فارس شوونیستلری نین تمامیتچی گؤروشلری!
بیلیندیگی کیمی ایستعمار آلتیندا اولان توپلوملاردا ایستعمارچیلیق ایدیاسی نین سورکلی و داواملی اولماسی اوچون دیل و مدنیتلر باشقا ساحه لردن داها دا آرتیق ایستعمارچی حاکیمیتلر طرفیندن باسقی آلتیندا ساخلانیلار. بو باخیمدان ایران ممالیکی محروسه سینده کی پهلویلر زامانیندان "ایران ممالیکی محروسه سی" یئرینه "ایران" آدینی یئدک چکمه گه چالیشان نیظام و اینتیظاملار دا دیققت چکیجیدیرلر. بو ممالیکی محروسه ده کی حاکیمیتلر اعمال ائتدیکلری، فارس دیل و مدنیتی فارس شوونیستلری و فارس ایستعمارچی تشکیلاتلار طرفیندن ایران ممالیکی محروسه سینده کی میللتلرین رسمی و آنا دیللری کیمی گؤستریلمه گه چالیشیلار. بئله لیکله حاکیمتلر طرفیندن بو ممالیکی محروسه ده کی میللتلره تحمیل اولموش فارس دیل و مدنیت ایستعمارچیلیغا حیاتینی یاشاتماق اوچون برائت قازاندیریلمیش اولور. تهران قازئتلری ایل دؤنومو باهانا ائده رک فارسچیلیغی تبلیغ ائتمک و ایجتماعیتی تحمیق ائتمه گه چالیشماقدا اؤلچو و حد تانیماز مقاما چاتمیشلار. بو یازیدا او یازیلاردان اؤرنکلر گؤسترمگه و اونلاری نقده چکمه گه چالیشاجاییق. بهرام امیر احمدیان آدلی موألیف همشهری دیپلوماتیک قازئتینده یازیر:
" ايران كجاستي ايران قلمرويي است جغرافيايي - تمدني، جايي است كه مردمان آن به زبان فارسي سخن مي گويند، فرهنگ ايراني دارند و وجه مشترك آن ها ميراث فرهنگي - تمدني مشتركي است كه آن ها را به يكديگر پيوند داده است. ايران به سرزميني گفته مي شود كه در آن مردماني عمدتاً از نژاد آريا مي زيند و در قلمرو خود به زبان فارسي سخن مي گويند، سرزمينشان را دوست دارند و به آن عشق مي ورزند و براي پاسداري از آن جان بر كف ايستاد ه اند. ايران سرزمين يكتا پرستي است." (1).
اوسته گؤروندوگو کیمی حاکیمیتلر طرفیندن ایداره دیلی دئیه نظره آلینمیش فارس دیل و مدنیتی نی بهرام امیر احمدیان ایران ممالیکی محروسه سینده کی میللتلرین هامیسی نین آنادیلی کیمی قلمه آلماغا چالیشیر. بئله لیکله موألیف ایران ممالیکی محروسه سینده کی یاشایان میللتلری فارس دیللی میللت کیمی قلمه آلاراق اونلاری فارس دانیشار و فارس مدنیتی داشییار کیمی تقدیم ائتمه گه چالیشار. بهرام امیر احمدیان بو میللتلرده اورتاق ایپ اوجلاری گؤسترمگه چالیشارکن اونلارین بوگونکو دوروملاریندان یولا چیخماق دئییل، فارس شوونیستلری ایددعا ائتدیکلری فارس دیل و مدنیت میراثی و آریا نژادی اورتایا آتیلمیش اولار. بیلیندیگی کیمی ایران ممالیکی محروسه سینده ایران دیل قوروپونا عایید اولمایان اینسانلار ایستر آریا نژادچیلیق، ایسترسه ده فارس دیل و مدنیت باخیمیندان فارس میللتی ایله هئچ بیر اورتاقلیقلاری یوخدور. دئمک، فارس دیلی نین بوگون تورک، عرب و باشقا ائتنوسلارا تحمیل اولماسی، اونلارین فارس دیللی اولدوقلارینا تانیق اولابیلمز. مملکت سئوگیسی مسئله سینه گلدیکده یالنیز فارس شوونیستلری مملکتلرینی سئویر دئییل، دونیا اینسانلاری و میللتلری نین هربیریسی اؤزلوگنده آناتورپاقلارینی و وطنلرینی سئوریر، یئری گلدیکده اونو قوروماغی دا اؤزلری اوچون میللی بورج حئساب ائدرلر. آلمان میللی هیمنینده "آلمان مملکتی هر ندن اوستون Deutschland über alles…" مقوله سی بیر چوخ ایجتماعیتلری راحاتسیز ائتمه سینه باخمایاراق آلمانلار وطنلری نی قات قات فارس شوونیستلریندن داها دا آرتیق سئودیکلرینه بیر گؤسترگه دیر. دئمک، وطن سئورلیک مقوله سی یالنیز فارس و ایرانلیلارا عایید دئییل، اینسان توپلولوقلاری دوغولوب یاشادیقلاری تورپاق و مملکتی سئورلر. گئنه ده بهرام امیر احمدیان ذات عالیدن اوخویوروق:
"..نام ايران سه معناي گوناگون را پديد مي آورد. نخست ايران سرزمين آرياييان است كه يك قلمرو فرهنگي است و به گستر ه اي جغرافيايي گفته مي شود كه در آنجا، مردم به زبان فارسي سخن مي گويند، آداب، سنن، آئين ها و باور هاشان يكي است. اين گستره را ايران زمين مي ناميم. ديگر اينكه ايران نام واحدي است جغرافيايي كه فلات ايران را تشكيل مي دهد. اين فلات از شمال غربي به فلات آناتولي و از غرب به جلگه بين النهرين و از شرق به رود سند محدود مي شود. از شمال كوه هاي كپه داغ و درياي خزر آن را در برمي گيرند و از جنوب به خليج هميشه فارس و درياي عمان محدود مي شود. ... " (1)
بیلیندیگی کیمی ائتومولوژیک موضوعلاری گونده لیک قازئتلرده دئییل، سؤزلوک ائتومولوژی کیتابلاریندا، ائتومولوژی درگیلرینده یوروملاماق و اونلارا ایضاحات گتیرمک داها یاخشی اولاردی. بو دئدیکلریمیزه باخمایاراق اؤزلرینی مدنیتلی و بیلگین گؤسترمگه چالیشان فارس حاذیق عالیملری فارس دیلی اوچون بیر ائتومولوژی سؤزلوگو حاضیرلامیش دئییللر. بو مسئله نین بؤیوک ندنلریندن بیری ده فارس دیلینده %70 عربچه سؤزجوکلرین اولدوغودور. دئمک، فارس ایجتماعیتی عرب دیلی نین سؤز داغارجیغیندان هاوا و سو کیمی فایدالاندیقلارینا باخمایاراق کئچمیش 80 ایلده عرب دیل و مدنیتی نی اؤزلری اوچون بیر دوشمن کیمی قلمه آلماغا چالیشمیشلار. بو نانکؤرلوکلره فارس حاذیقلری اؤز ویجدانلاری نین یانیندا جاواب وئرمه لیدیرلر. ائتومولوژیک موضوعلاردان اوزاقلاشارساق، ایران ممالیکی محروسه سینده اوچ دیل قوروپونا عایید میللتلر یاشاییرلار. بو اوچ دیل قوروپونا عایید میللتلرین تاریخی اراضیلرینی بوگونکو ایران ممالیکی محروسه سی ایچرمکده دیر. بهرام امیر احمدیان ذات عالی نین ایددعالاری نین ترسینه ایران ممالیکی محروسه سی آریا راسیست و فاشیستلرینه عایید دئییل، بو ممالیکی محروسه ده یاشایان ائتنیکلرین هر بیری نین تاریخی اراضیلری وار. تاریخی اراضیلرینده یاشایان میللتلرین هربیرینین اؤزلرینه عایید دیل و مدنیتلری وار. دئمک، ایران ممالیکی محروسه سینده یاشایان میللتلر هامیسی فارس اولمادیقلاری اوچون، فارسجا دا دانیشمازلار. بو دئدیکلریمیزه باخمایاراق بوگون فارس دیل و مدنیتی فارس ایداره چیلیگی و ایستعمارچیلیغی طرفیندن ایران ممالیکی محروسه سینه تحمیل اولموش دورومدادیر. تحمیل اولموش دیل و مدنیتلر یئری گلدیکده ایشه یاراماز اوشاق اسکی سی کیمی چؤپه آتیلابیلر دئیه دوشونورسک، فارس دیل و مدنیتی اؤز حددینی آشمیش و تحمیل اولموش بؤلگه لردن یئری گلدیکده گئری اوتوردولابیلر دئیه دوشونمه لی ییک. بو دئدیکلریمیزه باخمایاراق فارس تاریخچیسی ناصیر پورپیرارین فارسچیلیق و خلیج فارس آدی اوزره گلدیگی قناعتی گؤزدن کئچیرمک پیس اولمازدی:
" بار دیگر تکرار می کنم که پیش از داریوش، .... لفظ فارس نزد مردم سراسر منطقه ما، بیگانه و ناشناس است، در دوران دراز و ۱۲۰۰ ساله پس از پوریم، سایه ای از حیات آدمی در این سرزمین نمی جنبد تا کس و چیزی را به نامی بخواند و به دنبال طلوع اسلام نیز، تا زمان رضا شاه، تنها و تنها و انحصارا اقوام ترک بر ایران حکم رانده اند که برای پر و بال دادن به فارسیان منطق و محملی نداشته اند. این تاریخچه به ما تفهیم می کند که ظهور پارسیان در ایران، آن هم با عنوان صاحبان قدرتمند و کهن این اقلیم، از شوخی های .... یهودیان با سرشت و هویت و سرنوشت مردم ایران در عهد درماندگی رضا شاهی است." (2). "... در قرن ششم میلادی نیز کسی در منطقه ما دریا و خلیجی با نام فارس را نمی شناخته، چه رسد به عهد آناکسی ماندر ملطی، متولد اواخر قرن هفتم پیش از میلاد، که بنا بر داده های بی سر و ته و سهل انگارانه ی موجود هم، هنوز امپراتوری فارسیان در تاریخ پدیدار نشده بود تا خلیجی را به نام خود کند!!!"(3).
