نه تؤکسن آشینا چیخار قاشیغینا -2
آذربایجان میللی مسئله سی گونون مسئله سینه دؤندوگو اوچون میللی مسئله اوزره قلم وورانلارین دا - سایی نظر دگمه سین دئسک -آرتماغا باشلامامیشدیر. بو سئویندیریجی بیر حالدیر. بئله لیکله مختار برازش وطنداشیمیزین »از کوزه همان تراود که در اوست« آدلی یازیسی ایله گؤزوموز ایشیقلاندی. بو وطنداشین یازیسینین بعضی پاساژلارینی باهانه ائده رک بیر نئچه سؤز کاغیذ اوزرینه گتیرمگی مقصده اویقون حئساب ائدیریک. »قهر و عناد« موضوعسو اوزره اوخویوروق:
".... یکی از معضلاتی که بر « حرکت آذربایجان » سایه انداخته، بی تفاوتی و انفعال آن در برابر وقایعی ست که در دور و بر ما می گذرد. به هر حال جریانی که خود را نماینده طیف وسیعی از مردم می داند فلسفه ی وجودی اش لزوم برخوردی مستقل و فعال با قضایا را اقتضا می کند. استاد ارجمندم جناب میر موسی هاشمی در علت این پاسیفیسم « حرکت » استدلال می آورد که « اؤزگه چیراغینا یاغ اولماق بس دیر، دوغما ائللریمیز قارانلیقدادیر ». لپ کلام ایشان اشاره به « فراخوانی » دارد که اینروزها با وجود انعکاس گسترده ای که در سایت های فارسی زبان داشته، به دلیل عدم احاطه مسائل آذربایجانی ها(!) به نوعی با بایکوت خبری از طرف فعالین آذربایجانی مواجه و از دستور کار حذف و یا با مختصر اطلاعیه ای از طرف بعضی از نیروها و بعنوان مثال « جنبش فدرال- دموکرات » پرونده اش بسته شده است. (ناگفته نماند درست در زمانی که چنین فراخوانی مورد ارزیابی و بحث همه اقشار و گروههای ایرانی قرار داشت ..."(1).
ایران ممالیکی محروسه سینده کی رسمی اولان فارس دیل و مدنیت اطرافیندا ایران آدی آلتیندا گؤبه لک دکی گؤورن فارس تشکیلاتلاری اؤرنک اولاراق حزب پر گهر، درفش کاویانی و ساییره فرقینده اولمایان بیریسی موختار جنابلاریندان بو ایفاده لری ائشیتدیکده بلکه ده فارس دیل و مدنیتی اطرافیندا حاکیمیتی اله آلماغا یئریکله ین پان ایرانیست مئییللی قووه لرین آذربایجانلیلار علیهینه یئریتدیگی ناروا سؤزلره دوغرو اولا بیلر دئیه جک گؤرونور. مختار حضرتلری ایفاده ائتدیگی »تفاوتسیزلیک و اینفعال« مقوله سی فارس تشکیلاتلاریندا فارس دیل و مدنیتی اوچون آیاقچیلیق ائدن آذربایجانلیلار اوزره یازیلسایدی، بلکه ده موختار جنابلری دووعانین ییرتیغین تاپمیش دئیه دوشونه بیلردیک. اوسته کی عیبارتین ایضاحی بو:- کوردلر ایران ممالیکی محروسه سینده گله جک رییس جومهور سئچیمی اوچون ایستر حاکیمیتده اولانلاری، ایسترسه ده ایچریده اولان میللی فعاللاری موشترک موضعدن میللی و مدنی حاقلارینی حاکیم نیظام و اینتیظامدان ایسته مه گه چالیشاراق، ائحتمالی دگیشیکلیک اوزره موخالیف گوجلر اوچون ده بیزلری نظره آلمادان حاکیمیت اوغروندا دوشونمه نیز یئرسیزدیر دئیه اویاری وئریرلر(2).
