فارس
مدنیت
راسیستلری
نین "آرامگاه"
حئکایه لری
بیلیندیگی
کیمی رضا
ساوادکوهی،
یوخسا رضا
پالانی،
اینگیلتره
گوجلری
واسیطه سی
ایله ایش
اوستونه
گتیریلدیگینه
باخمایاراق
اینگیلتره حاکیمیتی
گرکلی
گؤردوگو
زامان رضا
خانین
قولاغیندان
توتاراق
ائشیگه
آتماغی دا
گرکلی سایمیش.
بئله لیکله
متفق گوجلر(آمریکا
بیرلشمیش
دؤولتلری،
اینگیلتره و
روسیه
سؤویئتلیگی)
ایران
ممالیکی
محروسه سینه
هجوم
ائتدیکلری
زامان، 1941
اینجی ایل (1324
شهریور آیی
نین 25 ئینده)
اینگیلتره
حاکیمیتی
رضاخانی
بیر ایت کیمی
قولاغیندان
توتاراق
موریس
آداسینا
دوغرو یولا
سالمیش. دئمک،
اینگیلتره
حاکیمیتی بو
داورانیشی
ایله رضا
پالانی نین
هارادا
ساخلادیلماسینی
دا بلیرلمگه
چالیشمیش. بو
ائشیگه
آتمادا فارس
مدنیت
راسیستلیگی
نین محمدرضا
تیمثالیندا
قوروناجاغینی
دوشونن فارس
فاشیست و فارس
مدنیت
راسیستلری
سسلرینی بیله
چیخارابیلمه
میشلر.
بونلارا
باخمایاراق
رضا پالانی (رضا
سوادکوهی)
موریس
آداسیندا
قورد قوشلارا
یئم
اولدوقدان و
متفق گوجلری
ایران
ممالیکی
محروسه سینی
ترک
ائتدیکلریندن
سونرا بیر
اویوق (شبح/
فارس مدنیت
راسیستلری
نین دیلی ایله
دئییلرسه،
آرامگاه) دئیه
تهرانین
یاخینیندا،
رئی شهرینده
رضا خان
خاطیره سینه
تیکینتی
تیکمگه و فارس
مدنیت
راسیستلیگینی
جانلاندیرماغا
چالیشمیشلار.
بو آردا
فارس
راسیستلیگی
نی اؤزومسه
مگه چالیشان
فارس مدنیت
راسیستلری و
فاشیست
مئییللی
گوجلر بو ذات
احقری
آغیرلاماق
اوچون گؤز
یاشی تؤکمگه
باشلامیشلار.
یئری گلمیشکن
بو ذات
احقرلرین
دوشونجه و
فیکیرلر ایله
ده تانیش
اولاق. آدی
کئچن یازیدا
مقاله نین
جانینی
اولوشدوران
بیر شعر دیققت
چکیجیدیر،
اوخویوروق:
" ما
بارگه
دادیم،این
رفت ستم بر ما بر
قصر ستمکاران
گویی چه رسد
خذلان..."(1).
اوسته
بیرینجی
شکیلده رضا
پالانی نین،
خاریجی
مأمورلارا مئهتر
و کئهتر
اولدوغونو (2) و
سید ضیا الدین
یزدی نین
اینگیلتره
مأمورلارینا
واسیطه چیلیک
ائتمک و
حاکیمیت
چئویریلیشی
ائتمک واسیطه
سی ایله ایش
اوستونه
گتیریلدیگینی
نظره
آلارساق،
فارس مدنیت
راسیستلری
نین ایددعا
ائتدیکلری "بارگه"
نئجه بیر
مسئله
اولمالیدیر،
اؤزو ده
دوشوندوروجو
بیر مسئله دیر!!.
اوسته کی
شکیله دیققت
یئتیردیکده
رضا پالانی "بارگه"
صاحابی
دئییل، بیر
قوللوقچو
کیمی
اربابلارینا
خیدمتچیلیکدن
باشقا بیر
شئیی ائتمک
لیاقتینه
یییه
دئییلمیش.
