فارس
نژادپرستلری
و فارس مدنیت
نژادپرستلری
نین نالا و
میخا دؤگمه
حئکایه لری!
بیلیندیگی
کیمی میللی
مسئله
میللیت، دیل و
مدنیتلر
قونوسونو (موضوعسونو)
ایچرن بیر
مقوله دیر.
میللت مقوله
سینی معده
گوجو ایله
یورماغا
چالیشماق
ایستر اؤزونو
و ایسترسه ده
باشقالارینی
آوارا قویماق
آنلامینا گلر.
اوندان یانا
دا سؤزدن
اوزاق
دوشولمه سین
دئیه فارس
مدنیت
راسیستلری و
فارس
راسیستلری
نین نال و میخا
دؤگمه لری نین
بعضی
پاساژلارینی
نظردن
کئچیرمکله
فیکیر
یئریتمگه
چالیشاق،
اوخویوروق:
"... از
ورود واژه ی
ساختگی و بی
مفهوم پان
فارسیسم به
واژگان سیاسی
ایران چند
صباحی بیشتر
نمی گذرد. این
واژه ی مجعول
همواره از سوی
گروهکهای
افراطی قبیله
گرا برای
نامیدن
مخالفان خود
اعم از
ناسیونالسیت
یا چپگرا و
البته برای
نامیدن
ناسیونالسیت
های به صورت
خاص بکار می
رود. معمولا
کسانی که واژه
ی پان فارسیسم
را بکار می
برند افراد
قوم گرا و یا
افراد ناآگاه
می باشند.علاوه
بر این که در
هیچ واژه نامه
ی سیاسی و هیچ
کتاب معتبر
سیاسی و هیچ
مقاله ی علمی
ارائه شده از
سوی
دانشمندان
علوم سیاسی
ایران و جهان
به واژه ی بی
معنای پان
فارسیسم بر
نمی خوریم ،در
تجزیه ی این
عبارت نیز به
بی معنایی آن
پی میبریم. "(1).
اوسته
گؤروندوگو
کیمی فارس
مدنیت
نژادپرستلری
مصحلت
اوزوندن "پان
فارسیسم"
دئییمی نی
آنلامسیز
قلمه آلماغا
چالیشارلار.
بو مسئله نین
ندنی "پان
فارسیسم"
مقوله سی نین
اولمادیغی
دئییل،
ترسینه بیر
چوخ میللی
بیلینجسیزلرین
اؤز میللی
کیملیکلری و
منلیکلرینی
فارس دیل و
مدنیتی اوچون
فارس
راسیستلرینه
بازارلاماق
ایستدیکلری
بو مسئله یه
یول آچمیش
دئیه دوشونمه
لی ییک. ائله
اوندان یانا
دا کئچمیش
یازیلاریمیزدان
دا گؤروندوگو
کیمی "مدنیت
راسیسمی Kulturrassismus"
دئیه بیر
دئییمدن
فایدالانماق
زوروندا
قالمیشیق.
مدنیت
راسیسمی
نه دیر؟-
بعضیلری
فیزیولوژی
گؤرونوملردن
باشقا مدنی
باخیمدان دا
اؤزلرینی
باشقالاریندان
فرقلندیرمگه
و بعضیلرینه
بنزتمگه
چالیشارلار. زامان
گئدیشی ایله
هر هانسی بیر
مدنیت، او
مدنیته آرتیق
ذهنیتلرینی
یورانلارین
داورانیشلارینی
شکیللندیره
رک اونلاری
نژادپرست
قالیبینده
اورتایا
چیخارار. بئله
لیکله، گؤز
قاماشدیریجی (خیره
ائدیجی) و
دورقون (ساکت)
مدنیت
آنلاییشی
ایله
بیربیرلرینه
بنزر سانیلان (احساس
ائدیلن)
مدنیتلر هر
هانکی حاکیم
مدنیتین
ترکیب حیصصه
سی کیمی گؤسته
ریلمگه
باشلار،
اؤرنک
اولاراق مین
ایل ایران
ممالیکی
محروسه سینده
یان یانا
یاشامیش و
بیربیرلری
ایله مدنیت
آلیش
وئریشینده
اولموش تورک و
فارس
میللتلرینی فارس
مدنیت
نژادپرستلری
بیر میللت
کیمی تقدیم
ائتمگه
چالیشارلار.
بونلار هر
میللتین
مدنیتی نین
اینجه لیک و
چالارلارینی
درک ائتمه یه
رک یالنیز
یئمکلرین
بیربیرلرینه
بنزه مه سی،
اینسانلارین
بیربیرلرینه
بنزر گئییم
گئیمه لری و
ساییره نی بیر
میللی مقوله
کیمی گؤسترمه
گه
چالیشارلار.
بیلیندیگی
کیمی، حقوق
برابرلیگی
اولمایان
توپلوملاردا
هر هانکی
حاکیم بیر دیل
و مدنیتین
گؤزو ایله
باشقا دیل و
مدنیت
صاحابلارینا
یاناشدیقدا،
اونلارین دیل
و مدنیتلری
کیچیمسه نر (تحقیر
ائدیلرلر)،
میللی منلیک و
کیملیکلرینه
توهین
اولونار. بئله
لیکله میللی
تئرورا معروض
قالماسینلار
دئیه میللی
بیلینجدن
یوخسول اولان
اینسانلار
حاکیم مدنیتی
اؤز مدنیت و
کیملیکلری
کیمی قلمه
آلماق ایسته
مگه
چالیشاراق
حاکیم مدنیتی
داها دا دگرلی
(مثبت) گؤرمگه
چالیشارلار.
اوسته کی
ایچریکلی (محتوالی)
مفکوره مدنی
راسیسم
آدلانار (2).
پان
فارسیسم نه
دیر؟ فارس
میللیتی، دیل
و مدنیتی نین
آغالیغی و
هئژمونیسی نی
اساس
گؤتورموش هر
هانسی بیر
مفکوره "پان
فارسیسم"
آدلانار.
فارس
مدنیت
نژادپرستی نه دیر؟ فارس
اولمایان
اینسانلار
فارس دیل و
مدنیتی نی
منیمسه یه رک
اؤز دیل،
مدنیتلری و
اؤز
کئچمیشلرینه (خالق
دیلی ایله
دئمک
جاییزسه،)
تپیک آتماغا
قالخارکن
یالنیز "پان ایرانیست
و پان فارسیسم"
دئییل، "فارس
مدنیت
راسیستی"
ساییلارلار.