اوسته ناصر پورپیرارین تاریخی فاکتلاردان گلدیگی قناعتی نظره آلارساق، فارسلار ایران ممالیکی محروسه سی نین کئچمیش صاحیبلری دئییللر. بعضی شخصلرین فیکیرلرینه اساساً ایلک اولاراق پارس یوخسا فارس ائتنیک بیر قوروپون آدی دئییل، حاشیه/کنار معناسی داشییارمیش. بوگونکو فارس ویلایتی کؤرفز (کیمیسینه گؤره عرب کؤرفزی، کیمیسینه گؤره فارس کؤرفزی) قیراغیندا یئرلشدیچی اوچون بو بؤلگه یه پارس/فارس آدی وئرمیشلر(4). بئله لیکله ناصر پورپیرار ایفاده ائتدیگی داریوشون پارس ایفاده سی ده بیر ائتنوسا اساسلاناجاق دئییل، بو بؤلگه نین آدیندان یولا چیخیلاراق او گون اوراداکی توپلوملارا نیسبت وئریلمیشدیر دئیه دوشونولمه لیدیر. دئمک، ایران ممالیکی محروسه سی نین گونئیینده کی کؤرپز (خلیج) فارس شوونیستلری ایددعا ائتدیکلری همیشه لیک فارس کؤرپزی دئییل. بوگون ده بو کؤرپزین اطرافینداکی عرب دؤولت و میللتلری کؤرپزه قونشو اولدوقلاری اوچون بو کؤرفزی "عرب کؤرپزی" آدلاندیریرلار. آنجاق اوسته کی پاساژلاردا ناصر پور پیرارین اینحیصار مقوله سینه گلدیکده تاریخ بویو تورکلرین ایران ممالیکی محروسه سینه حؤکومت ائتمه لرینه باخمایاراق هئچ بیر دیل و مدنیتی ده کوچومسه مدیکلرینی وورقولاماق یئرلی اولاردی. اؤرنک اولاراق تورک دیلی قوشون دیلی اولدوغو حالدا فارسچا دیوان و عرب دیلی ایسه دین دیلی اولاراق اؤز موقعیتلرینی قوروموشلار. دئمک، حاکیمیت تورک سلاله لری نین خیدمتینده اولمالارینا باخمایاراق دیل و مدنیت اینحیصارچیلیغی کئچمیش تورک تاریخینده گؤرونمه میش ایفاده سی نین آلتینی چیزماق یئرلی اولاردی. بو مسئله ناصر پورپیرارلارین دیققت مرکزلریندن یایینمیش گؤرونور. گئنه ده بهرام امیر احمدیان ذات عالیدن اوخویوروق:
"... اكنون كه ازبك ها قلمرو هاي ايراني و فارسي زبان سمرقند و بخارا و خيوه و خوارزم را ايراني زددايي مي كنند و با فارس ستيزي زبان ازبكي را جايگزين زبان فارسي مي كنند، مشاهير ايراني را مصادره كرده و منكر ايراني بودن آن ها مي شوند و كتابخانه بخارا را از كتاب هاي ايراني و فارسي پاكسازي مي كنند و جلوي گسترش زبان فارسي دري ، زبان مادري مردم محلي را مي گيرند، و تاجيك ها رودكي و ناصر خسرو را در تاجكيستان مصادره و از آن خود مي دانند و منكر ايراني بودن آن ها مي شوند، خوارزمي آن نابغة رياضي دان را ازبك ها از آن خود مي دانند و فارابي را قزاق ها مصادره مي كنند، چرا ما آرام نشسته ايم ي مولوي را ترك هاي آناتولي از يكسو و بلخي هاي افغانستان از ديگر سو از آن خود مي دانند و نظامي و خاقاني و خواجه نصيرالدين طوسي و فضل الله همداني و بهمنيار و صائب را ترك هاي آذري مصادره مي كنند و آن ها را ترك مي دانند و سلسله صفوي را سلسله پادشاهي آذري قلمداد مي كنند و براي قلمرو هاي كنوني خود تاريخ مجعول مي سازند و منكر ايراني بودن اين سرزمين ها مي شوند و غربي ها استخري و خردادبه را عرب مي دانند، در اين زمينه چه انديشيده ايم ي آيا نه اينكه اين ها همه در گستره اي جغرافيايي در سرزميني به نام ايران زمين زيست هاند، ايراني بوده اند و فارسي زبان مادري و زبان كتابت و علم آن ها بوده است." (1)
اوسته کی بعضی ایفترا ماهیتلی مقاملاری نظره آلمازساق، گؤروندوگو کیمی فارس تمامیتچیلری ایرانچیلیق آدی آلتیندا سؤزون اصلی معناسیندا تمامیتچیلیک باتلاغیندان ایلیشیب قالمیش گؤرونورلر. یئنی قورولموش دؤولت و میللتلر ائتنیک دابانا اساسلاندیقلاری اوچون کئچمیشده بیر تورکون فارسچا شعر دئمه سی بوگون او شخصین تورک اولدوغونو سورقو سوآل آلتینا آپارماز. بوندان یانا دا خوارزمی اؤزبک ریاضیاتچیسی، فارابی، مولوی، نظامی، خاقانی، خواجه نصیرالدین طوسی، فضل الله همدانی، صائب تبریزی، آذربایجان صفویلر حاکیمیتلری تورک قلمه آلینارلار. دئمک، اوسته کی ذاتلارین فارسچا یازیب یاراتدیقلاری موألیف ایددعا ائتدیگی نین ترسینه اونلارین فارس اولدوقلارینی ایفاده ائتمز. هر هانکی بیر دیلده یازیب یاراتماق اینسانین میللی منسوبیتی نی ایفاده ائدرسه، فارسلار طبری تاریخی نین موألیفینی اصیل ایرانلی قلمه آلمالارینا باخمایاراق محمدبن جریر طبری عرب ساییلمالی اولاردی (5). گئنه ده بهرام امیر احمدیان یازیر:
