آذربایجان فئدرال دئموکرات حرکتی تشکیلاتی نین آذربایجان میللی حرکتی اوزره دونیا اجتماعینه یایدیغی سندینه باخیش!

آذربایجانلیلار تشکیلاتچیلیق باخیمیندان اسکی و سابیقه لی شخصلر اولدوقلارینا باخمایاراق بوگونکو فارسلار حاکیم اولموش ایران ممالیکی محروسه سینی اؤزلرینینکی بیلدیکلری اوچون  اؤز میللی گلجکلرینه دوشونمه باخیمیندان اَن زاواللی و بد بخت شخصلر ساییلارلار. اونلار کئچمیشده فارس دیل و مدنیتینی اساس گؤتوره رک ایران ممالیکی محروسه سی نین سیاستینده آپاریجی رولو اویناماغا چالیشمیشلار. اؤز خالقلارینا گلدیکده ایسه، باشاریق و قابیلیت گؤسترمکده عاجیز اولموشلار. روسیه سؤیئتلیگی و یا سؤیئتلر بیرلیگی داغیلدیقدان و مختلیف مستقیل جمهوریتلر اورتایا چیخدیقدان سونرا ایران ممالیکی محروسه سینده کی فارس سولچولوق ایدئولوژیسی و سیاستینه اویموش فارس اولمایان میللت اوولادلاری دا بو گؤرونومه سورقو و سوآل ایله یاناشمیشلار. بونون یانی سیرا  شاهلیق علیهینه 1979 اونجو ایل باش وئرمیش و قصب اولموش دئوریم سونوجوندا بیر چوخ تورکچه درگی یاییلماسینا باخمایاراق یالنیز وارلیق ژورنالی اؤزونو فارس ایستعماری نین یاساق و قاداغاسیندان قورتارابیلمیش. بئله لیکله ده وارلیق ژورنالی واسیطه سی اؤز دیل و ادبیاتیندا یازیب یاراتما مکتبی گونئی آذربایجانلیلار آراسیندا اؤزونه آنلام و اهمیت قازانماغا باشلامیش. زامان گئدیشی ایله کئچمیشده اؤز خالقلاری نین خوشبختلیگینی فارس سولچو تشکیلاتلاری و  اونلارین ایدئولوژیسی ایله ایضاح ائتمگه چالیشانلارین دا دوشونجه و مفکوره سینده میللی مسئله آچیسیندان دگیشیکلیک یارانماغا باشلامیش. بو دگیشیکلیک بیر چوخلارینی خیال قیریقلیغینا اوغراتماسینا باخمایاراق بیر چوخلارینی دا آذربایجان میللی دوشونجه و مفکوره سینه یؤنتمیش. سؤز قونوسو اولموش "آذربایجان فئدرال دموکرات حرکتی پارتیسی (جنبش فدرال دمکرات آذربایجان) تشکیلاتی" نین عضولری ده اوسته سؤز قونوسو اولموش دگیشیکلیکدن کئچه رک اورتایا چیخمیش بیر گؤرونوم (فئنومئن) ساییلمالیدیر.

بو تشکیلات عضوولری نین دولاشیق یوللاری کئچه رک آذربایجان میللی مسئله سینه چاتدیقلارینی نظره آلدیقدا اونلاری آنلاماق او قدرده چتین دئییل. دئمک، میللی مسئله آچیسیندان بو تشکیلاتداکی عضولرین ایفاده ائتدیکلری گؤروشلرین بیر چوخو کئچمیش باغلی اولدوقلاری تشکیلاتلارداکی یولداشلاری اوچون باش قاتما (مصرف داخیلی) ساییلابیلر. بو باخیمدان اونلاری چوخ دا قیناماق دوزگون اولماز. آنجاق آذربایجان میللی فعاللارینی بو تشکیلات  مسئوللاری نین نئجه دگرلندیرمه سی بیر میللی مسئله اولدوغو اوچون واز کئچیله جک ساییلماز. بو باخیمدان آذربایجان فئدرال دموکرات حرکتی تشکیلاتی نین بعضی گؤروشلرینی اونلاری کیچیمسه دن گؤتور قوی ائتمک پیس اولماز دئیه دوشونوروک، اوخویوروق:

"5-  جنبش اعتراضی و وظایف حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان .... حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان با پیوستن و همراهی با جنبش اعتراضی سراسری ایران می تواند از یک طرف از انفراد مبارزاتی خود و محدودیت های ناشی از آن خلاصی یافته و از طرف دیگر با حفظ استقلال خود، شعارها و مطالبات ملی- فرهنگی خود را به میان وسیع ترین توده های خلق آذربایجان، ترکان ایران و مردم سراسر ایران انتقال دهد.  با گسترش و شدت یافتن جنبش اعتراضی در سراسر ایران، رژیم جمهوری اسلامی دیگر قادر نخواهد بود تا در خلوت سکوت جنبش سراسری، حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان را محاصره و سرکوب کند"[1]. 