دئمک، ایران ممالیکی محروسه سینده فارس دیل و مدنیتی اطرافیندا سراسری دئیه قورولموش رسمی و غیر رسمی تشکیلاتلارین ایچریسینده کی آذربایجانلیلاری نه اوچون اینفعال موضع توتموشسونوز دئیه دانلاماق اولاردی. آنجاق فارس دیل و مدنیتی اطرافیندا اؤز میللی، مدنی و ایجتماعی حاقلارینی اوممایان (گؤله مه گن، اینتظار چکمه گن) یئنی فورمالاشمادا اولان آذربایجان تشکیلاتلارینا نه اوچون فارس دیل و مدنیتی اطرافیندا اکتیو رول اویناماق ایسته میرسینیز دئمه گه جهد گؤسترنلر، یا میللی مظلومیتین نه درینلیکده اولدوغونون فرقیندا دگیللر یا دا کئچمیش فارس تشکیلاتلارینداکی دوست و یولداشلاریندان بو زمینه ده اوتاناراق بیر داها آذربایجانلیلاری فارس ایستعمارینا قوربان ائتمک ایسته ییرلر. بیلیندیگی کیمی یئنی کذایی رئفراندوما گلدیکده- مختار حضرتلری ده اوسته گؤروندوگو کیمی بو مسئله نی منظوردا توتموش- او فراخوانین ایچریسیندن (محتواسیندان) بللی اولدوغو کیمی ایسلام جومهوریسی آنا یاساسینا اکلنمیش 15، 19 اونجو بندلری ده ایران ممالیکی محروسه سی آنا یاسا کیتابیندان چیخارماق واسیطه سی ایله ایران میللتی آدینا فارس اولمایان دیل و مدنیتلرین فاتیحه سی اوخونماغا چالیشیلیر. بو زمینه ده ماشالله آجودانیدان: ... يا حقوق اقوام ايراني تصريح نشده و (3) و یا مجید دارا بیگینین گؤروشلری: . دوم اين که در بيانيه آمده تماميت ارضی. واقعيت اين است که اولين مشکلي که ما در اين حکومت و حکومت سابق اين رژيم داشتيم سرکوب ملت ها بود. خلق هاي تحت ستم، هيچ کس نمي تواند منکر 25 سال مبارزه مداوم خلق کرد عليه جمهوري اسلامي و يکصد سال مبارزه مردم آذربايجان و کردستان به تناوب عليه نظام ستم شاهي باشد. اگر امروز يک پاسخي به اين داده نشده، در يک کار فقط تقليدي چه زماني مي خواهد به اين پاسخ داده شود. من نظرم اين است که اگر کساني که اين بيانيه را تهيه کردند و من در حسن نيت شماري از اينها ترديد ندارم، مي بايستي دست کم به عنوان آلترناتيو جمهوري فدرال مي گذاشتند تا خلق هاي تحت ستم با روي گشاده مي آمدند امضا مي کردند. مي گفتند دست کم اگر حق تعيين سرنوشت ما به شکل جدايي ميسر نيست، دست کم به شکل فدراليسم باشد. و از اينها مهمتر دموکراسي را نبايد در پارلمانتاريسم ديد. دموکراسي در جامعه يک سري مسائل پايه اي دارد. علاوه بر رفع ستم از خلق ها و تمرکز زدايي از مرکز، حل مساله طبقاتي جامعه است.، .... آقاي آجوداني مي گويد ما گفتيم نظر اکثريت، اکثريت يک چيز نسبي و اعتباري است. در يک کشوري مانند روسيه الان دارند چچنستان را با خاک يکسان مي کنند، از اکثريت روس ها بپرسيد مي شوند نود در برابر ده. اين اکثريت ها اعتباري و نسبي است. اگر به اين نسبت حساب کنيم ما مي توانيم مادام العمر همه اقليت هاي قومي را در هر جا مثلا در اسپانيا بزنيم. اگر قرار است به دموکراسي نگاه کنيم، دموکراسي فقط اکثريت 51 درصد نيست. يعني اين است که حقوقي براي يک جامعه در نظر گرفته شود. حقوق بشر هم کافي نيست. .... در نتيجه آن مساله اي که صراحتا گفته تماميت ارضی بدون توجه به حقوق اقليت هاي قومي از کرد و ترک و عرب و بلوچ و ترکمن، يک چيزي است از همين امروز سنگ را در کف دزد نهادن. (3) . گئنه ده اوخویوروق:
"...بدون رودربایستی باید گفت که نمی توان با جاخالی دادن های مکرر و صرف گفتن یک « بس دیر » گریبان خود را رهانید و از میدان عمل بقول معروف اکیلمک ! ستمی که توسط حکومت های جابر بر ملت آذربایجان رفته این مجوز را به ما نمی دهد که با قهر و عناد صفوف خود را از دیگر ملت ها جدا کنیم"(1).