"... ارامنه به سوي جنوب، به ايران و به آن سوي آرارات به قلمرو ترك ها چشم دارند و نماد هاي ملي خود را در آنجا جستجو مي كنند. كليساي سنت طاطاوس (قره كليسا) و سنت استپانوس (كليسا خرابه ) در ايران (به ترتيب در جلفا، در استان آذربايجان شرقي و ماكو در استان آذربايجان غربي ) را قلمرو ارامنه مي دانند(متاسفانه اين كج فهمي ها در كتاب ارامنه ايران نوشته آندرانيك هويان با همكاري مركز بين المللي گفتگوي تمدن ها و كتاب تاريخ ارمنستان نوشته پاسدارماچيان ، ترجمه محمد قاضي منتشر شده است). مورخين مغرض ارمني ارمنستان بزرگ راه مي اندازند و شمال غربي ايران را از استان هاي آذربايجان شرقي و غربي جزو ارمنستان ترسيم مي كنند و روي جلد كتاب هاي تاريخ دبيرستان (چاپ سال 2001 در ايروان) به صورت رنگي چاپ و منتشر مي كنند، ديگران در باكو استان هاي آذربايجان شرقي ، اردبيل ، آذربايجان غربي ، زنجان و قزوين را جزو آذربايجان بزرگ مي دانند و بر روي كتاب تاريخ آذربايجان براي كلاس هاي پنجم ( آتا يوردو چاپ چهارم ، باكو۲۰۰۲) دبستان چاپ و منتشر كرده اند." (1)
اوسته گؤروندوگو کیمی بهرام امیر احمدیان ارمنی خولیاچیلیق فیکیرلرینی ائتنیک آذربایجان مسئله سی ایله دنگلشدیرمگه چالیشاراق آذربایجان میللی مسئله سی نین ماهیتی نی سیلمک ایسته ییر. بیلیندیگی کیمی آذربایجان میللی مسئله سی اورتاق دیل، مدنیت، گله نک و گؤره نکلره اساسلانیر. آذربایجان تورپاقلاری اوزره ارمنیلرین تورپاق ایددعالاری ایسه خولیاچیلیق ماهیتی داشییر. بوگون قارا کیلیسانی طاطاووس و ساییره قلمه آلماق ارمنی خولیاچیلیق دگیرمانینا سو تؤکمک ماهیتی داشییر دئیه دوشونمه لی ییک. گئنه ده بهرام امیر احمدیان ذات عالی یازیر:
"... در جمهوري آذربايجان كودكان را از كلاس پنجم با تحريف تاريخ شستشوي مغزي داده و تربيت مي كنند و تا هنگام ترك دبيرستان ذهن آن ها را در اين سمت و سو انباشته مي سازند كه آذري هاي جنوبي (منظور ايران ) زير سلطة فارس ها حقوقشان پايمال مي شود!" (1)
اوسته گؤروندوگو کیمی موألیف آچیق واقعیتلری گؤز گؤره سی یوخ بیر مسئله دئیه مسئله نین وار اولدوغونو سیلمک ایسته ییر. بوگون دیل، مدنیت، ایقصیاد، یئر آلتی قایناقلاری سؤمورمه باخیمیندان گونئی آذربایجان توپلومو یالنیز فارس دیل و مدنیتی آلتیندا دئییل، فارس ایسارتی و ایستعمارچیلیغی نین تاپداغی آلتیندا آغیر گونلرینی کئچیریرلر. بو مسئله نی دونیا ایجتماعیتی نین بیلمه سی اونلارین بئیینلری نین سیلینمه سی دئییل، اونلارین گونئی آذربایجان واقعیتلری اوزره بیلگی و معلومات صاحیبی اولدوقلارینی اورتایا قویموش اولور. گئنه ده بهرام امیر احمدیان یازیر:
"... چرا ما حتي از چاپ يك نقشه تاريخي ايران بزرگ به زبان هاي مختلف پرهيز كرد ه ايم ي چيزي كه مي توانست پاسخگوي بسياري از اين كج فهمي ها و بي خردي ها باشد. .... جمهوري اسلامي ايران در حال حاضر داراي ابزار هايي است كه مي تواند در اين زمينه بكار گيرد. شايد در آينده نتوانيم از اين ابزار ها بهره گيريم . بهتر است از هم اكنون در اين زمينه بينديشيم " (1).
بیلیندیگی کیمی تاریخ خریطه لری تاریخ کیتابلاریندا کیم هانکی دؤنم هانکی یئرلره حؤکومت ائتمیش دئیه اورتایا قویولار. بوگون تاریخ خریطه سی دئیه دونیا ایجتماعیتی و مدنی توپلوملار طرفیندن رسمیته تانینمیش میللتلرین تاریخی اراضیلرینی فارس اراضیسی دئیه گؤسترمگه چالیشماق فارس شوونیستلیگینی و ایستعمارینا خوش باغیشلاماز. اوندان یانا دا ایسلامچیلیق آدی آلتیندا ارمنیستان جومهوریسی دئیه ارمنی داشناقلارینا کؤمک ائتمگه چالیشماق و ایسلامیتی فارس شوونیستلیگینه آلت اولموش گؤسترمک ایران ممالیکی محروسه سینه حاکیم اولموشلارین دینی مقام و موقعیتلرینی سورقو سوآل آلتینا چکمیش اولار.
باشقا بیر یازی گئنه همشهری دیپلوماتیک قازئتینده "نمادهای گستره فرهنگ ایرانی" دئیه اورتایا آتیلمیش. همشهری دیپلوماتیک قازئتی یازیر:
"... يگانه عنصر انحصاري از عناصر چهارگانه اي كه براي هويت ايراني برشمرديم، زبان فارسي است. چون از منظر جغرافيايي، نواحي و مناطق مشابه با چشم انداز هاي جغرافيايي ايران را مي توان در پيرامون يا در ديگر نواحي جغرافيايي مشابه يافت. زبان فارسي منحصرا متعلق به ايران و ايرانيان است و آن عنصري است بسيار گران بها كه جامعه جهاني بخوبي به ارزش ميراث اين عنصر فرهنگي آگاه است و گنج گران بهايي براي ما در عرصه فرهنگ و تمدن جهاني است." (6).