اوسته کی "حرکت ملی آذربایجان می تواند..." ایچریکلی دوشونجه لر ایله بوش بوش هر بیر یوروم و تفسیری اورتایا قویماق اولار. آذربایجان فئدرال دئموکرات حرکتی تشکیلاتی مسئوللاری بو یوروم تفسیرینده اولسون، جمهوری ایسلامی طرفیندن موسوی "کاندید سبز" و سونرا اؤزلرینی بو آدلا آدلاندیران "یاشیل دالقا (موج سبز)" باشچیلاری فارسچیلیق دوشونجه و مفکوره سینه یییه اولدوقلاری اوچون آذربایجان میللی مسئله سی اوزره نئجه دوشونرلر؟ باشقا دئییشله: - فارسچی یاشیل دالقا یانچیلاری آذربایجان فئدرال دئموکراتلاری آرزو ائتدیکلری بئله بیر ایمکانی آذربایجان میللی حرکتینه "آذربایجان میللتی" دئیه تانیماق ایسترلر می؟ بو ائتدیگیمیز سورقو و سوآللارا جاواب منفیدیرسه، آذربایجانلیلار ایچریده فارس ایستعماری آلتنیدا دولاییلی یوللار ایله تشکیلاتلانمادان، میللی بیلینج و دوشونجه نی ایران ممالیکی محروسه سینده کی تورک توپلوملاری آراسیندا یایمادان، اونلاری اؤز میللی بیلینج و کمیلیک، دیل، مدنیت و تاریخلرینه تانیش ائتمه دن فارس ایستعمارچیلیغینی گؤز آردی ائده رک دیکتاتورلوق و  ولایت فقیه گئتسین یئرینه باشقا بیر فارسچی فاشیست یوخسا عوامفریب دئموکرات مئاب ایستعمارچی  گلسین دئیه آذربایجان میللی حرکتینی گؤزلنیلمدن فارس ایستعمارینا یئم ائتمه مسئله سینه آذربایجان فئدرال دئموکرات تشکیلاتی جاواب وئرمه لیدیر. خاتمی رئیس جمهور اولارکن عطالله مهاجرانی (پان ایرانیست) اونون معاریف وزیری و فاشیست پرویز ورجاوندلر و اونلارین تشکیلات و قوماشلاریندان اولان جبهه میللی ایران (فارس)، حزب ملت ایران (فارس)، حزب پان ایرانیست فارس، نهضت آزادی فارس و ساییره ده  اونلارین مخالفتی ساییلاردی[2]. بوگون ده ایراندا مخالیفت دئیه گئنه ده آدی کئچن تشکیلاتلار ساییلار. اونلارا جبهه مشارکت فارس ایسلامی، مجاهدین انقلاب ایسلامی فارس تشکیلاتینی دا آرتیرماق یئرلی اولار. سولچو فارس ایستعمار تشکیلاتلاری نین باشچیلاری ایسه هله لیک تبعید حیاتی کئچیرمک اوزره دیرلر.