بو اوسته کی پاساژدا - »... این مجوز را به ما نمی دهد که با قهر و عناد صفوف خود را از دیگر ملت ها جدا کنیم« -ایفاده لری اوخودوقدا ایران ممالیکی محروسه سینده فیکیر باخیمیندان یوغرولموش ایستعمار مقوله سی ایله تانیش اولمایان بیریسی بو ایفاده لری ائشیتدیکده آذربایجانلیلار فراستسیز بیز توپلوم دئیه دوشونه بیلر. آنجاق ایران ممالیکی محروسه سینده آذربایجانلیلارین مشروطه حرکاتلاری ایله تانیش اولانلار، ایران دئموکرات پارتیسینه قارداش اولان آذربایجان دئموکرات پارتیسینین و خیابانی آزادیستان حرکاتینین تاریخی و آذربایجان میللی حکومتی (پیشه وری زامانی) و تهران ایله آذربایجان آراسیندا موختاریت مقوله سی ایله تانیش اولانلار مختار حضرتلرینین واقعیتدن نه قدر اوزاق اولدوغونو درک ائتمیش اولارلار. دئمک، آذربایجانلیلار اؤزلرینی تجرید ائتمه میشلر. آذربایجانلی منیم ده دیلیم و مدنیتیم وار دئدیکده فارس ایستعمار تشکیلاتلاری طرفیندن ساغ و سولونا باخمایاراق خبر بلوکادینا آلینیر. کئچن نئچه ایلده توتولوب و زیندانا دوشنلرین و حاکیمیته میللی ایستکلر اوغروندا یازیلمیش مکتوبلارین خبر بلوکادیندا قالماسینا باخمایاراق بابک قالاسی کئچن ایل ایکیه بؤلوندوگو اوچون فارس مئدیالاری میللی حرکتی بؤلمک اوچون بو خبری یانسیتدیلار (اینعکاس وئردیلر). دئمک، ایکی یول وار: 1) بیریسی آذربایجان توپلومو بیر میللت اولاراق فارس دیل و مدنیتینده اریییب یوخ اولمالی، 2) یا دا آذربایجان توپلومونون ایراده سینی ایفاده ائده جک موستقیل آذربایجان تشکیلاتلاری و شخصیتلری یارانمالیدیر. بوگون »فداییان خلق ایران(اکثریت) و »راه کارگر ایران« آدی آلتیندا فارس تشکیلاتلارینین آذربایجانلیلارا سیگنال وورمالاری اونلارین دئموکرات اولماسینی دگیل، آذربایجان میللی حرکاتی ائتنیک آذربایجان تورپاقلاریندا میللت آراسیندا یئر آچماسینی و بو آدی چکیلن تشکیلاتلارین مرکز کومیته لرینین داغیلماسی نتیجه سینده موستقیل آذربایجان تشکیلاتلارینین یارانماسیندان خبر وئریلیر.
"... آیا حرکت آذربایجان یک اپوزسیون است یا خیر ؟ ... .... چنانچه جوابمان به این سوال مثبت بود ناگزیر از پذیرفتن قاعده و فانونمندی هایی هستیم که نه بر اساس اراده و مزاج و مورال ما بلکه بر اساس اقتضای وجودی ی مکانیسم خود این پدیده در جامعه عمل می کند. به گفته ی واضح تر باید که حرکتی به نام آذربایجان با هر وزنه و پتانسیلی حضور و تاثیر خود را با توجه به معیارهای پذیرفته شده تحت عنوان اپوزسیون اعلام کند و نه ادعاهای من در آوردی! یعنی اینکه حرکت باید شناسنامه حقیقی و حقوقی خود را رو کرده و تعریف مستقلی از خود ارائه دهد. باید قبل از اینکه این کشتی دریا زده به گل نشیند مقصد آن معین گردیده و معلوم شود که چه ایده و استراتژیکی بر سکان داران آن حاکم است. این همان اپیدمی معروفی ست که متوجه کل جریان اپوزسیون در ایران بوده و نمایندگان حرکت آذربایجان بدون آنکه بخواهند از چنین روندی الگو گرفته اند"(1).