اوسته گؤروندووگو کیمی فارس دیلی نی انحصاری بیر دیل دئیه ایران ممالیکی محروسه سینده کی میللتلرین انحصاریندا دئیه یوروملاماغا و بو ممالیکی محروسه ده کی میللتلری تحمیق ائتمگه چالیشاراق اونلاری ایسته نیلمز یوکون آلتینا چکمک آنلامینا گله بیلر. فارس شوونیستلری و تمامیتچی قووه لری فارس دیلینی بو میللتلره نیسبت وئرمکله اونلاری آلداتماغا چالیشیر دئیه دوشونمه لی ییک. بیلیندیگی کیمی بوگون فارس دیلی یالنیز ایران ممالیکی محروسه سینده کی فارسلارا عایید دئییل، افغانیستان و تاجیکیستانداکی فارسلار اؤزلرینی داها دا فارس حئساب ائدیرلر. افغانیستان و تاجیکیستاندا میلی و مدنی مسئله لر دئموکراتیکلشمیش سطحده بیر اؤلچو ده حلل اولماق اوزره اولدوغو اوچون بو مملکتلرین فارسلاری ایرانداکی فارس تمامیتچیلری کیمی خیال آتلارینا مینمیش دئییل، واقعیتلری نظره آلاراق قونشو میللتلر ایله اؤز مدنی ایلیشگی و باغلارینی گئنیشلندیرمک ایسته گینده دیرلر. همشهری قازئتی گئنه ده یازیر:
" .... وقتي كه مي گوييم ايراني هستيم در واقع هويت خود به عنوان يك گروه فرهنگي خاص با زباني واحد را بيان مي داريم. زبان فارسي از طرف ديگر بخش مهمي از هويت تمدني ايرانيان به شمار مي رود. از نظر تمدني ايران يكي از چهار تمدن بزرگ جهاني است."(6)
گؤروندوگو کیمی فارس شوونیستلری نین ایرانلی آنلاییشلاریندا فارس مدنیتی و دیلی (یک گروه فرهنگی با زبانی واحد) منظور اولونور. بو گؤروشه اساساً فارس دیل و مدنیتی ایله ایلگیلی اولمایان کیمسه ایرانلی تانینماز. اؤرنک اولاراق ایران ممالیکی محروسه سینده کی آذربایجان، تورکمن، کورد، بلوچ، عرب، لور و ساییره ائتنیکلر فارسچانی اؤزلرینه میللی کیملیک و میللی دیل حئساب ائتمه دیکلری اوچون ایرانلی ساییلماز گؤرونورلر. بئله لیکله فارس باستانگرایلاری و تمامیتچیلری نین منظور ائتدیکلری ایران چین سرحدداتیندان انطاکیه یه دک آلانلاری ایچرمگینه باخمایاراق اصلینده بو ایران دئدیکلری تورپاقلار ایران ممالیکی محروسه سینده کی ائتنیک فارس بؤلگه لر، افغانیستانداکی فارس و تاجیک بؤلگه لری و تاجیکیستان تورپاقلاری منظور اولونا بیلر دئیه دوشونمه لی ییک. بئله لیکله فارس دیل و مدنیتی ایله ایلگی سی خالق و میللتلر فارس شوونیستلری آدلاندیردیقلاری ایران تورپاغیندان تجرید مقامدا یئر آلمیش اولارلار. بو دا فارس ایستعمار نین داغیلماسی اوچون بیرینجی آددیم دئیه قلمه آلینمالیدیر. همشهری قازئتی گئنه یازیر:
".... با وجودي كه اعراب مسلمان زبان و فرهنگ مردم سرزمين هاي مفتوحه را تغيير دادند ولي به جهت قدرت و توانايي زبان فارسي و فرهنگ ايراني، نه تن ها نتوانستند آن را تغيير دهند بلكه خود در آن ذوب شدند و پس از دو قرن بساط حكومت اعراب از ايران برچيده شد. " (6)
اوسته گؤروندوگو کیمی همشهری قازئتی بورادا تاریخی فاکتلاری ایستر گؤرمزدن، ایسترسه ده بیلمزدن اؤزونو ایفاده ائتمگه چالیشمیش گؤرونور. بیلیندیگی کیمی عربلر ایران ممالیکی محروسه سینه ایسلام گتیردیکدن سونرا، بو ممالیکی محروسه ده خلافت دیلی 300 ایل عربچه اولموش. بئله لیکله فارس دیلی دئیه ایران ممالیکی محروسه سینده بیر ادبیات و دیوان دیلی یوخ ایمیش. فارس دیلی تورک سلاله سی سلجوقلار واسیطه سی ایله ایران ممالیکی محروسه سینه آیاق باسمیش. تورک سلجوقلولار سیلسیله سیندن اولان طغرل (7) عرب خلیفه لیگینی ایران ممالیکی محروسه سینده حاکیمیتدن دوشوره رک بو تورپاقلاردا حاکیمیت قورما و فارسچانی دا بو تورپاقلاردا دیوان ساحه سینه قالدیراراق عرب دیلی نین یئرینه اوتورتموش. بونلارا باخمایاراق دینی متینلر آذربایجان تورکلری ساییلان صفویلر حاکیمیته گلدیکلری گونه دک یالنیز عربچه یازیلمیش. ایران ممالیکی محروسه سینده شاه ایسماییل زامانی شیعه رسمی مذهب اعلان ائدیلدیکدن و شاه طهماسب ایش اوستونه گلدیکدن سونرا بیرینجی یول شیعه لیک رساله کیتابی قم شهریندن آلیناراق عربجه دن دیوان آداملاری اوچون فارسچایا ترجومه ائدیلمیش. بو چابالارا باخمایاراق عرب دیلی دینی ساحه ده اؤز مقامینی گئنه ده قوروماغا داوام ائتمیش. دئمک، فارس دیلی نین ایران ممالیکی محروسه سینه گلیشی و دیوان دیلی اولاراق گونوموزه گلیشی فارس دیلی نین گوجلو اولدوغو آچیسیندان دئییل، تورک سلاله لری نین بو ممالیکی محروسه ده ایش باشینا گلمه سی و بو دیلی دیوان ائتمه لری و سونرا تورک سیلسیله لری نین بو عنعنه نی یاشاتمالاری ایله ایضاح ائدیلمه لیدیر دئیه دوشونمک مسئله نی دوزگون باشا دوشمک اوچون کؤمک ائدردی دئیه دوشونمه لی ییک. همشهری قازئتی گئنه ده یازیر:
"... زبان فارسي به عنوان زبان ادبي و مكتوب، از همه اين زبان ها غني تر و بنا به نتايج پژوهش شرق شناسان، تن ها زبان قدرتمندي است كه ارتباط خود را با گذشته تاريخي خويش حفظ كرده و تا امروز ادامه داده است." (6)
همشهری قازئتی نین ایددعاسی نین ترسینه بیر دیلین گوجلو اولماسی اونون ایفاده زنگینلیگی و گوجوندن آسیلیدیر. سؤز داغارجیغی باخیمیندان تورکچه و فارسچایا نظر گزدیرک:
یئمک: خوردن
دگمک: به چیزی یا جایی خوردن، اؤرنک اولاراق: "یئره دگمک": "به زمین خوردن"
سیلکنمک: تکان خوردن
آلدانماق: گول خوردن
تاولانماق: فریب خوردن
بورولماق: پیچ خوردن
یئنیلمک: شکست خوردن
دؤیولمک: کتک خوردن
اوزولمک: افسوس خوردن
قیسیلماق: پیچ خوردن
توتماق: گرفتن
توتوقلاماق: کسی را گرفتن، دستگیر کردن
اودلانماق: آتش گرفتن
باشلاماق: ازسر گرفتن
ائولنمک: زن گرفتن
بایراملاماق: عید گرفتن
اؤیرنمک: یاد گرفتن
یانیلماق: عوضی گرفتن
کئچمیش یازیلارین بیرینده ده یئنه بعضی اؤرنک اوزره دایاناراق فارسچانین ضعیف نقطالاری اوزره دئیینمیشدیک (8). بو اؤرنکلری ده اونلارا آرتیراراق فارس دیلی اوزره دوشونجه یئریتدیکده، دوشوندوکده همشهری قازئتی نین بو عوامفریب ایددعالاری سو اوزره کؤپوکدن آرتیق قیمت قارانماز گؤرونور. دئمک، حالوا حالوا، "زبان فارس از همه این زبانها غنی" دئمکله فارس دیلی گوجلو و یئتنکلی بیر دیل اولابیلمز. هر بیر دیلین سؤز داغارجیغی، ایفاده قودرتی اونون هانکی آشامادا اولدوغونو ایفاده ائده بیلر دئیه دوشونمه لی ییک. دیللرین کونسئرولشمه سی مسئله سی باخیمیندان فارس دیلی ایله عرب دیلینی قارشیلادیرارساق، فارس دیلی نین %70 سؤز داغارجی غی نین عربچه دن آلینمیش سؤزجوکلر اولوشدوردوغو مسئله سینی نظره آلاراق، عرب ادبیات دیلی قرآن کریم کیتابینا اساسلاندیغی اوچون کونسئرولشمه مسئله سینده ده عربچه فارس دیلینه قارشین قات قات زنگین و اوستون گؤرونور. گئنه ده همشهری قازئتیندن اوخویوروق:
".. زبان فارسي با ميراث فرهنگي غني خود كه به زبانِ مردم، دين، فرهنگ، علم و سياست تبديل شده است، توانايي هاي بسياري دارد كه هنوز از آن بهره كافي گرفته نمي شود. اين عنصر وحدت بخش در كنار عناصر ايراني جهان ايراني در گسترة ايران زمين مي تواند مردمان اين قلمرو را بهم نزديك كند. زبان فارسي توانايي آن را دارد كه از ابتدايي ترين دوره آموزشي تا بالاترين سطح دوره دكتراي تخصصي از آن بهره گرفته شود." (6)
اوسته کی پاراقرافداکی دوشونجه لر اوزره دایاندیقدا همشهری قازئتی آدینا قلم ووران ذات عالیلرده "پان ایرانیستلیک" فیکیرلری نین درین ایز بوراخدیغینا تانیغ اولوروق. فارس دیلی اؤز ائتنیک سرحدلرینی آشاراق باشقا توپلوملارا تحمیل اولماقدان باشقا داها هانکی یئتنکلره صاحیب اولار دئیه دوشوندوکده یالنیز "پان ایرانیسم" مقوله سی گؤز اؤنونده سرگیلنمیش اولور. بو دوشونجه یه اساساً فارس دیلی ائتنیک فارس کؤکنلی اینسانلار دئییل، ایران دیل قوروپو ایچری سینده اولان ائتنیکلرین (فارس، کورد، بلوچ، لور، گیلک، پشتو، مازندرانی، طالیش و ساییره) یانی سیرا ایران ممالیکی محروسه سینده یئرلشن ائتنیک گونئی آذربایجان تورپاقلاری، گونئی تورکمنستان، عربستان (خوزیستان ایالتی و ساییره) مملکتلری نین یانی سیرا تورکیه، سوریه، اوردون، قافقاز جومهوریتلری، قوزئی تورکمنستان، اؤزبکیستان، پاکیستان، قیرقیزیستان ممکلتلری و اوغروریستان بؤلگه لرینی ده ایچرمکده دیر. بو پان ایرانیستلیک دوشونجه سی میللی و مدنی سینیرلاری آشدیغی اوچون خییالی گؤرونمه سینه باخمایاراق فاشیست مئییللی دوشونجه لری اولوشدورور. بو دوشونجه صاحیبلری اؤز فیکیرلرینی باستانگرایلیق مقوله سینه اساسلاندیرماغا چالیشیرلار.
