پروفسور
گئرهارد
دؤرفئردن
خاطراتیم
ایله اونون
اؤزکئچمیشی
گئرهارد
دؤرفئر آلمان
تورکولوقو 1920
اینجی ایلین
مارت آیینین 8
اینده او
زامانکی
کؤنیگسبئرگ
دییلن
بوگونکو
کالئنینگراد (
کالئنینگراد
بوگون روس
فدراسینا
عایید دیر)
شهرینده
دونیایا گؤز
آچاراق
اوشاقلیغینی
اورادا
کئچیردی.
عاییله سی
ایله
بیرلیکده 1928اینجی
ایلده بئرلین
شهرینه کؤچدو.
1938-1946 ایللرینده
آلمان ایداره
ایشینده
مشغول و
عسگرلیک ائده
رک 1946 آلمان
گوجلری
متفقلرقارشیسیندا
شکست
یئدیکده ساواش
دوستاغی
اولدو.
دوستاقدان
گئری
دؤندوکدن
سونرا 1949-1954
اینجی
ایللرده غربی
آلمانیانین
بئرلین
شهرینده
تورکولوقی و
آلتائیستیک
بؤلومونو
کارل هاینریش
مئنگئس
یانیندا،
ایسلام
شناسلیغی ر-هارتمان
و و-براونئ
یانیندا،
ایرانشناسلیق
بؤلومونو او-هانسئن
و
باشقالارینین
یانیندا
سونرا
چاتدیراراق 1954
اینجی ایلده
دوکتورا
تئزینی موغوللارین
گیزلی تاریخی
اوزره
یازاراق
دوکتورا
تحصیلینی
اوخودوغو اوچ
بؤلومده
مدافعه ائتدی.
1955-1957
اینجی
ایللرده
ماینز
اونیوئرسیته
سینین علم و
ادبیات
بؤلومونده
بیراؤیره
تیجی همکار
اولاراق
چالیشدی.. 1960
اینجی ایلده
پروفسورلوغونو
آلمانیانین
گؤتینگئن
شهرینده
تورکولوقی
زمینه سینده
مدافعه ائتدی.
1966 اینجی ایلدن
گؤتینگئن
شهرینین
گئورگ آگوست
اونیوئرسیته
سی نین
پروقراملارینین
خاریجینده
پروفسورلوق
ایله مشغول
اولدو. 1966-1968
اینجی
ایللرده بیر
قوناق
پروفسور
اولاراق
بلومینگتون
اونیوئرسیته
سینده آمریکا
بیرلشمیش
شتاتلاریندا
چالیشدی. 1968، 1969 و 1973
اینجی
ایللرده
ایرانداکی
خلج و خوراسان
تورکلرینین
دیللرینی
آراشدیرماق
اوچون بیرر
علمی هیئت
ایله ایرانا
عملی گزیلر
دوزنله دی. 1970
اینجی ایلدن
اونا آییرد
ائدیلمیش
تورکولوقی و
آلتائیستیک
زمینه لرینده
گئورگ آگوست
اونیوئرسیته
سینده پروفسورلوق
ایله مشغول
اولدو. 1975-1976
تحصیل
ایلینده
یاریم ایللیک
سئمینارلار
دوزنله مک
اوچون
استانبول
اونیوئرسیته
سینده بیر
قوناق
پروفسور
اولاراق
چالیشدی. 1988
اینجی ایلده
امکلیگه
آیریلدی.
امکلیگه
آیریلماسینا
باخمایاراق 2001
اینجی ایله دک
گؤتینگئن
شهرینین
گئورگ آگوست
اونیوئرسیته
سینده ایران
تورکلری (گونی
آذربایجان،
خلج و خوراسان
تورکلری
اوزره
سئمینارلار
دوزنله دی)،
یاقوتجا و
ساییره اوزره
درس وئرمه گه
داوام ائتدی. 23
دئکابر 2003
اینجی ایلده
اؤز
دونیاسینی ده
گیشه رک
تورپاغا
قوووشدو..
من
پروفسور
گئرهارد
دؤرفئر ایله 1991
اینجی ایلده
گئورگ آگوست
اونیوئرسیته
سینده تحصیله باشلادیقدان
سونرا حضوری
تانیش اولدوم.
ایران
تورکلری،
خالقلاری و
دیللری
مووضوعسوندا،
یاقوت دیلی و
خلج تورکجه سی
سئمینارلارینا
قاتیلدیم.
دؤرفر اؤز
ساحه سینده
اولدوقجا
آییق و محتاط
بیریسی ایدی.
چوخلو کتاب و
مقاله لرین
موأللیفی
اولماسینا
باخمایاراق
یازیلاریندا
احتمالی
گؤزدن
قاچیرمازدی.
حتی یئنی
فارسجادا
تورکجه و
موغولجا
ائلیمئنتلر
آدلی 4
جیلیدلیک
کتابیندا اؤز
ایمکانی
داخیلینده
مدنی و سیاسی
ایلیشگی لری
گؤز اؤنونه
آلاراق بیر
کلمه هانکی
دیللری
دولاشدیغینی
و سونرالار
هانکی
دیللرده
گؤروندوگونو
قلمه آلمیش.