بو اوستکی ایفاده لره گلدیکده مختار جنابلاری اینسان اوغلوندا اؤز کیملیک و منلیگینه داییر اومود یارادیر. دئمک، کئچمیش فارس ملغمه سی بو ایفاده لرده تیتره مه گه باشلامیش. و فیکیر باخیمیندان مختار حضرتلری ایکی یول آیریجیندا میللی مسئله نی درک ائتمیش گؤرونور. 1) آذربایجان میللی حرکتی گوجله نرسه، مختار حضرتلری میللی قاطارا مینه جک، 2) باشقا حالدا فیکیر باخیمیندان گئنه ده مختار جنابلاری فارس معبدینه دؤنمه گه قاپیلاجاق گؤرونور. دئمک، باشقا قلم داشلاری فیکیری باخیمیندان اینتقادا آتشینه توتان مختار حضرتلریندن گلن یازیلاردا میللی مسئله اوغروندا نه دوشونور دئیه گؤزلنتیمیز اولمالیدیر. گئنه ده اوخویوروق:
"... افزون بر این نکته مهمی که در این تعریف دانستنی است و باید بدان پرداخت اینکه جایگاه و آدرس این اپوزسیون کجاست؟ بعبارتی ساده تر اینکه صحبت از اپوزسیون کدام منطقه جغرافیایی می رود؟ مدعیان نماینده کدام مردم در کدام خطه ی شناخته شده ی جهان امروز هستند؟ در صورت مشخص نبودن این نکته کاملا طبیعی ست که « یاغ چراغ » دیگران بوده ایم و باشیم. اما عذر بدتر از گناهست که ندانیم تا کنون ما کدام خطه جغرافیایی را نمایندگی کرده ایم. خلاصه مطلب اینکه وقتی مدعیان خود را نماینده حرکتی می دانند که ناخواسته به نام حرکت آذربایجان در کشوری به نام ایران جریان دارد، نادیده گرفتن مسائلی که خواه ناخواه به ایرانی ها و باالطبع به مصالح آذربایجانی ها مربوط می شود نشان از هشیاری آنان نیست!"(1).
اوسته کی ایفاده لرده گئنه فیکیر باخیمیندان مختار حضرتلرینی بولانیق بیر وضعیتده گؤروروک. دئمک، آذربایجان میللی حرکتی فارس تشکیلاتلاری کیمی فقط فارس دیل و مدنیتینه اساسلانان یالنیز ایسلام جومهوریتینه اوپوزیسیون دگیل، فیکیر باخیمیندان بوتون تمامیتچی فارس تشکیلاتلارینی – اونلار آذربایجان دیل و مدنیتینه احتیرام ایله یاناشمادیقلاری اوچون - اؤزونه موخالیف گؤرور. آذربایجان میللی حرکتی هانکی منطقه نی نماینده لیک ائدیر مسئله سینه گلدیکده، داشیدیغی آددان بیللی اولدوغو کیمی ائتنیک و بیرله شیک آذربایجان دیل و مدنیتینه دایالی اولان تورک تورپاقلارینی بو حرکت نماینده لیک ائتمه لی دیر. بو تورپاقلار فارس ایستعمار سیستیمی طرفیندن بؤلوشدوروله رک بوگونکو شرق و غرب آذربایجان گؤرونمه سینه باخمایاراق ایران ممالیکی محروسه سینده کی ائتنیک تاریخی آذربایجان تورپاقلاری اساسیندا ساییلمالیدیر. گئنه ده اوخویوروق:
"... فقر تئوریک موجود در بین تحلیل گران آذری آزار دهنده است و این، عملا میدان را به نظریه پردازانی که با دامن زدن به مسائل سطحی قومی و گروهی و یا ایجاد و تکثیر جو مسموم و بدگمانی نیروی اصلی حرکت را هرز میدهند، می سپارد. هم از این رو ست که حرکت آذربایجان هنوز حرکت نکرده قابلیت خود را با انگ زدن و اتهام بستن به نیروهای به اصطلاح خودی خود به نمایش گذاشته است."(1)