فارس دیلی نین یئتنک آلانینا گلدیکده ایستعمار وسیله سینه چئوریلمیش فارسچا ایران ممالیکی محروسه سینده بوتون ساحه لرده ایشله نیر. آنجاق عالی تحصیل اوجاقلاریندا دوکتورا تئزلری فارس دیلینده یازیلمیرسا (موألیفین ایفاده سیندن بئله آنلاشیلیر)، بو فارسچانین اؤنونه قویولموش مانعلر ایله دئییل، فارسچا قیسیر بیر دیل (سؤز دوغورما قودرتینه مالیک اولمایان دیل) اولاراق عئلیم آلانلاریندا عاجیز اولدوغوندا بو مسئله لره جاواب آختاریلمالیدیر. همشهری قازئتی گئنه یازیر:
"شمال غربي ايران، قلمرو فرهنگي ايران تا قفقاز و آسياي صغير كشيده شده است. نظامي پير گنجه شاعر قرن ششم متولد 530 هجري در گنجه، خاقاني شرواني شاعر ايراني قرن ششم متولد 520 هجري، مجيرالدين بيلقاني، مهستي گنجوي، و بسياري ديگر نمايندگان قلمرو فرهنگي ايراني در اين منطقه به شمار مي روند. پس از هجوم سلاجقه به اين منطقه زبان تركي جاي زبان فارسي را گرفت ولي با اين وجود تا همين اواخر يعني اوايل قرن بيستم زبان فارسي زبان ادبي و ديواني بود و فرهنگ ايران كماكان ادامه دارد. بي جهت نيست كه ديوان اشعار نظامي و خاقاني و نسيمي و مجيرالدين و ديگر پارسي سرايان قفقاز بار ها به زبان آذري ترجمه و منتشر شده است ... از شگفتي ها و ويژگي هاي بارز زبان فارسي همان بس كه بر خلاف بسياري از زبان هاي بزرگ، اين زبان توانايي آن را داشته است كه با وجود حملات اعراب و ترك و مغول توانسته است خود را همچنان قوي نگه داشته و تا به امروز رابطه ادبي بيش از هزار ساله را با زبان كنوني برقرار نمايد"(9)
اوسته کی عیبارتلرده فارس دیل و مدنیتی ایفاده سی نی اینسان "ایران" قالیبیندا اوخورکن بو ایران دیل و مدنیتی نین نه اولدوغونو آنلاماقدا گوجلوک چکر. آنجاق ایران ممالیکی محروسه سینه حاکیم اولموش فارس شوونیستلیک و ایستعمارچی فیکیرلری ایله ایران قالیبیندا تانیش اولدوقدان سونرا ایران مدنیتیندن منظور فارس دیل و مدنیتی منظور اولور قناعتینه گلمیش اولار. بو آرادا فارس شوونیستلری نین دوزو یئییه رک دوز قابینا توپورمکلری اورتایا چیخمیش اولار. بیلیندیگی کیمی پان ایرانیسیتلرین ایددعا ائتدیکلری آذربایجان شخصیتلری سلجوقلار آذربایجان تورپاقلارینا گلدیکدن و فارس دیلینی اؤزلری ایله دیوان دیلی کیمی بو مملکته گتیردیکلریندن سونرا فارس دیلینده یازیب یاراتماغا باشلامیشلار. سلجوقلار ایران ممالیکی محروسه سی و آذربایجان تورپاقلارینا گلمه میشدن اؤنجه آذربایجان ویلایتلریندن- بیر شاعیر ده ایستر اولسون- فارس دیلینده یازیب یاراتمیش دئیه گؤسترمک اولماز. آنجاق فارس شوونیستلری و پان ایرانیستلری نه اوچون تورک و عربلری بو مسئله ده هدف آلمیشلار دئیه دوشوندوکده بو ذات عالیلرین باستانگرای و خولیاچی اولدوقلاری اورتایا چیخمیش اولار. سلطان توغرول سلجوق 447 ه.ق. ایلینده ایران ممالیکی محروسه سینی اله کئچیرمیش، پان ایرانیستلر ایددعا ائتدیکلری فارسچا یازمیش آذربایجان شخصیتلری ایسه 520، 530 ه.ق. ایللرینده دونیایا گؤز آچمیشلار و سونراکی ایللرده فارسچا یازیب یاراتماقلا مشغول اولموشلار. دئمک، آذربایجانلیلارین فارسچادان تورکه دؤنمه اولدوقلارینی سلجوقلولار ایله علاقه لندیرمگه چالیشماق عوامفریبلیگین یانی سیرا جهالت و فارس نانکؤرلوگونون ده گؤسترگه سی کیمی قلمه آلینا بیلر دئیه دوشونمه لی ییک. فارسچا یازمیش آذربایجان شخصیتلری نین اثرلرینی تورکچه چئویرمه مسئله سینه گلدیکده هر بیر اثری بیر دیلدن باشقا دیله ترجومه ائتمک تعجوب یئری دوغورمادیغی کیمی آذربایجان شخصیتلری نین ده اؤزگه دیللرده او جومله دن فارسچا یازمیش اثرلرینی تورکچه یه ترجومه ائتمک تعجوب دوغورمامالیدیر. بیلیندیگی کیمی بیر چوخ اثرلر ده خاریجی دیللردن و او جومله دن آذربایجان دیلیندن فارسجایا چئوریلمیشدیر. اؤرنک اولاراق جلال برگشادین بابک اوزره یازدیغی رومان کیتابی آذربایجان تورکچه سیندن فارسچایا ترجومه اولموش و دفعه لر چاپ اولموشدور. آنجاق فارس شوونیستلری و تمامیتچی قووه لر بو ترجومه ایشلرینه ندن یؤن و جهت وئرمه مسئله سینه دوشوندوکده بو ذات عالیلرین دوشونجه باخیمیندان مریض اولدوقلاری اورتایا چیخمیش اولار. بونلار تمامیتچی فیکیرلرینی توجیح ائتمک اوچون هر بیر کؤل و کوسه ال آتماغا چالیشار گؤرونورلر. بو مسئله سویا دوشموش بیر قاریشقا داورانیشی نی اینسان خاطیره سینده جانلاندیرمیش اولار. "سویا دوشموش بیر قاریشقا الینی کؤل و کؤسه آتدیقدان سونرا، سو اوزرینده سینک کیمی آنتنلری نی تپرتمگه چالیشاراق دونیا ایجتماعیتینه دونیانی سو آپاریر سیقنالی وئرمگه چالیشیردی. بیر چوخلاری سویون آخارینی گؤرور، آنجاق قاریشقا دا سویا قاپیلمیش دئیه گؤرمه قابیلیتینه مالیک دئییلدیلر. بیر چوخلاری ایسه قیلی یوغورتدان چکنلر کیمی قاریشقانین سو اوزرینده ال آیاق چالماغینا تانیقلیق ائدیردیلر. قاریشقا دونیانی سئل آپاریر دئیه دونیایا مساژ وئریر و اوزدن گئتمک ده ایسته میردی. قیلی یوغورتدان چکمگه باشارانلار ایسه قاریشقایا اوز توتاراق "دونیانی دئییل، بیر قاریشقانی سو آپاریر" دئیه جاواب وئرمک زوروندا قالدیلار". دئمک، ایران ممالیکی محروسه سینده کی میللیتلر مسئله سی ایران ممالیکی محروسه سی و دونیا ایجتماعیتی نین علیهینه دئییل، فارس شوونیستلیگی، ایستعماری و باستانگرایلیغینا سون وئرمه مسئله سی کیمی قلمه آلینمالیدیر.
قایناقلار:
1 بهرام امیر احمدیان: همشهری دیپلوماتیک، ۲۷ اسفند ۱۳۸۴ - شماره۹۱، قلمرو فرهنگی ایران:
http://www.hamshahri.net/vijenam/diploma/1384/841227/page03.htm#s5643
2 ناصر پورپیرار: ملا نصرالدین هایی در کار معرفی تمدن ایران باستان !!! (۸): http://naria.blogfa.com/
3 ناصر پورپیرار: ملا نصرالدین هایی در کار معرفی تمدن ایران باستان!!! (۴): http://naria.blogfa.com
4 ایراندا فارسی آدلاندیردیقلاری دیله دری دیلی دئییلدیگینی ده بیلیریک.
5 محمدبن جریر طبری 310 هیجری قمری ایلنده بغداددا دونیایا گؤز آچدی. کوفه و بصره شهرلرینده تحصیل تاریخ، فقه، عرب ادبیاتی، ریاضیات، طب، اخلاق و قرآن عئلمی اوزره بیلیم صاحابی اولدو. تاریخ الرسل و الملوک (تاریخ طبری)، جامع البیان فی تفسیرالقرآن آدلی کیتابلارین موألیفی اولدو.
6 همشهری دیپلوماتیک، ۲۷ اسفند ۱۳۸۴ - شماره۹۱ :
http://www.hamshahri.net/vijenam/diploma/1384/841227/page06.htm#s5652
7 طوغرول بغدادی آلدیقدان سونرا عراق عجم و عراق عرب تورپاقلاری نین شاهلیغی خلیفه طرفیندن رسمی بیچیمده طوغرول شاها وئریلدی. خلیفه طوغرول آدینا خطبه اوخوما بویوروغو وئره رک اونون آدینا سیککه باسدیراراق اونا "سلطان رکن الدوله ابوطالب طغرل بیگ محمدبن میکائیل یمین امیرالمؤمنین" لقبی وئردی. بونا قارشیلیق اولاراق طوغرول بغداد خلیفه لیگینه احتراملا یاناشدی و 1062 میلاد ایلینده خلفینه نین قیزی سیده النساء خانیملا ائولندی. طوغرول 1063 ایلینده 70 یاشیندا اؤلندن سونرا قارداشی اوغلو آلپ آرسلان سلجوق شاهلیغیندا حاکیمیته یئتیشدی.
8 ایشیق سؤنمز: آب یوخسا سو؟: http://www.azadtribun.net/x305.htm
9 همشهری دیپلوماتیک، قفقاز و فرهنگ ايراني، ۲۷ اسفند ۱۳۸۴ - شماره۹۱
http://www.hamshahri.net/vijenam/diploma/1384/841227/page08.htm#s5658
ایشیق سؤنمز 28.03.2006