دئمک، "حرکت ملی آذربایجان می تواند" سؤز قونوسو اولارکن آذربایجان میللی حرکتی ایستر کیتله ایچریسینده اؤزونه یئر آچماق باخیمیندان، ایسترسه ده فارس ایستعمار حاکیمیتینه مخالیف گؤرونن فارس ایستعمار تشکیلاتلاری باخیمیندان نه اؤلچوده اؤزونه چکی و وزنه قازانمیش و  جیددیه آلیناراق حئسابا قویولار. بو دئدیگیمیز مسئله لر و نقصانلار گئدریلمه میشسه اوسته ایفاده اولدوغو کیمی بو آلان و عرصه لرده آذربایجان میللی مسئله سی آچیسیندان ایش قویماق لازیم. بیزیم بیلدیگیمیزه گؤره آذربایجان میللی دوشونجه سی تهراندا اؤزونه یئر آچمادیغی و حتی گونئی آذربایجانین همدان، قزوین، ساوه و ساییره شهر و کندلرینده بیله تاریخ و مدنیت باخیمیندان تورک شوعورو گئنیش یاییلمادیغی و یئرینه فارس ایستعمارچیلیق سیستیمی طرفیندن کذائی فارس تاریخ و مدنیتی آشیلاندیغی اوچون تورک خالق و کیتله سی فارس ایستعمارینا بیر داها یئم اولار دئیه اونو برابرسیز ساواشا سوروکلمک عاغیلسیزلیق ساییلار. آنجاق فارس ایستعمارچیلیغی منافعینه تحمیل اولوناجاق دگیشیلیکلیگه ده ایمکان داخیلینده حاضیر اولماق لازیم.  دئمک،  "تهراندا حاکیمیت علیهینه قارشی دورما و اعتراض وار، تؤکولون خیابانا" شعاری وئرمک یئرینه "ایندیلیک خالق اجتماعیتینی میللی مسئله اطرافیندا سفربر ائتمک، اونا میللی مسئله سینی باشا سالماق، فورصت یارانیب یارانمادیغی نی گؤتور قوی ائتمک مسئله سینی آذربایجان میللی فعاللاری آراسیندا اورتایا قویاراق ایستر عادی کیتله نی و ایسترسه ده فارس اورقانلاریندا تورک ائتنوسونا منسوب اولان نظامی و اینتیظامی کسیمی دولاییلی یوللار ایله بیله اؤز میللی منلیک و کیملیکلری اوزره تانیش ائتمه نین یولللارینی ایچریده کی میللی فعاللارا تکلیف ائتمک بوگونکو اؤنملی مسئله لردن بیری ساییلار. بئله لیکله ده هر هانکی بیر دگیشیلیک ائتمک  و میللی حاکیمیت یاراتماق اوچون زمینه نین حاضیر اولدوغونو تضمین ائتمک اولار. دئمک، بو اوسته کی حاضیرلیقلار اولونمامیش تورکلر چوخدور دئیه خالقی مئیدانا چکه رک اعتراض شعاری وئردیرمک آذربایجان میللی حرکتینی فارس ایستعمار آخینلارینا قاپدیرماق ساییلار. ائله اوندان یانا دا خالق ایچریسینده ائوه لازیم اولان چیراغی مسجیده باغیشلاماق حرام ساییلار. صمد دئمیشکن: ائوه اَت آلینمازسا، کوفته اومماق و کوفته یئمک آرزوسو دا یئرسیز ساییلار. آذربایجان آیدینی باشلاریندا آذربایجان فئدرال دئموکراتلاری تورک خالقینا آیدینلانما باخیمیندان نه وئرمیشلر که، اونو ساواش مئیدانینا ایته لرک فئدرال حاکیمیت قورماق آرزوسونا قاپیلارلار؟؟ آذربایجان فئدرال دمکرات حرکتی تشکیلاتی سندینده گئنه ده اوخویوروق:

".... اگر ما معتقدیم که ترکان ایران اکثریت نسبی جمعیت ایران را تشکیل می دهند، اگر ما معتقدیم که از لحاظ نسبی، پراکندگی جمعیت ترکان ایران گسترده ترین و حضور آنها در سطح ایران بیشترین است، در این صورت این وظیفه ما است که رهبری مبارزات آن مناطق را بدست گیریم.  تهران بزرگترین شهر ترک نشین دنیا بعد از استامبول است و از این لحاظ برای ما اهمیت حیاتی دارد.  نقش تهران نقش تعیین کننده در جنبش اعتراضی است.  این مسئله از لحاظ تضمین تحقق مطالبات ملی مان در آینده دارای اهمیت بسزائی است"[3].

اوسته ایشاره اولوندوغو کیمی ایلک اولاراق بو کیتله نی کیم اولدوغونا داییر باشا سالماق لازیم. خالق کیتله سی میللی کیم اولدوغونو و کیملیگینی بیلدیکدن سونرا ایستر ایستمز میرحسین موسویلر ده اؤز میللی کیملیکلرینه دوشونه بیله جگینی و ترس دورومدا منسوب اولدوغو خالق طرفیندن اوزاقلاشاراق طرد اولاجاغینی آرزو ائتمک اولار. دئمک، ایلک اؤنجه مدنی و سیاسی ایش قویمادان ایران ممالیکی محروسه سینده تورکلر چوخدور تؤکولسونلر ائشیگه، حاکیمیت دگیشیلسین دئیه دوشونرسک، عمامه لی فارس فاشیسیتی نین یئرینه کیراواتلی فارس فاشیستی یوخسا دئموکرات مئاب فارس ایستعمارچیلاریندان بیرینه حاکیمیت تسلیم ائدیلمیش اولار دئیه  دوشونمه لی ییک. آذربایجان فئدرال دمکرات حرکتی تشکیلاتی نین سندینده گئنه ده اوخویوروق:

"-  حرکت ملی با حفظ استقلال خود بایستی شعارها و مطالبات ملی- فرهنگی خود را بمیان مردم ببرد.  به انتخاب شعارها باید دقت لازم مبزول گردد.  شعارها باید در خدمت حفظ استقلال حرکت ملی و در همسوئی با مطالبات عمومی جنبش اعتراضی باشد.  اگر تا دیروز شعارها و مطالبات ملی ما انگ "پان ترکیسم"، "تجزیه طلبی"، "عوامل بیگانه" می خورد، امروز دیگر این انگ ها رنگ باخته و رسوا شده اند.  چرا که در مقابل چشمان میلیون ها معترض به نتایج مخدوش انتخابات، جنبش اعتراضی انگ "خس و خاشاک" ، " تحریک بیگانگان" و "عوامل آمریکا و اسرائیل" می خورد.  مردم به تجربه خود در می یابند که انگ ها در واقع چیزی جز جنگ روانی رژیم علیه مطالبات محقانه و مشروع نیست"[4].

اوسته کی شعارلار ظاهیرده خوش گؤروندوگونه باخمایاراق بوگونکو ایران ممالیکی محروسه سینده کی تورک دیلی، مدنیتی و انسانی نین دورومونو نظره آلارساق، پوپولیستی و آلدادیجی شعاردان آرتیق اؤنم و اهمیت داشییا بیلمز. دئمک، خالق آنادیلی نین اؤنم و اهمیتینی، میللی شخصیتلرینی، میللی تاریخینی، آنا دیلی، ادبیاتی و مدنیتی نین اؤنم و اهمیتینی بیلمزسه، فارس مدرسه لری، رادیو تئلویزیونلاری و حاکیمیت اورقانلاری واسیطه سی ایله خالقا آشیلانمیش کاذیب ایرانلیلیق (فارسلیق)، زبان میللی ایرانی (فارسچا)، قیسا سؤزله دئسک، فارس کیملیگی اوسته آدی چکیلن کاناللار واسیطه سی ایله خالق کیتله سی نین شوعور آلیتنا یئریدیلدیگی اوچون آذربایجان میللی فعالی دئیه آز سایدا تورک آیدینی عریض و طویل فارس ایستعمار کامپانیاسینا قارشی قویابیلمز دئیه دوشونمه لی ییک. بوگون آذربایجان شهرلرینده آذربایجان میللی فعالاری نین بیر چوخلاری نین توتولماسیندا ائله فارس ایستعمارینا اویونجاق اولموش تورکلرین ده قاتقیسی وار. دئمک، حاکیمیت اورگانلارینداکی تورک مأمورلارینی دا دولاییلی یوللار ایله اؤز میللی کیم اولدوقلارینا داییر باشا سالماق لازیم. بو ایشی نه اؤلچوده ایچریده باشارابیلمک مسئله سی ایسه، اؤزلویونده باشقا بیر مسئله دیر!! آذربایجان فئدرال دمکرات حرکتی تشکیلاتی نین سندینده اوخویوروق:

"...  و نهایتا انتشار ویدئوی جوک گوئی خاتمی علیه آذربایجانی ها و ترک های ایران در آستانه انتخابات، که طرحی حساب شده برای به انفعال کشاندن حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان برای جدا کردن آن از بدنه اعتراضات سراسری بعد از انتخابات (مسلما احتمال آنرا پیش بینی می کردند) بود که سبب سکوت نسبی و بدبینی بخش هائی از مردم و فعالین آذربایجان به ماهیت اعتراضات تهران و مناطق مرکزی ایران (عمدتا فارسی زبان) گردید.  تاکتیک ایجاد اغتشاش فکری و سلب تصمیم گیری از حرکت ملی که رژیم در آستانه انتخابات در رابطه با آذربایجان بکار بست، در اذهان برخی از فعالین حرکت ملی که زمینه ذهنی مساعدی برای پذیرش چنین مانورهائی را دارند موثر افتاد"[5].