ائله اوندان
یانا دا هئچ
بیر قارشی
دورما
یارانمادان
خاریجی گوجلر
واسیطه سی
ایله تحویل
آلدیغی ایران
ممالیکی
محروسه سینی
خاریجی
گوجلره
بوراخاراق
قاچمانی
دورماغا
اوستون حئساب
ائتمیش دئیه
دوشونمه لی
ییک. ایندیسه
فارس مدنیت
راسیستلری
نین
یایینلادیقلاری
یازی نین
ایچریگینه
دیققت
یئتریمگه
چالیشاق،
اوخویوروق:
"داستان تخریب
آرامگاه رضا
شاه... در همان
روز نخست روز
واقعه یعنی 22
بهمن 57 گروهی
از انقلابیون
به همراه جناب
شیخ صادق
خلخالی خود
را به آرامگاه
رضا شاه
رساندند و در
ری از مردم و
عمله و بناها خواستند
تا بیل و کلنگ
خود را
برداشته به آرامگاه
رضاه شاه
بروند تا
ساختمان آنرا
با خاک یکسان
کنند و پیکر
رضاشاه را از
دل خاک
درآورده تا
آقای خلخالی ...
."(1).
اوسته کی
فیکیر ملغمه
سینه دیققت
یئتیردیکده
فارس مدنیت
راسیستلری
نین نئجه
دوشونجه
قاریشیقلیغی
ایچریسینده
اولدوغونا
تانیق اولماق
داها راحات
اولار.
بیلیندیگی
کیمی بیر
تیکینتینی
ییخماق اوچون اوستا
و بنا دئییل،
ساده ایشچی
کسیمی داها
گرکلی
ساییلار. فارس
مدنیت
راسیستلری بو
اویوق و
ائوجیگی
گئرچکلری
اولوشدوران
بیر تیکینتی
کیمی
گؤسترمگه
چالیشدیقلاری
اوچون "بنا"
سؤزجوگونو ده
بو مسئله یه
قاتماغا
چالیشمیشلار.
سونرا
آشاغیدا گؤره
جگیمیز دک بو
ایشین
ایچیریسینه
یالنیز بنا و
فعله دئییل، یول
چکن و یول
باسان ملزمه
لری نین ده
قاتیلدیغینی
یایینلادیقلارینا
تانیق
اولوروق. بو
دوغرولتودا
اوخویوروق:
".. ..قدرت بنا به
حدی بود که حتی
از بولدزرهای
خاک برداری
کار ساخته نشد.در
همان شاه
عبدالعظیم
خلخالی چند
عمله و بنا را
جمع کرد تا نظر
آنها در مورد
چگونگی تخریب
ساختمان
بخواهد و این
افراد نیز
گفتند تنها با
دینامیت و
مواد منفجره
می توان
آرامگاه
رضاشاه را
ویران نمود.چند
روز بعد
مقداری
دینامیت به
همراه مته های
فولادی و تیغ
های سنگبری در
محل حاضر شد
اما این روش
نیز برای
تخریب کامل
بنا موثر واقع
نشد... .در آغاز
کارشناسان
تخریب
آرامگاه را در
مدت کوتاه
غیرممکن
دانستند ولی
یکی از شرکت
کنندگان نظری
مطرح کرد به
این شکل که یک
غلتک آهنی
بزرگ که
برای صاف کردن
آسفالت جاده
ها استفاده می
شود را با یک
جرثقیل بزرگ
به محل
بیاورند و
غلتک را با سیم
های بکسل کلفت
بر سر جرثقیل
آویزان کنند و
با تاب دادن
غلتکها به کمک
جرثقیل بنا را
از بالا ویران
کنند.این شیوه
اندکی کارساز
شد و بنا اندک
اندک شروع به
ویرانی نمود
با این حال،
خاک برداری و
از بین بردن کل
آرامگاه حدود
20 روز طول کشید
و گویا
آوارهای
مقبره را به
محلی در
نزدیکی
دریاچه قم
منتقل کردند ....
درون قبر اثری
از جسد و
بقایای آن
یافت نشد."(1).
اوسته کی
عیبارتلر
اوزره
دوشوندوکده
بو سؤز قونوسو
اولموش اویوق
"آرامگاه"
دئییل،
کئچیلمز قایا (سنگ
سخره) لاری
سرگیلمیش
اولار. دئمک،
موریس
آداسیندا رضا
پالانی نین
جسدی نین قورت
و قوشلارا یئم
اولدوغو،
فارس مدنیت
راسیستلری
اللری نین بوش
قالدیقلارینی
و رضاخان
آدینا
بتوندان
تیکیلمیش اویوغو
بیر آبیده
کیمی سرگیلمک
یئرینه اونو "آرامگاه"
دئیه سرگیله
مه لری ده
دوشوندوروجودور.
بو دا " هنر
پیش ایرانیان
چئرت و پئرت"
مسئله سینی
بیر داها
سرگیله میش
اولار (سامان
چؤپوندن داغ
دوزتمک
حئکایه سی!!).
فارس مدنیت
راسیستلری
فاشیستلیک "فرمان
آریا" سیته
لرینده گئنه
ده یازیرلار:
"به نظر نمی
رسد که مدفن
رضاشاه با
توجه به
دلبستگی وی به
ایران و خاک
پاک آن در نقطه
ای جز زادگاه
مادری دفن شده
باشد. روایت
اقوی دیگری
نیز وجود دارد
که بر اساس آن
قبر رضاشاه به
خارج راه
داشته و
محمدرضاشاه
هنگام خروج از
کشور دستور
داده پیکر پدر
را نیز از کشور
خارج کنند و
شاید در همان
دوران بود که
به مصر و قاهره
منتقل شد."(1)
اوسته کی
دوشونجه و
فیکیرلر گئنه
ده فارس مدنیت
راسیستلری
نین نئجه بیر
فیکیر ملغمه
سی ایچینده
اولدوغوندان
و چاش باش
قالدیقلاریندان
خبر وئریر.
بئله لیکله
سورقو و سوآل
بو: - قورت و
قوشلارا یئم
اولموش
جسددن، قورت
قوشلارین
ائشیگه
وئردیکلریندن
(مدفوعدان)
باشقا نه
قالابیلرمیش،
اونو آرامگاه
دئیه
یاریلماز
بئتونلارین
آلتیندا
باسدیرماغا و
"آرامگاه"
آدلاندیرماغا
چالیشمیشلار؟
اوسته
گؤروندوگو
کیمی فارس
راسیستلری
یالانچی بیر
اویوغو "آرامگاه"
دئیه اورتایا
قویماقلا بیر
سیرا فارس
مدنیت
راسیستلری نی
اؤز هدفلرینه
یئم ائتمک
مقصدی
گودورموشلر.
فارس مدنیت
راسیستلری
اؤز
راسیستلیک
سیته لرینده
گئنه ده
یازیرلار:
"... آری این
چنین بود
حکایت
آرامگاه
معمار ایران
نوین و جسد وی.رضاشاهی
که خود را با
انوشیروان
دادگر مقایسه
می کرد و تلاش
می نمود از راه
دادگری و
عدالت
حکمرانی
نماید. _البته
اگر اطرافیان
خائن و فاسد و
خود فروخته با
انگلستان
مجال می دادند_
شاید رضاشاه
هنگام تخریب
قبرش به دست
شیخ صادق
خلخالی با خود
این شعر را
زمزمه میکرد :
.
اوسته کی
عیبارتده
ایکی قارا
قازانین
بیربیرلری
نین اوزلرینه
توپورمه
حئکایه لری
سرگیلنمیش
اولار.
بیلیندیگی
کیمی ایکی
قارا قازان دا
یئری گلدیکده
بیربیرلری
نین اوزلرینه
توپورمک
ایزلنیمینی
توپلوما (ایجتماعیته)
یانسیتماغا
چالیشارمیشلار.
دئمک،
ایستعمارچی
گوجلره آلت
اولموش فارس
مدنیت
راسیستلری ده
ایران
ممالیکی
محروسه سینده
کی
ایجتماعیتلری
آلداتماق
اوچون
اؤزلرینه
پاکلیق سویو
تؤکمگه
چالیشارلار.
قیسا سؤزله
دئییلرسه،
جسد سیز
هرهانکی بیر
اویوغو (شبحی)
آرامگاه
آدلاندیرماق
و اونون
اوزرینده
مقاله یازماق
دا
عوامفریبلیک
ائتمه نین
قاباریق
گؤرونتوسو
ساییلار.
قایناق:
1 فرمان
آریا، ما
بارگه
دادیم،این
رفت ستم بر ما
بر قصر
ستمکاران
،گویی چه رسد
خذلان،
داستان تخریب
آرامگاه رضا
شاه:
http://www.farmane-ariya.blogfa.com/post-297.aspx
2
مطالعات
ایران، موسسه
تاریخ معاصر، رضاخان
پهلوي نگهبان
سفارت هلند در
ايران در كنار
وزيرمختار
هلند: http://www.iichs.org/index.asp?img_cat=6&img_type=0
ایشیق
سؤنمز، 17. 2.2008