آذربایجان میللی حرکتی نین گنج اولماسینی نظره آلارساق، زامان گئدیشی ایله تئوریسین لری ده اورتایا چیخاجاق گؤرونور. بوندان یانا یأس آیه سی اوخوماق یئرینه هرکس اؤز ایمکان داییره سینده بو بوشلوقو دولدورماغا چالیشمالیدیر. بیلیندیگی کیمی کئچمیش 80 ایلده آذربایجان آیدینلاری اؤز کیملیک و منلیکلری اوغروندا دگیل، ایران آدی التیندا فارس دیل و مدنیتی اوغروندا جان و باش ایله خیدمت ائتمیشلر. بوگون ایسه بیر چوخو فیکیر باخیمیندان ایکی یول آیریجیندادیرلار. بختیار واهابزاده دئمیشکن:
یوللار آیریجیندا هاچالانمیشام دره دن قورخموشام دوزو دانمیشام.
ایندی داغلا دوزون آراسیندایام باکی ایله تبریزین آراسیندایام.
گئنه ده اوخویوروق:
".... با چماق نفرت راندن همه نیروهای غیر ترک که امروز حاضر شده اند حضور حرکت آذربایجان را به رسمیت بشناسند، نشان از نشناختن ابتدایی ترین اصول سیاست، موقعیت و شرایط پیرامونی ماست. ** همگان را از قفس ایدئولوژیک و دنیای قوطی کبریتی « نژادی » دیدن مقابله به مثل درخور و شایسته ای با ناسیونالیست ـ شوونیست های فارس به زغم این دوستان نیست. وقتی بعنوان مثال سایت معتبری همچون تریبون که در واقع به تریبون بخش مهمی از حرکت تبدیل شده و خواهی نخواهی مسئولیتی خطیر را بر گردن گرفته، در مورد انتخابات ریاست جمهوری به چنین اظهار نظرهای غیر دقیق و غیر علمی ای راه می دهد که مثلا « ...هر پنچ کاندیدای مورد نظر (..) اصالتا متعلق به هر قومی باشند امروز متعلق به جامعه فارس هستند...» نشان از رسوخ ایده های غیر مسئولانه ایست که نمی توان آنرا تحت عنوان « اصل آزادی بیان و اجازه اظهار نظر به دیگران » توجیه کرد"(1).
اوسته کی ایفاده لردن منظور فارس تشکیلاتلاری اولان »راه کارگر ایران« و فداییان خلق ایران (اکثریت) دیرسه، جناب مختار حضرتلری بو تشکیلاتلارین آذربایجان میللت مسئله سی اوزره گؤروشلرینه داییر یازیلان تنقیدلره جاواب وئرمه لیدیر(4). تریبون سایتیندا یازیلمیش بیر مقاله منظوردورسا، گئنه یاخشی اولاردی، مختار حضرتلری او یازینی آدرس باشلیغی ایله و کئچمیش 25 ایل ایران ایسلام آنایاساسیندان حرکت ائده رک ایران ایسلام جومهور باشقانلاری هانکی حقلرین فارس اولمایان میللتلره وئریلدیگینی و تریبون سایتی هانسی فیکیرلری اساسسیز اؤنه سورور دئیه فیکیر یئریتمه قابیلییتینه صاحیب اولسایدیلار، اوخوجولار دا بو تنقید و تشویقلردن بیر شی اؤیرنمیش اولاردی. کئچمیش 25 ایلده کی ایران ایسلام قانونلارینا گلدیکده اوممتچیلیک ایدیاسینی نظره آلاراق دیل و مدنیتلره فرق قویماماغا دایانمالی اولان تهران رژیمی فارس اولمایان دیل و مدنیتلره گلدیکده لازیملی آددیملار آتمامیشدیر. بو دا فارس اولمایان هر بیر آیدینی او جومله دن آذربایجان آیدینینی دوشوندورور. بو مسئله یالنیز تریبون سایتینا عایید دگیل، حجت ال ایسلام عضیمی قدیم ده بیر آذربایجان دین خادیمی اولاراق بو مسئله اوزره دوشوندورمه گه باشلامیشدیر:
"درست است که حساب کروبی تا حدودی از رئیس جمهور فعلی جداست و کروبی هرگز از نژاد پاک! آریایی سخن به میان نیاروده و در مقابل عبارت «ایران متعلق به همه اقوام» را قبلا هم به زبان آورده است اما هرگز اصل 15 قانون اساسی با این جو و تدابیر اطلاعاتی و امنیتی با این نوع شعارها اجرا شدنی نیست توصیه ها و فشارهای فراقانونی ،هر رئیس جمهوری را از دادن حقوق ما منصرف خواهد کرد همانطوری که منتخبان قبلی این توصیه ها را جدی گرفته و از دادن حق مشروع اقوام خودداری کرده اند"(5)
دئمک، فیکیر یئریدرکن بوش یئره اؤزوموزه غسل وئریب تمیزلیگه چیخارماق یئرینه ایجتماعیت اوچون آیدینلیق گتیرسک، داها یاخشی اولار. تریبون سایتی و یا هر هانسی بیر سایتین خلاف عملی اولارسا، اونو ایجتماعیت گؤزوندن سالماق دگیل، سایت مسئولو اؤز خلافینی دوزتمک اوچون اینتقاد ائتمک لازیمدیر. بو دا دلیل و مدرک ایله اولمالیدیر. گئنه ده اوخویوروق:
"... انشای تکراری و خسته کننده ی بعضی از این نویسندگان جوان ( بعنوان نمونه با چاشنی ثابت « بیلدیگینیز کیمی ... » در استارت تقریبا همه مقاله ها و استفاده از « پاساژ هایی » از نوشتار دیگران... ) چنان کلیشه ایست که مرا بیشتر به یاد عریضه نویسان کنار خیابان روبروی دادگستری ها می اندازد تا تحلیل! بعضی از این دوستان حداقل برای تناسب وزن ادعایی شان که گوش فلک را کر می کند زحمت این را به خود نداده اند که حداقل مطالب خود را که ترکی ست نه با فونت انگلیسی ـ لاتین بلکه با فونت آذری ـ لاتین نگارش کنند! یعنی اینکه حتی ارزشی برای نوشته های خود نیز قائل نیستند. پس باید حساب کار امثال من روشن باشد که از گزند قلم زهر آگین چنین تحلیل گرانی در امان نمانم."(1)
بورادا رئتوریک باخیمدان بعضی یازارلارین اوخوجولارا خیطاب ائدرکن »بیلیندیگی کیمی..و ساییره.« ایفاده لری گؤروندوگو کیمی مختار حضرتلرینین خوشونا گلمه میش. بو دا طبیعی حالدیر. آنجاق خالق آراسیندا بیر مثل وار: گلین اویناماق ایسته مه دیگی اوچون بوتون تویا گلنلر او ائوده اوینامالارینا باخمایاراق – بو ائوده منیم آیاغیم یئریمیر- ایفاده سینی سرگیله مه گه چالیشار. بو دا تویا گلنلرین گولمه سی ایله سونا چاتار. هر حالدا یالاندان دا اولسا، گلین ائل قایداسینی نظره آلاراق اویناماق زوروندا قالار. یازی گرافیکاسینا گلدیکده بیلیندیگی کیمی نه ایران ممالیکی محروسه سیندن گونی آذربایجان موستقیل اولموش، نه ده اوراداکی آذربایجان آیدینلاری لاتین گرافیکاسینا کئچمک اوچون قرار قبول ائتمیشلر. آنجاق متنی آنا دیلیمیزده، تورکو و عرب الیفباسی ایله یازما مسئله سینه گلدیکده ایران ممالیکی محروسه سینده کی آذربایجان یازیچی، شاعیر و ادیبلری عرب الیفباسینا دایالی – دره بگلیک اولماسین دئیه- موشتریک دیل گرافیکاسی قبول ائتمیشلر.