اوسته کی مسئله، خاتمی نین تورکلری تحقیر ائتمه سی نین رقیبی طرفیندن آیدینلیغا قاویشدیریلماسی اسکیمیش دئیه بیر چوخلاری اوچون خوشا گلمز ساییلسا دا، آذربایجان میللی فعاللاری و توپلومو اوچون بو مسئله نین آیدینلیغا قاویشماسی اؤنملی و اهمیتلی اولدوغونا باخمایاراق بو مسئله آذربایجان میللی حرکتی و اونون یاواشیماسی اوچون بیر خوشا گلمز فاکت دئییل. قیسا سؤز ایله دئسک، فارس اوصولگرا و اصلاحاتچی کسیمی آرالارینداکی بو گلیشمه فارس ایستعمارچیلیغی نین اصل ماهیتینی اورتایا چیخارمیش دئیه بو مسئله یه یاناشمالی ییق. دئمک، فارس ایستعمار گوجلری ایله بیر جبهه ده باشقا بیر فارس ایستعمار کسیمی نی حاکیمیته گتیرمک اوچون چابا گؤسترمه نین و  "همه باهم" دئیه رک قان وئرمه نین زامانی داها کئچمیش ساییلار! فارس ایستعمارچیلیغی و ایستعمارچیلاری اؤز آغالیقلارینی باشقا خالقلار اوزره ساخلاماق ایسترکن باشقا خالقلار او جمله دن آذربایجانلیلار فارس ایستعمارچیلیغی نین خوشا گلمز و غیر انسانی داورانیشلاریندان اؤزلرینی قورتارماق ایسترلر دئیه دوشونمه لی ییک. دئمک، فارس حاکیمیت قاناتلاری نین بیر بیرلرینه یاناشماسینی آذربایجان میللی فعاللاری دا علیرضا نوریزاده لر کیمی اسکیمیش اهمیتسیز دئییل[6]،  آذربایجان میللی حرکتی باخیمیندان دیرلندیرمه لیدیرلر. آذربایجان فئدرال دمکرات حرکتی تشکیلاتی سندینده گئنه ده اوخویوروق:

" 7-  انحرافات در حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان

در شرایط کنونی، عمده ترین انحراف در صفوف حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان، اعتقاد برخی از فعالین و محافل درون حرکت ملی بر این امر است که:  انتخابات و پیامدهای ناشی از آن چیزی جز جنگ قدرت جناح های حاکم نیست.  طبق این اعتقاد، پیروزی هرکدام از طرفین نفعی عاید حرکت ملی و تحقق مطالبات ملی خلق آذربایجان نخواهد داشت و نهایتا، غالب آمدن و تثبیت قدرت هر کدام از طرفین دعوای کنونی، سیاست آسیمیلاسیون و سرکوب حرکت ملی و مطالبات ملی- دموکراتیک خلق آذربایجان ادامه خواهد یافت.  این تفکر که به اشکال مختلف در صفوف حرکت ملی انعکاس می یابد، از ارزیابی غیر منطقی فوق به نتیجه گیری های غیر منطقی تری می رسد[7]". 

اوسته کی پاراقرافدا ائله بیل مؤللیفلر حاکیمیت ائتمه نین نه اولدوغو قاورامیش دئییللر. دئمک، هر هانکی بیر شخص و تشکیلاتین ایش اوسته گلمه سی و صاحیب اولدوغو دوروم و پوزیسیونو قوروماسی، ایستر بیر اینام و عقیده سی نین و ایسترسه ده مقام و منصبی نی قوروماق اوچون اعمال ائده جک گوجوندن – ایستر دوشونجه، فیکیر و ایسترسه فیزیکی گوجوندن- آسیلی اولاجاق بیر مسئله دیر. دئمک، ایران ممالیکی محروسه سینده حاکیمیت ائتمک اوچون ایستر اؤزونو اصطلاحاتچی و ایسترسه ده اؤزونو اصولگرا آدلاندیران قوروپلار ایستر توپلوما و ایسترسه ده  قارشیلارینداکی حاکیمیت قولونا (جناحینا) اؤزلرینی تحمیل ائده رک او قوروپو حاکیمیت ائتمک مئیدانیندان چیخارماق ایسترلر، بورادا دانیلاجاق بیر دوروم یوخدور. بونون ترسینه سئچیم اویونلاریندان سونرا گؤروندوگو کیمی بیربیرلرینه اولمازین تهمت و اتهامینی وورمالار، گناهسیز انسانلاری تجاووزه معروض قویمالار، وطنداشلارین شخصی ماشینلارینی ازیب اودا چکمک و قارشیداکی حاکیمیت قولونو قلع و قمع ائتمک ایسه قدرت ساواشینی آشاراق بربریتین نشانه سیدیر. بیر چوخلاری بو داورانماغا حاکیمیت چئوریلیشی آدی وئرمیشلر . حاکیمیت چئوریلیشی ایسه حاکیم داییره لرده نقطالانمالیدیر. دئمک، سئچیملرده تقلب ائده رک قارشی طرفی حذف ائتمک و قارشی طرف ده خالق کیتله سینی سسینیزه صاحیب چیخین دئیه خیابانا چکمک مسئله سی ده گئنه حاکیمیت ساواشی نین اوزانتیلاری و بویوتلاری ساییلار. آذربایجان فئدرال دمکرات حرکتی دوشونجه لرینی ییغجام بیچیمده بیر سند کیمی ایفاده ائدر، اوخویوروق:

"8-  ریشه های انحرافات کنونی در کجاست؟

-  رد رسالت حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان

اعتقاد به عدم شرکت در جنبش اعتراضی نتیجه ای جز تسلیم شدن در برابر سیر حوادث، دست روی دست گذاشتن و انتظار داشتن اینکه دیگران باید حق و حقوق ما را تامین کنند، نیست.  این نظر، اعتمادی به نیروی خود و تکیه به نیروی خود ندارد، به نقش و توان حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان در تاثیر گذاری، تعمیق و تحقق خواست های آزادیخواهانه مردم ایران و مطالبات ملی- دموکراتیک خلق آذربایجان که بخش جدا ناپذیر آن است باور ندارد. نظر فوق علی رغم ظاهر رادیکال، تسلیم طلبانه ترین موضع در برابر رژیم جمهوری اسلامی است.  این تفکر از یک طرف، عملا در خدمت تداوم حاکمیت باند ولی فقیه - احمدی نژاد است و از طرف دیگر، سرنوشت حرکت ملی و خواست های ملی- دموکراتیک خلق آذربایجان را به دست نیروهائی می سپارد که امروز داعیه رهبری جنبش اعتراضی ایران را دارند، ولی روشن نیست که فردا چه از آب درخواهند آمد.  در صورت غلبه این تفکر جنبش اعتراضی ایران می تواند بدنبال موسوی کشانده شده و نهایتا خواست های آن در چارچوب رژیم جمهوری  اسلامی مهار شود.

-  پریدن از روی مراحل مبارزه

تفکر فوق، اصولا درکی از مراحل مبارزه ندارد و با آغاز هر مبارزه ای می خواهد به اهداف نهائی خود برسد.  جنبش اعتراضی کنونی در ایران یک مبارزه مرکب است.  هر طبقه، قشر، صنف، و ملیتی با خواست ها و مطالبات خاص خود بمیدان آمده، ولی در یک مسئله اساسی، یعنی برطرف کردن رژیم ولایت فقیه، که می تواند راه را برای برطرف کردن کلیت رژیم جمهوری اسلامی هموار کند، همسو شده اند.

این یک مبارزه سیاسی است و در هر مبارزه سیاسی و در هر مرحله ای از مبارزه، ائتلاف ها، اتحاد ها، همسوئی ها ... اجتناب ناپذیرند.  نیروهائی که امروز می توان با آنها همسو و یا متحد شد، ممکن است فردا به دوستان و یا دشمنان ما تبدیل شوند.  دلیل اش این است که هیچ نیروی دیگری و از جمله حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان، قدرت کافی برای برطرف کردن مانع اصلی در شرایط کنونی، یعنی رژیم ولایت فقیه را ندارد، لذا درجبهه ای از مخالفین که لزوما دوستان همیشگی ما نخواهند بود بایستی شرکت کرد، و با حفظ استقلال و مطالبات خاص خود به مبارزه ی همسو و تعمیق مطالبات ملی خود، و باز کردن افق های وسیع تری ادامه داد.

بعضی ها می خواهند از روی مراحل مبارزه یک شبه به حداکثر مطالبات حرکت ملی آذربایجان برسند و برخی حتی به "استقلال" که هدف نهائی شان است برسند.  در حالی که ما، نه تنها در حال حاضر دارای چنین قدرتی نیستیم بلکه هنوز حتی ملزومات تحقق آن را نیز فراهم نکرده ایم.

-  کشیدن دیوار چین بین مبارزه علیه جمهوری اسلامی و مبارزه برای رسیدن به حقوق ملی

این تفکر معتقد است که مبارزه به خاطر حقوق ملی خلق آذربایجان و ترکان ایران و مبارزه علیه جمهوری اسلامی مبارزه ای جدا از هم و بدون ارتباط با هم اند و پیروزی جنبش اعتراضی و عقب نشینی رژیم لزوما بمعنای تحقق خواست های ما نیست.  مبارزه بخاطر حقوق ملی- فرهنگی خلق آذربایجان و ترکان ایران بخشی از مبارزه برای حقوق و آزادی های دموکراتیک و تامین عدالت اجتماعی در ایران است.  این دو مبارزه اگرچه با هم متفاوت اند، ولی از لحاظ ماهیت یکی و در ارتباط تنگاتنگ و تاثیر گذار درهم اند.  چنانکه بدون تامین مطالبات ملی- فرهنگی ترکان ایران صحبت از تحقق آزادیهای دموکراتیک و عدالت اجتماعی در ایران بی معنی و بدون تحقق آن آزادی ها نیز، امکان تامین مطالبات ملی- فرهنگی ما وجود ندارد.