ذهنیت و
حافیظه
باخیمیندان 80
یاشلاریندا
بئله بئیینی
بیر بیلگی
سایار دک هر
شئی اؤزونده
ساخلاماق
قابلیتینده
ایدی. هانکی
موضوع
اوزرینده،
هانکی
کتابدا، کیم
نه یازدیغینی
دا چوخ راحات
دئیه بیلیردی.
بیر موضوع
اوزرینده
سوروشدوقدا
الینی بیر
لحظه آلنینا
قویاراق کیم
او موضوعدا نه
یازمیش و
تورکولوژی
بؤلومونون
بؤیوک
کتابلیغیندا
او موضوعدا
کتاب اولوب،
اولمادیغینی
دئیه بیلردی.
سئمینار
ساعاتلاری
اولدوقجا
دوزه نلی،
حاضیر
ومووضوع
اوزره
اؤیرنجیلری
تانیش ائتمک
اوچون چوخلو
کتاب ایله
سئمینار
مکانینا گیره
ردی.
بیرگون
من ایله
ایکیلی
اولاراق
ایران
اراضیسینده
یاشایان
تورکلر اوزره
و دوزنله دیگی
علمی گزیسی
حاقدا
دانیشدی. من
ایسه اوندان
بعضی شئیلری
سوروشماق
ایمکانی
تاپدیم.
سورقولاریم
آشاغیداکیلار
ایدی:
سورقو: : جناب
پروفسور، سیز
شاه
زامانیندا
تورک دیل و
مدنیتینه
دیوان
توتولدوغوندان
خبرینیز وار.
سیز بو علمی
میسیانی نئجه
حیاتا
کئچیردینیز؟
جاواب: من بو ایشه
ایقدام ائله
مه دن و ایرانا
گئمه دن اؤنجه
بورادا ایران
مقاملاری
یانیندا سؤزو
کئچن بیری (آدینی
دئمک ایسته
مدی) ایله بو
مسئله نی طرح
ائتدیم. او
ایران
مدنیتینی
آراشدیرما
نامینا بیزه
ایران
مقاملاریندان
اجازه نامه
آلدی. بو
ایجازه نامه
واسیطه سی
ایله بیزی
ایران
مقاملاری
اولدوقجا خوش
قارشیلادی.
بیز خلجستانی
کند – کند
گزدیک و
اولدوقجا دیل
ملزمه سی
کاسئت (نوار)
واسیطه سی
ایله
توپلادیق. حتی
خوراسان
ایالتی نین
تورکلر
یاشادیقلاری
یئرلرین
چوخونو هئچ
بیر مانع ایله
اوزلشمه دن
گزدیک و دیل
ملزمه سی
کاسئت (نوار)
واسیطه سی
ایله
توپلادیق.
ایندی
گؤردوگونوز
بو کتابلار و
کاسئتلر او
علمی گزمک
لریمیزین
نتیجه سیدیر.
سورقو: جناب
پروفسور، سیز
بو ملزمه لری
توپلادینیز.
اوزرینده
زحمتلر چکیب
کتابلار
بیلیم
اوجاقلارینا
تقدیم
ائتدینیز. بو
ایش
اؤزلوگونده
تقدیره
لاییقدیر.
سیاست
باخیمیندان
آلمان
مقاملارینا
اوراداکی
تورک
توپلومونون
یاشادیغی
آجیناجاقلی
دورومو
آچیقلادینیز
می، بو زمینه
ده آلمان
مقاملاری شاه
رژیمینه
مراجعت
ائتدیلر می؟
- هر
موضوع اوزره
قایناق
گؤسترن پروفسور
دؤرفئر بو
سورقو
سوالیما
دوراقلادی. من
ایسه بیر
آه چکه ره ک و
عوزور دیله رک ایرانداکی
تورک توپلومو
ایله بیر
ملزمه کیمی
رفتار ائتمیش
سینیزجناب
پروفسور
دئدیم.
بیر
آز
دوراقلادیقدان
سونرا بیر
بیری میزدن
گؤروشمک
آرزوسو ایله
دئیه رک
آیریلدیق. آرا
سیرا
گؤروشردیک. بو
مسئله نین
اوزه ریندن 4
ایل کئچدی.
بیرگون گئنه
پروفسور
گئرهارد
دؤرفئر
تورکولوقی
کتابلیغیندا
منه
یاخینلاشاراق
کئف احوال
ائتدیکدن
سونرا چوخ
هزین بیر سس
ایله منه دئدی:
ایراندا
تورکلریمیز
یوخ اولورلار.
)Unsere Türken gehen im Iran zugrunde.)
من
ایسه او
زامانکی
وارلیق
ژورنالیندا
تبریز
بسیجلرینین
ایران ایسلام
جومهوریتی
مقاملارینا
اؤز دیللرینی
مدرسه لر ده
یازیب
اوخومالارینا
دایر
مراجعتینی
گؤستردیم. او
یازینی ائوده
اوخویاجاغام
دئیه رک
سئوینج ایله
ویدالاشدی.
ایشیق سؤنمز
10.08.2004