیز می توان افزود که از جمله به این موارد می توان اشاره نمود همکاری مشترک پژوهشی،علمی،تاریخی فرهنگی اتحادیه فلات ایران در حفظ و حراست از نام خلیج فارس و منافع استراتژیک بنادر و جزایر ایرانی موجود در آن - پاسداشت ، احیا  و ثبت مشترک جشن ها وآیین های  باستانی فلات ایران همچون نوروز، مهرگان ،سده و... - بهره برداری مشترک از منافع نفتی و محیط زیستی دریای کاسپین (مازندران)-  بهره برداری مشترک از راهگذر(کریدور)شمال به جنوب(اروپا به هندوستان) و شرق به غرب(آسیا به اروپا) و  ...)".[xii]
اوسته کی گؤرونوملری نظره آلدیقدا "ایران" آدی باشلیغی آلتیندا ایران ممالیکی محروسه سینده کی فارس اولمایان دیل و مدنیتلره دولاییلی یول ایله دیوان توتماق اونلاری فارس اریتمک سیاستینه تابع توتماقلا بو ممالیکی محروسه ده یاشایان خالقلار خوشیخت اولموشلارسا، فارس دیل و مدنیتینی تورک جمهوریتلرینده او جومله دن آذربایجان جمهوریتی نین باکی و بعضی شهرلرینده مجانی کورسلار قویماقلا یایماق (باز آفرینی .. تمدن ایرانی...) دا اوراداکی دیل و مدنیت صاحابلاری خوشبخت ائده بیلر دئیه دوشونمک اولار. اوسته لیک خلیج فارس آدی و فارس کؤرفزینده کی آدالارین (ابو موسی و ...) فارسلیق اوچون قورونماسی نی دا ایران بیر لیگی  (اتحادیه ایرانزمین) آدینا باشقا خالقلارا یوکلمک داها دا مسئله نی فارسلیق اوچون راحات ائدن بیر مسئله ساییلار.

 

 

قایناقلار:

 


 

[i]            میرمهرداد میرسنجری، احياي فلات ايران تنها راه انتقام وطن دوستان از استعمارگران پير روسيه و انگلستان؛ انتظار وصل ايران شمالي، احياي گستره فرهنگ وخاك ايران بزرگ: http://badkobe.blogfa.com/post-59.aspx

[ii]           میرمهرداد میرسنجری، باخ اورادا.

[iii]          ایشیق سؤنمز، ایران، ایران دیل قوروپو آدی نین اورتایا آتیلماسی: http://www.isiqsonmaz.com/Seite269.htm

[iv]          میرمهرداد میرسنجری، باخ اورادا.

[v]           میرمهرداد میرسنجری، باخ اورادا.

[vi]          ایشیق سؤنمز، ایرانویچ یوخسا ائران وئژ (پامیر): http://www.isiqsonmaz.com/54.htm

[vii]          باخ اوسته، ایشیق سؤنمز، ایران، ایران دیل قوروپو آدی نین اورتایا آتیلماسی.

[viii]          میرمهرداد میرسنجری، باخ اورادا.

[ix]           میرمهرداد میرسنجری، باخ اورادا.

[x]           ایشیق سؤنمز، فارس ایستعمارچیلاری و مدنیت راسیستلری نین قوزئی آذربایجان جمهوریتی علیهینه شیادلیغی: http://www.isiqsonmaz.com/Seite%20319.htm

[xi]           میرمهرداد میرسنجری، باخ اورادا.

[xii]          میرمهرداد میرسنجری، باخ اورادا.

 

 

 

 

 

ایشیق سؤنمز، 16.10.2013