آذربایجان بخشی از ایران، مبارزه ما بخشی از مبارزه برای آزادیهای دموکراتیک و عدالت اجتماعی در ایران است.  ما نمی توانیم بخاطر تحقق یکی از آنها دیگری را تعطیل کنیم، چیزی بنام تقدم و تاخر یکی از این مبارزات وجود ندارد و نمی تواند داشته باشد.  در حالیکه موانع مشترک هر دو جنبه از مبارزه در شرایط کنونی رژیم ولایت فقیه است.

جنبش اعتراضی کنونی در ایران زمینه مساعدی برای حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان فراهم کرده، تا جو خفقان حاکم و فضای امنیتی شدید در آذربایجان را شکسته و بهمراه خیزش اعتراضی در سایر مناطق ایران بویژه در تهران، که حداقل نصف جمعیت آنرا ترکان ایران تشکیل می دهند، بتواند موانع سد راه خود را برطرف کند.  سرکوب جنبش اعتراضی در تهران و مناطق مرکزی ایران سرکوب شدیدتر و ایجاد فضای امنیتی شدیدتری را در آذربایجان بدنبال خواهد داشت. 

-   نادیده گرفتن واقعیت وجود جمهوری اسلامی ایران

جمهوری اسلامی ایران، دولتی با تمامی خصوصیات عمده ی دولت های دیگر است.  دستگاههای عریض و طویل اداری، قضائی، مالی، نظامی، تبلیغاتی- ایدئولوژیک، ارگان های سرکوب  و زندان.... عملکرد و نوشته های حاملین این تفکر چنان است که گوئی در ورای وجود این دولت عمل میکنند.  انگار عمل آنها در خلاء و در مکانی بدون حضور حاکمیت دولت انجام می شود و یا خواهد شد[8]".

اوسته کی گؤروشلری نظره آلدیقدا آذربایجان فئدرال دمکرات حرکتی تشکیلاتی ایران ممالیکی محروسه سینده فارس اولمایان میللیتلرین او جمله دن آذربایجان میللتی و مملکتی نین هانکی مقوله ایله اوزلشدیگینی نظردن قاچیرمیش گؤرونر. دئمک، بو ذاتلارین نظرینجه ایران ممالیکی محروسه سینده یالنیز دیکتاتور حاکیمیتلر فارس اولمایان ائتنوسلارین دیلینی کسمیش، اونلارین  ولایتلرینده فارس ایداره لری آچماغا چالیشمیش (Colony). ذهنی و فیزیکی گوجلرینی ساغاراق یئر آلتی قایناقلارینی فارسلیق سیستیمی نین خیدمتینه آلمیش، اورالاردا دیل ومدنیت قیرقینی حیاتا کئچیرمگه چالیشار. بونلارین یانی سیرا آذربایجان فئدرال دئموکراتلاری تانیملادیغی دیکتاتور حاکیمیتلر فارس اولمایان ائتنوسلاردان شورای امنیت میللی کشور داییره لرینه یول وئرمه یه رک فارس دیل و مدنیتی اطرافیندا بیر سیستیم حاکیم ائتمیش. انسان بو مقوله لری کئچمیشده انگلیستان حاکیمیتی مستعمره ائتدیکلری مملکتلر او جومله دن هندوستانا قارشی اویقولادیغی داورانیشلار ایله قارشیلاشدیردیقدا بو مقوله یالنیز دیکتاتورلوق دئیل، ایستعمار مقوله سی ساییلاراق او مقامی دا آشمیش اولار.. انگلیستاندا او زامانلار نسبی آزادلیق اولماسینا باخمایاراق انگلیستان ایستعمارچی گوجلری ایستعمار ائتدیکلری مملکتلرین یئر آلتی قایناقلارینی سؤمورمکلرینه باخمایاراق او مملکتلرده ایشچی گوجونو ساغماق اوچون کارخانالار تیکمگه و اؤز سرمایالارنی بؤیوتمگه چالیشارمیشلار. فارس ایستعمار حاکیمیتلری ایسه حاکیم اولدوقلاری غیر فارس ولایتلری چاپمالارینا باخمایاراق بورالاردا یئرلی لر طرفیندن ایش یئری آچماسینا جاواز کسب وئرمه یه رک ایلک اولاراق بو ویلایتلرین کندلی لرینی ایش اوچون فارس ویلایتلرینه قاچقین ائتمگه، نتیجه ده کندلری خاراب قویماغا و شهرلری کند وضعیتینده ساخلاماقلا فارسلاتماغا چالیشارلار. غیر فارس کندلی لرین دسته جمعی ایش دالیسیجا گئتدیکلری و فارس ویلایتلرینده یئرلشدیکلری اوچون فارس اولدوقدان و میللی منلیک و کیملیک باخیمیندان بوشالدیقدان سونرا بیر داها فارس دیللی انسانلارین بو ویلایتلرین کندلرینه کؤچورولمه سی هدف آلینمیش گؤرونر.  اوسته کی سونقوما و ملاحیظه لری نظره آلدیقدا آذربایجان فئدرال دئموکرات حرکتی تشکیلاتی دیکتاتورلوق مقوله سینی ایستعمار مقوله سی نین یئرینه اوتورتماق ایله اؤزونو فارس ایستعمار تشکیلاتلاری ایله هئچ ده فرقلندیره بیلمز.