(6). دره بگلیک اولماسین دئیه بو مسئله یه هر بیر ایران ممالیکی محروسه سیندن اولان آذربایجانلی دیققت یئتیرمه لیدیر. دئمک، عرب الیفباسی نین دیلیمیزه یئترسیز اولماسینا باخمایاراق ایران ممالیکی محروسه سینده میللی بیرلیگیمیزی سرگیله مک باخیمندان دا ایستر اولسون، بو یازی قوراللارینا ائحترام ایله یاناشمالی ییق. مختار حضرتلرینه آسیب یئتیشمه سینه گلدیکده تنقید ائتمک مقوله سی طرف اؤزونو بوشساتماغا اساسلانمیش دگیل، دلیل و منطیقه اساسلانمیش فیکیر ایجتماعیته دوغرو و دوز تشخیص وئریلمه سی اوچون بویورتماق (تقدیم ائتمک) آنلامینا گلمه لیدیر. بو باخیمدان هر یازی یازیلارکن مولیف تنقیدلری ده ائشیتمه گه حاضیر اولمالیدیر. اوسته کی فیکیرلر بیر یانا آنا دیلیمیزده گله جکده هانکی آلین یازیسی بیزی گؤزلمه سی نین سیمگه سیدیر. آذربایجان مشروطیت حرکاتیندا آذربایجان دیلی ادبیات دیلی اولاراق اساس گؤتورولسه ایدی، بلکه ده بوگون ایران ممالیکی محروسه سینده رسمی قاجارلارین دیوان دیلی ائتدیکلری فارسجا دگیل، آذربایجان تورکجه سی اولاجاق ایدی.
»نه تؤکسن آشینا، چیخار قاشیغینا!«.
گئنه ده اوخویوروق:
"...چنانچه دوستانی هستند که به طرح قضایا از این زاویه معترض اند پس باید بخوبی از عهده این سوال بر آیند که چرا نمایندگان محترم آذربایجانی ما هنوز نتوانسته اند دور یک میز گرد هم آیند؟"(1)
بورادا مختار جنابلاری کئچمیش 80 ایلده فارس شوونیستی نین آپارتاید سیاستی نی یاددان چیخارمیش گؤرونور. دئمک، اینسان اوغلونو بیر حیوانلا مقایسه ائتمک سیاستی (ترک خر)، مگر او راحاتلیقلا ساغالاجاق یارا ایدی. اینسانی حیوانلا مقاسیه ائتمک آدولف هیتلرین کثیف سیاستی ایدی. فارس شوونیستلری تورکلره »ترک خر« دئدیکلری کیمی عمی اوغلانلاری هیتلر ده یهودلارا »گناهکار کئچی« آدی قویموشدو. اوخیالی »گناهکار ساییلان کئچینین« بوینوزو سینمالی ایمیش! اوندان یانا دا 1500000 اینسان هیتلرین آدام یاخما کوره لرینده یاخیلدی. آذربایجانلیلارا گلدیکده بو مسئله میللی تئرور ایله نوقطالاندی. ایندی ده آتام آنام تورکدور، اما اؤزوم تهرانلییام ایفاده سی بیر چوخ آذربایجانلیلارین اؤزلرینی معریفی ائتمه عنوانلاریدیر. ائله اوندان یانا دا آذربایجان ایجتماعیتینده اؤز کیملیک و منلیگینه قیمت وئرمک تعصب ایتتهامی ایله دامغالانیر. اؤز کیملیک و منلیگینه صاحیب چیخماق دالی قالمیش کیمی قلمه آلینیر. بو باخیمدان ائتنیک آذربایجان ویلایتلرینده اولان آذربایجانلیلار اونلاری ایسلام جومهوریسی مجلیسینده تمثیل ائدن اؤز نماینده لریندن اونلارین کیملیک و منلیکلرینه دگر وئریلمه سینی و اونلارین عزت و احتراملاری و ایستکلری اساسیندا بیر آرایا گلرک کورد نماینده لری کیمی میللی کیملیک اساسیندا اؤز میللی ایستکلرینی گله جک سئچیملر اوچون بیر شرط اولاراق اؤنه سورمه لی و آذربایجان آیدینلاری دا میللی کیملیک و منلیگی ساغاتاماق اوچون دورمادان میللی شوعورون یوکسلمه سینه کؤمک ائتمه لیدیرلر. گئنه ده اوخویوروق:
"... عناد ورزی با چنین واضحاتی و یا طرح مسائلی از این قبیل که مسئله « ممالک محروسه ی ایران » مسئله ما نیست از طرفی زمینه ی بی اعتمادی دیگران نسبت به مارا فراهم کرده و از طرف دیگر جا را برای دیگرانی که منتظر چنین بهانه هایی برای بدبین کردن چنین جنبشی هستند باز می کند"(1).
بورادا مختار جنابلارینا دییلمه لیدیر: هر تشکیلات اؤز میللتینه دایالی حرکت ائتمه لیدیر. شهریار دئمیشکن:
» سالها سرباز ایران بودم و جانباز.
به تهران آمدم نه شناختی مرا از دوشمنانم باز
الا تهرانیها انصاف میکن خر توئی یامن!«
ایندی مختار حضرتلریندن سورقو سوال بو: - فارس دیل و مدنیتینی اساس نظرده توتان تشکیلاتلارا آذربایجان کیملیک و منلیگی علیهینه بالتا ووردوقلاری اوچون آذربایجان میللی تشکیلاتلاری و شخصیتلری نین بیر داها اویونجاق اولمالارینی ایسته مه لی ییک می؟ دئمک، فیکیر باخیمیندان فارس تشکیلاتچیلاریندان اوتانانلار اؤز دونیا گؤروشلرینه اویقون فارس تشکیلاتی دگیل، آذربایجان تشکیلاتی یاراتمالی، میللی حاکیمیت قورولدوقدان و فارس ایستعماری ایله حئسابلاشدیقدان سونرا اینسانلیق گره گینی یئرینه یئتیرمه لی ییک. بو مقوله یالنیز بیزیم اوچون دگیل، ایستعمار و موستعمره مملکتلری و تشکیلاتلاری آراسیندا اولان رابیطه لر کیمی تنظیملنمه لیدیر. دئمک، ایستعمار گوجلری اؤز منفعتلرینی نظره آلاراق آذربایجان میللی حرکتینی پیسله یه جک و اونو خاریجی عامیللره نیسبت وئرمه گه چالیشاجاقدیر. بونون قارشیسیندا فارس ایستعمارینا یالوارماق دگیل، میللی ایراده نی تثمیل ائدن آذربایجان تشکیلاتلارینی آذربایجان فعاللاری یاراتمالیدیرلار.
قایناق:
1) مختار برازش، از کوزه همان تراود که در اوست:
http://www.shamsnews.com/brazesh_negahi%20be%20ekhtelafat.htm
2.1) مفت رای نمیدهیم:
http://www.iran-chabar.de/1383/11/13/001.htm
2.2) شرط کردها:
http://www.iran-chabar.de/1383/11/09/005.htm
2.3) گردهم آیی اصلاح طلبان کرد:
http://www.iran-chabar.de/1383/11/09/006.htm
3) دموکراسی و حقوق بشر:
http://www.tribun.com/2300/2393.htm
4) فارس تشکیلاتی سازمان فداییان خلق ایران (اکثریت) و آذربایجان میللت مسئله سی!
http://www.tribun.com/2300/2368.htm
4.1) فدائيان اكثريت و رسوبات ناسيوناليزم فارسى
http://www.tribun.com/2300/2384.htm
4.2.1) راه کارگر و آذربایجان فئدرال دئموکرات تشکیلا تینا قوشولان راه کارگرچیلر!
http://www.tribun.com/2200/2281.htm
4.2.2) راه کارگر و آذربایجان میللت مسئله سی!
http://www.tribun.com/2200/2282.htm
5) کروبی راست می گوید اما:
http://www.tribun.com/2300/2371.htm
6) تورک دیلی یازی قوراللاری:
http://www.achiq.org/pitikler/ortoqrafi.pdf
ایشیق سؤنمز، 20.10.2005