دئمک،
بیر فارسین
فارسلیق گؤزو
ایله میللی
مسئله یه
یاناشماسی "پان
فارسیسم،
میللی
راسیسم،
میللی
شوونیسم"
ساییلیرسا،
بیر تورک،
کورد، عرب و
ساییره
ائتنوسلارا
عایید
اولانلارین
ایران
ممالیکی
محروسه سینده
کی میللی
مسئله یه
فارسچیلیق
گؤزو ایله
یاناشمالاری
گؤروش و
مفکوره
اولاراق "فارس
مدنیت
راسیسمی"،
شخص اولاراق
ایسه، "فارس
مدنیت
راسیستی/نژادپرستی"
دئیه قلمه
آلینار. پان
ایرانیستلر
فرمان آریا
آدلی سیته
لرینده گئنه
ده یازیرلار:
"... پیشوند
پان در دانش
سیاسی در چم و
معنای پیوند و
باهمی و
یکپارچی آمده
است .تمامی
جنبش های اصیل
پان پیوند
دهنده و
سازنده و جنبش
های استعمار
ساخته ی پان
ویرانگر و
جنگ افروز می
باشند.کلمه ی فارس
یا پارس
گرفته شده از پارسا
می تواند در
دانش تاریخ
معانی ی زیادی
داشته باشد،
از جمله نام
کهن کشور
ایران در زبان
های دیگر و در
نزد بیگانگان
که همواره تا
سال 1934از ایران
با نام پارس/فارس/پرشیا
و... نام برده
اند"(2).
اوسته
گؤروندوگو
کیمی گئنه ده
معده گوجونه
فارس مدنیت
راسیستلری
سؤز
گورشدیرمگه
چالیشارلار. Pan سؤزجوگو (کلمه
سی) لهیستانلی
بیر کلمه
اولاراق
موغولجا "آقا"
آنلامینا گلر.
"آقا" کلمه
سی فارس
نژادپرستلری
و فارس مدنیت
راسیستلری
نین
خوشلارینا
گلمه دیگی
اوچون بو کلمه
نین یئرینه
اونلار "سرور"
و "سرکار"
کلمه لرینی ده
ایشلتمگه
چالیشارلار (بو
کلمه لرین سؤز
دوزلیشی
اولاراق
اوزرینده
داها آرتیق
دانیشماق
اولار). دئمک،
پان ایرانیست
دئدیکده "ایرانلیلارین
آغالیغی"نی
ایسته گن شخص و
تشکیلات
نظرده
توتولار.
ایران آدیندا
بیر دیلین
اولمادیغی
ایران آدیندا
بیر میللتین
ده
اولمادیغینی
اورتایا
قویموش اولار.
بیلیندیگی
کیمی ایران
ممالیکی
محروسه سینده
اوچ
بیربیرلریندن
آیری دیل
قوروپلاری و
مدنیت
صاحابلاری
یاشام
سورمکده
دیرلر.
اونلاری فارس
دیل و مدنیتی
اطرافیندا
زور ایله
بیرلشدیرمگه
چالیشماق
همان فارس
نژادپرستلیگینی
اورتایا
قویموش اولار. دئمک،
آقالیق
یاخشیدیر.
آنجاق
باشقلارینا
دئییل، هر شخص
و توپلوم اؤز
آغاسی
اولارسا،
داها یاخشی
اولار.
آذربایجانلی
نین مس و قیزیل
معدنلرینی
آپاریپ
کیرمان
چؤللرینده
فارسلار
اوچون ایش
یئری آچماغا
چالیشماق و
آذربایجانین
اینسانی و
ذهنی
گوجلرینی ده
فارسلیق
سیستیمینده
فارس بؤلگه
لرینده
تحلیله
آپارماغا
چالیشماق
همان مولیف
ایشاره
ائتدیگی ایستعمارچی
و داغیدیجی
ماهیت داشیان
عامیللردن
ساییلار.
"فارس" کلمه
سینه گلدیده
بو کلمه لر
بعضی عواملار
خیال
ائتدیکلری "پارسا"
کلمه سیندن
دئییل، "پارس"
کلمه سی
اولموش. "پارس"
کئچمیشده
حاشیه و پرت
یئره
دئییلرمیش.
دئمک، پارس، پرس
و پرت کلمه
لری هر اوچو
بیر اساسا
دایانارلار.
دیل
بیلیمینده palatal و velar دئییلن
مقوله
بونلاری اوچ
واریانتی (پارس،
پرس و پرت)
کیمی بیر
بیرلریندن
آیری کلمه
آنلاییشینا
آپاریب
چیخارمیش.
بونا اؤرنک
چین دیلینده
کی "چای" و "تای"
مئدیوملارینی
گؤسترمک
اولار. آسیایی
مملکتلرین
بؤیوک بیر
قیسمینده "چای"
دئییلدیگینه
باخمایاراق
آوروپا
دیللرینده بو
کلمه "Tee, tea" و
ساییره ایشله
دیلر. پان
ایرانیست و
فارس مدنیت
راسیستلری
نین "فرمان
آریا" سیته
لریندن گئنه
ده اوخویوروق:
"... از
آنجا که ناسیونالیسم
ایرانی
هیچگاه
ناسیونالیسمی
قائم به زبان
نبوده و زبان
تنها یکی از
مؤلفه های سازنده
هویت ملی
ایرانیان می
بوده و در
کنار زبان خاک(میهن)،خون
و تبار و ارزشهای
دینی باستانی
و اسلامی در
ناسیونالیسم
ایرانی موجود
بوده و است
،اطلاق واژه ی پان
فارسیست به
گروه های
ناسیونالسیت
ایرانی بی
معنا،غیر
علمی و
عوامانه جلوه
میکند.ولیکن
در ظاهر این
حرکت عوامانه
نیات زیرکانه
ای نیز وجود
دارد"(1).
اوسته
گؤروندوگو
کیمی موالیف
نه دئمک ایسته
دیگینی اؤزو
ده باشا
دوشموش دئییل.
او بیر یاندان
دیلین اهمیتی
نی میللی
مسئله ده اتگی
و تأثیرسیز
سایماغا
چالیشار،
باشقا یاندان
فارس دیلینی
فارس
میللیتچیلیگی
نین دئییل،
ایران
میللیتی (فارس
ایمپئراتورلوغو)
نین
عامیللریندن
بیری کیمی
قلمه آلماق
مجبوریتینده
قالار. موللیف
ایران
ممالیکی
محروسه سی نین
چوخ ائتنیکلی
و میللیتلی
اولدوغونو
گؤز آردی ائده
رک گئنه ده
نژادپرستلیک
مقوله سینه
قاپیلاراق
میللیت مقوله
سینه "خون و
تبار" مسئله
سینی
آرتیرماغا
چالیشار.
کئچمیش
یازیلاردا
ایشاره
اولدوغو کیمی
ایران آدلی
بیر دیل
اولمادیغی
تقدیرده
ایران آدلی
بیر میللت
آنلاییشی دا
اولابیلمز. "ناسیونالیست"
مقوله سی
اورتایا
گلدیکده،
ایستر ایستمز
بیر دیل و
مدنیته
آغیرلیق
وئرمک سؤز
قونوسو اولار.
دئمک، کمونیست
و ایسلامیست،
دئدیکده بیر
مادی و روحانی
دونیا گؤروشو
و ایدئولوژی
نظرده
توتولدوغو
کیمی "ناسیونالیست"
دئییلدیکده
ده ایستر
ایستمز بیر
دیل و مدنیت
گله نک و گؤره
نکلر نظرده
توتولار.
ایران
ممالیکی
محروسه سینده
فارس دیل و
مدنیتینی
اؤزلری اوچون
چیخیش یولو
حئساب ائدن
قووه لر فارس
دیل و مدنیتی
نین سرحدلری
نی آشدیقدا
داها فارس
میللیتچیلیگی
دئییل، فارس
ایستعمارچی
قووه لری
دونونا
گیرمیش
اولارلار.
ائله اوندان
یانا دا فارس
ایستعمارچیلیغینا
آلت
اولموشلار فارس
میللیتچیگی
یئرینه "ایران
میللیتچیسی"ناسیونالیست
ایرانی" دئیه
اؤزلرینی
تقدیم ائتمگه
چالیشاراق
عوامفریبلیک
ائدرلر. پان
ایرانیستلرین
"فرمان آریا"
آدلی سیته
لریندن گئنه
ده اوخویوروق:
"هدف
گروهک ها و
نویسندگان
قبیله گرا از
کاربرد پان
فارسیست را می
توان در دو
مورد عمده
خلاصه کرد:
1) قبیله
گرایان به
ابتذال و
زنندگی
اندیشه ها و تز
های خود آگاه
اند در نتیجه
در پی این
هستند تا با
تراشیدن دشمن
فرضی هم عمل
خود را مشروع
جلوه دهند و هم
در برابر ملل
ادعایی خود (کورد،ترک،عرب)
یک ملت ساختگی
و خیالی هیولا
وار را ترسیم
کنند که همانا
جز ملت فارس
نیست. در حالی
که در هیچ کجای
ایران حتی در
استان فارس
نیز کسی خود را
وابسته به این
ملت نمی داند،
همانطور که
آذربایجانی
ها و کرد ها
نیز به هنگام
پرسش در مورد
ملیت شان خود
را ایرانی می
دانند ( آگاهی
ملی ،مهمترین
عنصر هویت ملی
است).
2) قبیله
گرایان
معمولا دارای
سواد
سیاسی،تاریخی(به
ویژه تاریخ
همروزگار) و
ادبی
نیستند،جریان
های سیاسی
ایران و جهان
را به خوبی نمی
شناسند و قادر
به درک آنها
نمی باشند و در
کمتر موردی
دیده می شود
نویسنده و
فعال قوم
گرایی زحمت
پژوهش و بررسی
پدیده های
سیاسی را به
خود دهد.از این
رو است که این
افراد به
هنگامی که
بخواهند واژه
ی پان
ایرانیسم و
پان ایرانیست
را در معنای مکتبی
( اندیشه ی پان
ایرانیسم به
معنی اتحاد
سرزمین های
ایرانی ) و سیاسی
( حزب پان
ایرانیست) به
کار برند
ناخودآگاه از
بیم اشتباه در
آمدن بافته
های خود واژه ی
پان فارسیسم
یا شوونیسم را
به جای آن می
نشانند"(1).
اوسته
گؤروندوگو
کیمی ایران
ممالیکی
محروسه سینده
فارس
اولمایان دیل
و مدنیتلر
علیهینه
یئریدیلمیش مدنی
سوی قیریمی (نسل
کشی ملی) فارس
مدنیت
نژادپرستلری
بیر واقعیت
دئییل، بیر خیالی
دوشمن فرضیه
سی کیمی قلمه
آلماغا
چالیشارلار.
فارس مدنیت
نژادپرستلری
نین حئکایه سی
قیشقیران
اوغرونون
حئکایه سینه
بنزر.
بیلیندیگی
کیمی، اوغرو
دوغرونون
اوستونه
قیشقیرماغا
باشلارکن،
دوغرو داها نه
دئدیگی و نه
ایسته دیگینی
ده اونوتموش
اولار. پان
ایرانیست
یوخسا فارس
مدنیت راسیست
و
نژادپرستلری
نین ایددعا
ائتدیکلری "اتحاد
سرزمینهای
ایرانی"
هانکی دیللری
و مدنیتلری
ایچرمکده دیر
و هانکی
سادیستلرین
خسته
لیکلیکلرینه
داوا و درمان
ائده بیلر؟
بیلیندیگی
کیمی بو
تئورینی
اورتایا
قویان محمود
افشار یزدی
ایلک اولاراق
بیر نژادپرست
و راسیست
اولموش و
سونرا فارس
ایستعماریلیغینی
تئوریزه
ائتمگه
چالیشمیش(3).
محمود افشار
یزدی نین
تئوریلرینه
اساساً تورک
عنصورو دئیه
ایران
ممالیکی
محروسه سینده
بیر شخص و
قوروپا
یاشاما حاققی
تانینمامیش.
ائله اوندان
یانا دا بو ذات
احقرین
موریدلری
اینسانلیغا
یاراشماز
صیفتلری تورک
میللی منلیگی
و کیملیگینی
تئرور ائتمک
اوچون نیسبت
وئرمگه
چالیشارلار(4،
4.1، 4.2). پان
ایرانیستلرین
فرمان آریا
آدلی سیته
لریندن گئنه
ده اوخویوروق:
"... پان
فارسیسم
واژه ای است
تعریف نشده و
مبهم و بی
مختصات و بی
مفهوم و به
راحتی می توان
هر گروه سیاسی
و یا هر جریان
و فردی را بدان
منتسب کرد. در
حالیکه واژه ی پان
ایرانیسم از
دید تئوریک و
علمی و سیاسی
روشن است و
تعریف خاصی
دارد و روند ِ
عرضه ی آن به
جامعه ی سیاسی
( از محمود
افشار یزدی تا
محسن پزشکپور)
شناخته شده
است"(1).
اوسته
گؤروندوگو
کیمی فارس
مدنیت
نژادپرستلری
و راسیستلری
گؤتوردوکلری
تیکه
بوغازلاریندا
قالاراق
اونلاری
بوغابیلر
دئیه فارس
مدنیت
نژادپرستی
اولدوقلارینی
دا دیله
گتیرمک
ایستمزلر.
دئمک، بو "پان
ایرانیست، پان
ایرانیستلیک"
دئدیکلری
ایستعمار
ماهیتلی
دئییم هانکی
دیل ایله
اوسته ایفاده
اولموش "اتحاد
سرزمینهای
ایرانی"
دئیه
خیالاتلاریندا
قوراجاقلاری
داها بؤیوک فارس
ایمپئراتورلوغونو
ایداره ائده
جک میش؟
آتالاردا
دئییلن
مثللره
اساساً "اوغرو
اوغرو
اولدوغونو
بیلدیرسه،
دوغرو اؤز
باشینا چارا
قیلار". فارس
مدنیت
راسیستلری ده
ایکی باشلی
موردار آغاج
اولدوقلارینی
ایجتماعیته
بیلدیرسه لر،
بونلارا
آلدانمیش
تورک، کورد،
عرب، بلوچ،
لور، گیلک،
مازنی،
تورکمن و
ساییره لر
اونلارین
بیشیردیکلری
"آبگوشت"لارینا
چؤرک
دوغراماق
ایستمزلر.
یئری گلمیشکن
سوروشولمالیدیر:
- پان
ایرانیستلر
اینسانلاری
بو قدر
عاغیلسیز
حئساب
ائدرلرمی؟
گؤروندوگو
کیمی مسئله
بونون ترسینه
دیر. اونلار
یئرینه گؤره،
بعضاً دوه،
بعضاً ایسه هیندی
تویوق (فیندیشقا)
دونونا
بورونمک
مجبوریتینده
قالارلار.
بئله لیک
اوچارلار (پرندگان)
منظور
اولارسا،
هیندی تویوق
اولدوقلارینی،
یوک چکرلر (کولی
دهندگان)
منظور
اولارسا، دوه
اولدوقلارینی
ایجتماعیته
تقدیم ائتمگه
چالیشاراق
عوامفریبلیک
ائدرلر. دئمک،
بونلار
ایستعمارچیلیق
نیتلرینی
ساده دیل ایله
توپلوما
آچیقلارسالار،
فارس
ایستعمارچیلیغی
تاریخین
چؤبلوگونه
داها دا راحات
آتیلمیش
اولار. دوه دن
سوروشموشلار: -
دوه، ندن سنین
بویونون بو
قدر اوزون؟
دوه جاواب
وئرمیش: -
بوتون گؤده
عضولریم
اگری، هارامی
دوز
گؤردوگونوز
اوچون،
بویونومون
اگری اولماسی
نین ندنی (علتی)
نی بیلمک
ایسترسینیز؟
دئمک،
فارس مدنیت
نژادپرست و
راسیستلری
نین هانکی ایش
و
داورانیشلاری
آنلاشیلماز (مبهم)
دئییلسه،
اونون دا
اوزرینده
دوشونه رک
فیکیر
یئریتمک
اولار. فارس
مدنیت
راسیتلری نین
"پان
ایرانیست"
مقوله لری "دوه"
و "هیندی
تویوق"
حئکایتلرینی
خاطیرلاتیش
اولار. بو
آرانقوتان
مئیومونلاری
گئرچک
اوزلرینی
خالق
ایجتماعیتینه
تقدیم ائتمه
یه رک یئرینه
گؤره "دوه"
یوخسا "هیندی
تویوق"
اولماغا
چالیشدیقلاری
اوچون ایران
آدی آلتیندا "زبان
ایرانی"
مقوله سی نین
ده هانکی بیر
صیغه دن
اولدوغونو
خالق
ایجتماعیتینه
آنلاشیلماز (مبهم)
دئیه
اوزریندن
سیوریشمگه
چالیشارلار.
ایندی ایسه "پان
فارسیسم"
مقوله سی نه
آنلاما گلر
دئیه بیر داها
فیکیر
یئتریتمگه
چالیشاق.
"پان"
کلمه سی
لهیستان
دیلیندن
آلمانجایا
کئچمیش و "آقا"
آنلامینا گلن
بیر کلمه دیر.
بیلیندیگی
کیمی "پان"
مقوله سی ایلک
اولاراق "پان
ژئرمنیسم"،
اونون
آردینجا "پان
ایسلاویسم"،
اونون
آردینجا "پان ایسلامیسم"،
"پان تورکیسم/پان
تورانیسم"، "پان
آمریکانیسم"،
"پان عربیسم"
و "پان
ایرانیسم"
دئییملری
گؤبه لک دکی
بیر بیرلری
نین آردینجا
اورتایا
چیخمیشلار. "پان
فارسیسم یعنی
"فارس
آغالیغی".
دیل و مدنیت
باخیمیندان
ایران
ممالیکی
محروسه سینده
کی فارس
اولمایان دیل
و مدنیتلرین
یاساق (ممنوع) اولدوغونو و
فارس دیل و
مدنیتی نین
ایستر پهلوی
زامانلاری و
ایسترسه ده
ایندیکی
ایصلاحاً
ایسلام
حاکیمیتی
زامانی حاکیم
اولدوغونو
نظره
آلارساق، بو
مسئله ایران
ممالیکی
محروسه سینده
فارس دیل و
مدنیتی نین
آغالیغینی
ایفاده ائدر.
ایندیسه فارس
مدنیت
راسیستلری
نین "پان"
کلمه سینی
یوزمالارینا
دیققت
یئتیرمک
یئرلی
اولاردی،
اوخویوروق:
"
پیشوند پان
در دانش سیاسی
در چم و معنای
پیوند و باهمی
و یکپارچی
آمده است .تمامی
جنبش های اصیل
پان پیوند
دهنده و سازنده
و جنبش های
استعمار
ساخته ی پان
ویرانگر و جنگ
افروز می
باشند"(1).
گؤروندوگو
کیمی مسئله
نین دوغرو
اورتایا
قویولوشو
فارس مدنیت
راسیستلری
نین ایشلرینه
گلمه دیگی
اوچون اونلار
"پان" کلمه
سینی ده
اولدوغو کیمی
دئییل، مصلحت
گؤردوکلری
کیمی تحریفه
اوغراتماغا
چالیشارلار. بئله
لیک ائرمنی،
فارس و تاجیک
بیرلیگی "سازنده"،
تورکیه و
آذربایجان
قارداشلیغی "ویرانگر"
دئیه قلمه
آلینار.
بیردامدا
ایکی هوا (ایسی
و سویوق) بیر
آد آلتیندا
بیربیرلریندن
آیری
قالابیلمه
دیکلری کیمی "پان"
ایفاده سی ده
بعضاً "سازنده"
و بعضاً "ویرانگر"
اولابیلمز.
آنجاق باشقا
بیر مسئله یه "پان"
آدی آلتیندا
دون گئیدیرمه
گه
چالیشدیقدا
داها او زامان
"پان" دان
دانیشماق
دوزگون
گؤرونه بیلمز.
دئمک، پان
فارسیسم (فارس
آغالیغی) اؤزو
اوچون
اؤزلویونده و
مطلق آنلام
داشییابیلمه
دیگی اوچون
فارس دیل و
مدنیتی نین
باشقالارینا
یوکلنمه سی
فارس دیل و
مدنیتی نین
آغالیق
ائتدیگی نین
گؤرستگه سی
ساییلار دئیه
دوشونمه لی
ییک. بو مسئله
ایستر ایران
دونونا
بورونموش "پان
ایرانیست"
ایسترسه ده "پان
فارسیست"
اولسون، فارس
دیل و
مدنیتینی
اساس
گؤتوردوکلری
اوچون نتیجه
اولاراق "پان
فارسیسم"
مقوله سینه
یول آچارلار.
آنجاق بو
دوشونجه و
تفکورون
قوللوقچولاری
نین بیر چوخو
بوگون ده فارس
کؤکنلی
اولمادیقلاری
و یالنیز "فارس
مدنیت نژادپرستی
و راسیستی"
اولدوقلاری
اوچون فارس نژادپرستلری
و
ایستعمارچیلاری
"پان
ایرانیسم" و
"پان
ایرانیست"
دئییملرینی
بوگونکو
ایران
ممالیکی
محروسه سینه
داها دا
اویقون دئیه
قبول ائتمیش
گؤرونرلر.
خالق
ایجتماعیتی
نین بو
دوشونجه نین
نئچه بیر
ایستعمارچی
ملغمه
اولدوغونو
آنلاییب و درک
ائتمه سی
ایران
ممالیکی
محروسه سینده زبان
اصیل ایرانی،
موسیقی اصیل
ایرانی، فرهنگ
اصیل ایرانی
ملغمه لری نین
ده
ایستعمارچی
ماهیت
داشیدیقلاری
نی آچیقلیغا
قاویشدیراجاقدیر
دئیه دوشونمه
لی ییک. بئله
لیکله اوزو
قارالیق
کؤمور ایله
فارس مدنیت
راسیست و
نژادپرستلیکلرینه
قالاجاقدیر.
پان
ایرانیستلرین
"فرمان آریا"
آدلی سیته
لریندن گئنه
ده اوخویوروق:
"هر
سیاست مداری
که نسبت به
مسائل قومی
واکنش منفی
نشان دهند
شوونیست است
هرچند از بدنه
ی حزب
کمونیست
کارگری یا
حکمتیست ها
باشد
و این
تنها منطقی
است که
بیشترینه قوم
گرایان از این
بهره برده اند"(1).
حزب
کمونیست
کارگری یا
حکمتیست
آدلانان
محفلین
ایستعمار
یؤنلو
اولدوغو آچیق
و آیدین بیر
مسئله دیر.
اونلارین
مقوله سی
اینسانلارین
ائشیتلیک و
برابرلیکلری
دئییل،
ائرمنی ژوبین
رازانی
طرفیندن طرح
اولونموش
کمونیستلیک،
فارسلیق
آدینا ائرمنی
خولیالارینا
خیدمت ائده جک
بیر گؤروش
ساییلمالیدیر.
دئمک، بونلار
اؤزلرینی بیر
ائرمنی
یانچیسی
گؤرستریر
دئییل،
یئریتدیکلری
سیاست بؤلگه
ده ائرمنی
خولیالاری
نین خیدمتینه
آلیناجاق
گؤرونر. ژوبین
رازانی نین
کوردوستاندا
کورد
پارتیلری نی (دمکرات
و کموله
پارتیلرینی)
بیربیرلری
نین جانینا
سالاراق کورد
قارداش
قیرقینینا
یول آچماسی
آرتیق
ایجتماعیته
بللی بیر
مسئله دیر (5 و 5.1-5.6).
بو آردا
تورکیه
یازیچیلاریندان
بیری، Nevval Sevindi آدلی موللف
ایران
قازئتینده
کاریکاتور
مسئله سی
اوزره بیر
یازی
یایینلامیش(6).
پان
ایرانیستلر "فرمان
آریا" آدلی
سیته لرینده
او یازییا
ائتدیگی
ایضاحاتا گؤز
گزدیرمگه
چالیشاق،
اوخویوروق:
" (1) در
مورد صفت
بسیار زشت ترک
ِ خر که به
ترکان نسبت
داده می شود
باید گفت که
این عمل
نکوهیده نخست
در امپراتوری
عثمانی باب شد.
در آن دوران ها
عثمانی ها
مایل نبودند
که ترک خطاب
شوند و ترجیح
می دادند یک
مسلمان تابع
عثمانی
نامیده گردند. بنا بر این
مطرح کردن این
موضوع از سوی
نویسنده
مقاله به
عنوان یک ستم
ملی به آذری
های ایران از
سوی فارس ها و
به قول ایشان
فرهنگ فارسی
تهمتی بیش
نیست. "(7).
اوسته کی
ایفاده لرین
هانکی
آشامادا
آخدیغینا
توخونمادان
پان
ایرانیستلرین
تورک دوشمنی
اولدوقلارینی
آرتیق
بیلیریک (باخ: 4
و 4.1-4.2). اونلارین
ایران
ممالیکی
محروسه سی
ایجتماعیتینده
تورکلر علیه
لرینه
یاراتدیقلاری
تصویری
قارشیدا
گؤروب و پان
ایرانیستلرین
تورکلر علیه
لرینه هانکی
فیکیرده
اولدوقلارینی
ایفاده ائتمک
او قدر ده چتین
اولماز (4.1)،
آنجاق پان
ایرانیستلر
بعضی تورک
تمامیتچیلیک
محفللری نین
یازیلارینا
اساسلاناراق
"ترک خر"
مسئله سینی
عثمانلی
دؤنمینه
نیسبت وئرمه
مسئله سینه
گلدیکده
یئرلی اولار
تورکیه ده بو
محفلین یوسف
آق چورا و ضیا
گؤی آلپ اوزره
یازدیقلاری
اؤز
یازیلاریندان
حرکت ائده رک
بو مسئله یه
جاواب وئرمگه
چالیشاق،
اوخویوروق:
"
Ancak esas konuya girmeden önce Türk adı ile ilgili Osmanlı dönemindeki
duruma göz atmakta yarar vardır. Daha önceki bölümlerde de değinilmiş
olduğu gibi Türk ve Türkiye adları XIX. yyın önceki
devirlerde daha çok Avrupalılar tarafından kullanıldığı
bilinmektedir. Oysa Avrupalıların Osmanlıyı ve onun
topraklarını belirtmek için kullandıkları bu isimlere
Osmanlıdaki metinlerde bırakınız etnik anlamda Avrupalıların
kullandığı coğrafya anlamında bile rastlamak olanaksızdı.
O dönemde Türk adı ancak cahil Anadolu köylüsü anlamında
birisine küçük düşürücü sıfatın yakıştırılmasında
kullanılmaktaymış (Kushner, 1979: 3). Bu konuda Ziya Gökalpın
ifadesi çok daha serttir, çünkü ona göre Osmanlı her zaman Türke yönelik
olarak eşek Türk sözünü kullanırmış (Gökalp,
1990: 33, 43)(8).
بیلیندیگی
کیمی عثمانلی
ایمپئریاسی
ایلک اولاراق
بیر اومتچی
ایسلام
ایمپئریاسی
اولموش.
اوندان یانا
دا ائتنیک
مسئله لرین
کؤروکلنمه
سینی ایسته مه
دیگی اوچون
تورک کیتله
سینه ائتنیک
مسئله لری
کؤروکله مه
گین دئیه بعضی
ایفاده لرده
بولونموش. بو
مسئله نی
بوگون ایران
ممالیکی
محروسه سینده
کی تورکلر
علیه لرینه
یئریدیلمیش میللی
حیقارت و میللی
تئرور ایله
قارشیلاشدیرماق
اؤزو ده
جاهیللیک
ساییلار.
آنجاق تورکیه
ده کی تورک
آیدینلاری
نین تورک دیل و
مدنیتینه
داها آرتیق
اؤنم وئرمه
مسئله سینه
گلدیکده
دئییلمه
لیدیر: -
بالکانلار و
یونانیستاندا
میللی
بیلینجین
دیرچلمه سی
ایله
آوروپاداکی
گنج تورکلر ده
میللی
دوشونجه یه
یؤنلمیشلر
دئسک،
یانیلمامیشیق.
بیلیندیگی
کیمی عثمانلی
دؤنمینده ده
تورک دیلی عرب
دیلی نین
قیراغیندا 1275
ایلیندن
باشلایاراق
ادبیات دیلی
اولاراق
یازیلمیش.
بئله لیکله
زامان گئدیشی
ایله پان
ایسلامیسم و
پان تورانیسم
دوشونجه لری
عثمانلی
ایمپئریاسی
نین فیکیر
باخیمیندان
ایکی بیر
بیرلریندن
فرقلی
قانادلاری
ساییلمیشلار(بوگون
فاری
ایمپریاسیندا
دا شیعه چیلیک
و فارس
تمامیتچی
سکولاریمیزمی
قوللاری نین
اولدوقلارینی
گؤروروک).
عثمانلی
سلطانی عرب
دونیاسینی
الدن وئرمک
ایسته مه دیگی
اوچون ایلک
اولاراق پان
ایسلامیستلیگه
داها آرتیق
اؤنم و اهمیت
وئرمگه
چالیشمیش،
آنجاق عرب
دونیاسی نین
میللتلشمه سی
و میللی
دؤولتلرینی
قورماق ایسته
مه لری
عثمانلی
ایمپراتورلوغونداکی
تورک
محفللرینی
پان تورانیست
دوشونجه سینه
یؤنتمه لی
اولموش. بوگون
فارس
ایمپئریاسی
دا کئچمیش
عثمانلی
یاشادیغی
اورتامی
یاشاماقدادیر.
حاکیمیت شیعه
لیک و ایسلام
آدی آلتیندا
فارس
تمامیتیچیلیگینی
اؤزو ایله
بیرلیکده
اؤنه سوروکله
مگه
چالیشماسینا
باخمایاراق
ایران
ممالیکی
محروسه سینده
کی
میللیتلرین
میللی
بیلینجه
وارمالاری،
فارس
تمامیتچیلری
و فارس مدنیت
نژادپرستلرینی
منطقه ده
اؤزلرینه
یئنی متفقلر
آراماغا
زورلامیش
گؤرونور.
اونلاردان
بیری ده ائله
تانیق
اولدوغوموز
بو پان
ایرانیست و
فارس مدنیت
راسیستلری
محفلیدیر (باخ:
4 و 4.1-4.2). دئمک،
ایران
ممالیکی
محروسه سینده
فارس
اولمایان
ائتنوسلارین
میللی
بیلینجلری
نین گلیشمه سی
و حرکتلری نین
دیرچلمه سی
فارس مدنیت
راسیستلرینی
ده چیپلاق
فارس
میللیتچیگی و
کذائی وطن
پرستلیک
شعارلاری
وئرمگه
دیرسکله ییر.
بو مسئله
کئچمیشده
تورکیه اوچون
ده کئچرلی
اولموش.
بالکانلار و
عرب دونیاسی
عثمانلی
تورکلری نین
اللریندن
چیخدیغیندان
سونرا مصفطی
کمال عثمانلی
پاشاسی
ایستانبولدان
آنادولویا
گله رک و سلطان
عبدالحمید
علیهینه
باشقا بیر
روحانی وسیله
سی ایله جهاد
ائتمک پوزو
ایله تورکیه
تورک دؤلتینی
قورماغا
چالیشمیش. پان
ایرانیستلرین
"فرمان آریا"
آدلی سیته
لریندن گئنه
ده اوخویوروق:
"نویسنده
بایستی این
ستم را در
فرهنگ خود
مردم ترکیه
جستجو می کرد و
به این موضوع
نیز دقت می
نمود که ترک
گرایی مطرح
شده از سوی
ترکان جوان
ایده ی تلقینی
استعمار گران
اروپایی برای
از پا درآوردن
عثمانی میبود
و همچنان که
دیدیم در این
راه به مقصود
نائل شدند و
تنها چند سال
پس از روی کار
آمدن حکومت
اتحاد و ترقی (
ترکان جوان)
امپراتوری
عثمانی
فروپاشید"(7).
اوسته کی
گؤروشه
اساساً بوگون
فارس
میللیتچیلری
نین
نژادپرستلیک
ائتمه لری
یالنیز
ایستمعارچی و
خاریجی
گوجلره
اساسلانار.
آذربایجان
تجددولوک
حرکاتی نی
یئنیلگه یه
اوغراتما
عرفه سینده بو
مسئله نین
ایستعمارچی
گوجلر
طرفیندن
حیاتا
کئچیریلمه سی
دونیا
ایجتماعیتی
طرفیندن ده
قبول
اولونموش.
آنجاق ائتنیک
باروت
انبارینا
دؤنوشموش
ایران
ممالیکی
محروسه سینده
کی بوگون
ائتنیک
ناراضیلیغی
نظره
آلارساق،
فارس
آیدینلاری
نین گلجکده
اؤز میللی
دؤلتلرینی
یاراتماق
ایستمه لرینی
خاریجی
دؤلتلره
نیسبت وئرمک
اینصافسیزلیق
اولار. دئمک،
تورکیه ده کی
تورک
دؤلتچیلیگی
اؤزونو
میللتچی
گؤرستمک
اوچون بیر
یاندان
عثمانلی
امتچیلیک
حکومتی و پان
تورانیستلیک
علیهینه
قارشی دیره
نرکن، باشقا
یاندان
تورکیه
سرحدلری
ایچریسینده
کی
ایشغالچیلار
علیهینه
میللی
سفربرلیک
ائتمگه
چالیشمیش. پان
ایرانیستلرین
"فرمان آریا"
آدلی سیته
لریندن گئنه
ده اوخویوروق:
"(2) نویسنده
در حالی سنگ
مردم آذری ِ تر
ک زبان را به
سینه می زند که
پیشتاز بودن
آذربایجانی
ها در آغازه
های حملات و
ادعاهای
نویسندگان
پان ترکیست
عثمانی در
مورد
آذربایجان و
مردم آن برای
همه مسجل است.
از جمله زمانی
که در سال 1302
اندامان
انجمن ترک
گرای تورک
اجاقی مانند
سلیمان نظیف و
روشنی بیگ در
اسلامبول
سخنرانی ها و
نوشته هایی در
جراید آن روز
پیرامون
آذربایجان (
مبنی بر ترک
بودن
آذربایجانی
ها و اتهام
ناروای ترک
بودن بر اشو
زرتشت از سوی
سلیمان نظیف )
برای نخستین
بار ارائه
کردند،
نویسندگان و
اندیشمندان
آذری همچون : علی
صادقی تبریزی (
روزنامه ی
میهن ، پائیز 1302
، مجموعه
نوشته های
ایران و ترک)،رضا
زاده ی شفق (
ایرانشهر
،چاپ برلین
،نگاهی به
نظرات
متفکران ترک
،به زبان ترکی
استانبولی)،محمود
غنی زاده ی
سلماسی ( جواب
به روشنی بیگ
،این رساله به
رویه ی
جداگانه در
برلین چاپ
شد،وی در
سالهای
مشروطیت
روزنامه ی
فریاد را در
ارومیه چاپ
میکرد)، ملک
زاده ی هیربد
تبریزی (
روزنامه ی
ایران ،پان
تورانیسم
،آذربایجان
قفقاز یا راه
ترکستان 1298)،
مصطفی
طباطبایی،کاظم
زاده تبریزی
ایرانشهر،احمد
کسروی و تقی
زاده از دیگر
رهروان این
مسیر بودند"(7).
مقاله نین
اوست
بؤلومونده
ایشاره
ائتدیگیمیز
دک پان
ایرانیست و فارس
مدنیت
راسیستلری
آدلارینی
سیرالاماغا
چالیشدیقلاری
شخصلر مدنیت
باخیمیندان فارس
نژادپرستلیگینه
قاپیلمیش
ذاتلار
اولموشلار.
بونلارین بیر
چوخو مسئله
نین سونرا
فرقینه
واردیقلارینا
باخمایاراق
فارس
راسیستلیگینه
ائتدیکلری
خیدمتلر
اوچون
اونلاردان
فارس
راسیستلری
راضی
اولدوقلاری
قدر فارس
اولمایان
ائتنوسلارین
اوغول و
قیزلاری دا
اونلارین
کئچمیش
یانلیش
داورانیشلاریندان
ناراضی
اولاراق
اونلاری
عؤمور بویو
قینایاجاقلار.
اولاردان
یالنیز تقی
ارانی نین
آذربایجان
میللی مسئله
سی علیهینه
دوشونجه و
فیکیرلری
ایله تانیش
اولماق فارس
مدنیت
نژادپرستلری
نین خالقین
گؤزونه توستو
وئرمکلرینه
بوش یئر
بوراخماز
دئیه
دوشونوروک،
تقی ارانی
برلینده
ایرانشهر"
مجله سی نین 5/6
ساییندا
یالنیز گونئی
آذربایجان
دئییل، قوزئی
آذربایجان و
قافقاز بؤلگه
لرینده ده فارس
مدنیت
نژادپرستلیگی
حسرتی ایله
یازیر:
"... در
نواحی قفقاز
به واسیطه
استیلای
روسها و تبلیغات
ترکها
تقریباً اثری
از زبان شیرین
فارسی نمانده
در صورتی که
این نواحی عده
ای از سخنوران
بزرگ فارسی
زبان را پرورش
داده اند... ولی
اگر باد صبا
پیغام
جمالالدین
اصفهانی را به
شهر شیروان
برد، مرد
سخندانی که
سخن اورا
فهمیده باشده
به او جواب دهد
وجود ندارد"(9).
اوسته کی
تقی ارانی نین
دوشونجه و
فیکیرلری
اوزره
دوراقلادیقدا
ائله بیل تقی
ارانی نین بو
دئدیگی "سخنور"لر
یئر کؤکو
یوخسا چوغوندور
کیمی بیتکیلر
اولموشلار.
تورکلرین
تبلیغاتی
کؤلگه سینده
جماعات داها
یئر کؤکو و
چوغوندور
اکمک ایسته مه
رک فارس
مدنیت
نژادپرستلری
اؤزندیکلری (اؤزلری
نین گؤرمک
ایسته دیکلری)
دیل و مدنیته
بؤیوک ضرر و
زیانلار
اولموش. تقی
ارانی اوسته
کی خیالیندا
رغبت بسله
دیگی بؤلگه
لری (قوزئی
آذربایجان و
قافقازلاری)
فارس
ائتدیرمک
اوچون یازیر:
"پس
مردان فداکار
و میلت دوست ما
باید جان
نثاری کرده
برای تبلیغ
زبان فارسی از
فرستادن
معلمین فارسی
زبان و انتشار
رساله های
مجانی و ارزان
در این نواحی
خودداری
نکنند. .... یکی از
بزرگترین
خدمات به زبان
فارسی نوشتن
قواعدی است که
به طرز دستور
زبانهای
آریائی باشد"(9).
اوسته
گؤروندوگو
کیمی تقی
ارانی فارس
دیلینی
قافقازلاردا
یایماق اوچون
معلملر،
مجانی قازئته
و درگیلر
تکلیفی ایله
خاریجی
دؤلتلر
عامیلی
ساییلان،
مشروطه
حکومتی
علیهینه
حاکیمیت
چئوریلیشی
ائدن رضا
میرپنجه(سردار
سپه)،
تکلیفلرده
بولونماسی
گونئی
آذربایجاندا
کیمسه نین
میللی مسئله
اوزره
دوشونمه سی
نین علیهینه
بیر قیلینج
آنلامی
داشییارمیش.
تقی ارانی نین
اوگونکو
گؤروشلری بیر
فارس
میللیتچیسی
نین گؤروشو
اولارسا،
اونو چوخ دا
قیناماق
اولماز. هرکس
اؤز دیل و
مدنیتی نین
چیچکلنمه
سینی ایستر.
چینگیز
آییتماتوو
اؤزگه لره
بالتا ساپی
اولاراق اؤز
میللی منلیگی
و کیملیگی
علیه لرینه
بالتا
وورانلاری"مانقورت"
آدلاندیردیغینا
باخمایاراق
ائتنولوژی و
سوسیولوژی
بیلیملرینده
بو تیپلی
موجودلارا "مدنیت
نژادپرستی/
مدنیت راسیستی"
دئیه آد
وئریلمیش.
تقی ارانی
گونئی
آذربایجاندا
تورک دیلینی
یوخ ائتدیرمک
اوچون داها
بؤیوک
حیقارتلر
آذربایجان
ایجتماعیتینه
ائده رک
رضاخان سردار
سپه، فارس
حاکیمیتینه
تکلیفلر
ائتمگه
چالیشمیش. بو
حضراتلارین
هذیانلارینا
بو مقاله ده
داها آرتیق
یئر
اولمادیغی
اوچون یالنیز
آدرئسی
وئرمگله
یئتینمک (قناعت
ائتمک)
ایستردیک(10).
پان
ایرانیستلر "فرمان
آریا" آدلی
سیته لرینده
گئنه ده
یازیرلار:
"... در
حقیقت
ادعاهای بی
جای برخی از
نویسندگان
ترکیه در مورد آذربایجان
به بهانه ی
ترک بودن آن
در زمان فعلی
باعث شد تا روشنفکران
آذری نیز در
مقابل در پی
گرفتن این
بهانه از دست
دشمن بر آیند و
بخواهند آذری
ها به جای ترکی
مانند سابق
فارسی گفتگو
کنند.دکتر
جواد شیخ
الاسلامی ( از
اساتید مسلم
علوم سیاسی
ایران) از جمله
ی این آذری ها (
اهل زنجان )
بود که به
نظریه ی سپردن
کودکان آذری
را به خانواده
های فارس زبان
مطرح کرد . پس
از چندی با
افزایش
خانواده هایی
که با فرزندان
خود تا سنین
نوجوانی
فارسی صحبت می
کردند ضرورت
طرح مزبور از
بین رفت"(7).
اوسته
گؤروندوگو
کیمی تورک دیل
و مدنیتی
علیهینه
یئریدیلمیش
دوشمنلیک و
وحشیلیک
تبلیغاتی بیر
چوخ اوزدن
ایراق
اؤزلرینی
آذربایجانلی
آدلاندیرانلاری
دا فارس
مدنیت
نژادپرستی
اولماغا
زورلامیش. بو
مسئله گئنه ده
میللی منلیک و
کیملیک مقوله
سیندن یوخسول
اولماق و فارس
راسیستیگینی
بیر گئرچک و
واقعیت کیمی
قبول ائتمک
آنلامینا گلر
دئیه دوشونمه
لی ییک.
قایناقلار:
1
پان
ایرانیست،
فرمان آریا، پان
فارسیست.پان
فارسیسم.کلید .واژه
های گفتمان
تجزیه طلبی.پان
ترکیسم:
http://www.farmane-ariya.blogfa.com/post-223.aspx
2
داها آرتیق
بیلگی و
معلومات
اوچون: David Signer, Kulturrassismus und
unbewusste Abhängigkeiten, Passagen
Verlag Wien 1998.
3 محمد
افشار یزدی،
پان
ایرانیست،
فرمان آریا، ایران.مکتب
پان ایرانیسم.دکتر
محمود افشار
یزدی .قلمرو
زبان فارسي.مجله
آینده:
http://www.farmane-ariya.blogfa.com/post-22.aspx
4
پان
ایرانیست،
فرمان آریا، "خطر
زرد": http://farmane-ariya.blogfa.com/post-54.aspx
4.1
پان
ایرانیست،
فرمان آریا، "مقابله
با خطر زرد": http://farmane-ariya.blogfa.com/post-63.aspx
4.2
پان
ایرانیست،
فرمان آریا، "راه
حل نهائی
مسئله ترک": http://farmane-ariya.blogfa.com/post-97.aspx
5
حزب
کمونیست
کارگری ایران
می یوخسا فارس
پان ایرانیست
تشکیلاتی:
http://www.baybak.com/Baybak/?p=1318
5.1
ایشیق
سؤنمز، حزب
کمونیست
کارگری ایران
می، یوخسا
فارس
ایستعمار
تشکیلاتی-1:
http://www.azadtribun.net/x964.htm
5.2
ایشیق
سؤنمز، فارس
شوونیسمی و
ایستعماری
نین کثیف
ماهیتی!:
http://www.azadtribun.net/x527.htm
5.3
ایشیق
سؤنمز،
عوامفریب
فارس
شوونیستلری
نین آرتیق
گلنلیک ائتمه
مسئله لری:
http://www.azadtribun.net/x230.htm
5.4
ایشیق
سؤنمز، آذربایجان
میللی مسئله
سی و حزب
کمونیست
کارگری فارس -1:
http://www.azadtribun.net/x975.htm
5.5
ایشیق
سؤنمز، آذربایجان
میللی مسئله
سی و حزب
کمونیست
کارگری فارس
(2):
http://www.azadtribun.net/x1011.htm
5.6 ایشیق
سؤنمز، آذربایجان
میللی مسئله
سی و حزب
کمونیست
کارگری فارس
(3):
http://www.azadtribun.net/x1022.htm
6 Nevval Sevindi: Iranın Karikatür Krizi:
http://www.zaman.com.tr/webapp-tr/yazar.do?yazino=289469
7
پان
ایرانیست،
فرمان آریا،
بهران
کاریکاتور-
ایران:
http://www.farmane-ariya.blogfa.com/post-228.aspx
8
اؤزتورکلر: İkiside en büyük Türkçü düşünürdü-3
http://www.ozturkler.com/tr/index.php?deger=hgoster&id=110106
9
تقی ارانی،
در باره زبان
فارسی و
آذربایجان،
زبان فارسی-1،
مجله
ایرانشهر،
چاپ برلین،
سال 1303(1924).
10
تقی ارانی، 2-
آذربایجان یا
یک مسئله
حیاتی و مماتی
ایران، مجله
فرهنگستان،
چاپ برلین
شماره 5، سال 1303 (1924).
ایشیق
سؤنمز، 03.10.2007