بو اوسته کی سونوچ و نتیجه اعتیباری ایله آذربایجان میللت و مملکتی فارس ایستعماری ایله اوزلشدیگینی و آذربایجان فئدرال دمکرات حرکتی تشکیلاتی ایسه بو مقوله نی درک ائتمه دیگینی اؤیرنمیش اولوروق. بو گلدیگیمیز سونوچ ونتیجه نین بیر بؤلومونو ایسه آشاغیدا اؤز آغیزلاریندان دا فرقینا وارمادیقلارینا باخمایاراق ائشیتمیش اولاق، اوخویوروق:

"....در کشوری که هنوز نتوانسته ایم ابتدائی ترین خواست خود یعنی تحصیل به زبان ترکی آذربایجانی را بدست آوریم، صحبت کردن از استقلال دچار شدن به  توهمی جدی است. بزرگترین حرکت توده ای- سراسری آذربایجان  بعد از انقلاب بهمن، قیام خرداد 85 بود.  ولی علی رغم واقعیت فوق، این قیام در غیاب حمایت و یا عدم وجود جنبش سراسری در ایران، صرف نظر از ایجاد و تاثیرگذاری "گفتمان ملی" که پیامد بلافصل قیام خرداد و دستاورد بزرگ آن بود، مهار شد.  حال این تفکر با چه نیروئی می خواهد به استقلال دست پیدا کند؟"[9] .

ییرمینجی و ییرمی بیرینجی عصیرده بیر میللتین دیلینه قاداغا قویاراق او میللتی دیل و مدنیت قیرقینینا اوغراتماق، انسانی (ذهنی و فیکیزی) گوجونو سومورمک، یئر آلتی قایناقلارینی چاپیب تالاماق ایله اورانی خارابایا چئویرمک یالنیز دیکتاتورلوق مقوله سی دئییل، ایستعمار  مقوله سینه اساسلانان بیر مقوله سی ساییلار. بو مقوله نی بعضی دوستلار ایسه ایچ ایستعمار دئیه قلمه آلارلار[10].  آذربایجان فئدرال دئموکرات تشکیلاتی مسئوللاری آذربایجان میللی مسئله سینی یانلیش اورتایا قویدوقلاری اوچون یانلیش سونوج آلاراق یازیرلار:

"فقدان تجربه و دانش  سیاسی-  مبارزاتی مدعیان عمده ی تفکر فوق، که موجب خیال پردازی و نگاه کودکانه آنان به موانع بزرگ می گردد، می تواند نسل جوان آذربایجان را -  که  نقش قوه محرکه حرکت ملی را ایفاء می کند و هر روز بیشتر از پیش به صفوف حرکت ملی- دموکراتیک می پیوندد -  به کج راهه کشانده و انرژی آنرا در خدمت رهبر تراشی های عقب مانده آن مدعیان به هدر دهد.  حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان، برای بدست آوردن حقوق ملی ملت ترک ساکن ایران و تحقق آزادی های دموکراتیک و تامین عدالت اجتماعی و لغو آپارتاید جنسی در ایران، باید با اندیشه های فوق مرزبندی کرده و یک مبارزه نظری جدی علیه نظرات انحرافی  را در صفوف حرکت ملی- دموکراتیک آذربایجان سازماندهی کند"[11].

 اوسته کی پاراقرافدا گؤروندوگو کیمی آذربایجان فئدرال دئموکرات حرکتی تشکیلاتی  آذربایجان میللی فعاللارینی یئتنکسیز، بیلیکسیز و اوشاق عاغیل قلمه آلماغا چالیشار. بو یاناشما ایسه فارس ایستعمار تشکیلاتلاری واسیطه سی آشیلانمیش، یالنیش غالب ذهنیت و  گؤروش ساییلمالیدیر. قیسا سؤز ایله دئسک، آذربایجان فئدرال دئموکرات حرکتی تشکیلاتی نین مسئوللاری آذربایجان میللی مسئله سی نین هانکی مقامدا یئر آلدیغینی دوزگون تشخیص وئرمدیکلری اوچون مسئله نین صورتینی یالنیش اورتایا قویاراق یانلیش سونوچ و نتیجه یه وارمیش اولدوقلارینی سرگیلمیش گؤرونرلر.

قایناقلار: