بیر دامدا ایکی هاوا اولماز

کئمیش یازیلاردا ایشاره اولوندوغو کیمی هر هانکی بیر توپلوم یوخسا میللتین اؤزونو درک ائتمه سی یاپما بیر اولوشوم (تشکیل) دئییل، اولوشماق (بیر بیرلری ایله تشکیلاتلانماق) مسئله سی دیر. بوباخیمدان بوگون ایران ممالیکی محروسه سینده کی تورک "کیملیک حرکتی"نی میللت دوزتمه (ملت سازی) آدلاندیرماق اورتادا اولان گئرچک فاکتلاری گؤرمزلیکدن گلمک، یوخسا باشقالاری نین قوراشدیردیقلاری دئییم و ایصطلاحلاری یئنیله مکدن باشقا هئچ نه اولابیلمز. ائله بو آچیدان سایقین علیرضا نظمی افشار ذات عالی نین "هویت خواهی عاصیانه یا ملت سازی عاقلانه" آدلی یازدیغی مقاله سی دیقت چکیجیدیر[1]. یئری گلمیشکن بو یازی نین بعضی مقاملارینی گؤزدن کئچیرمگه چالیشاق، اوخویوروق:

"... ولی در طول صد سال اخیر، استعمار خارجی با همیاری دشمنان  داخلی، و خائنان خودی، توازنِ بحق و طبیعیِ سیاستِ ایران را برهم زد و سیاست تورک زدایی را ظالمانه مرسوم سرزمین ایران و جایگزین حکومت و پادشاهی ترکان کرد. استعمار از آغازِ مبارزات مشروطه طلبی، بدست خودِ ما، زمینه انتقال قدرت وخلع ترکان ایران را از دولتمداری  آغاز و با کودتای منحوسِ رضاخانی به انجام رسانید"[2].

او زامانکی فارس میللتچیلرینی دوشمن آدلاندیرماق و اونلارا اویونجاق اولموش تورکلری خائن آدلاندیرماق پوپولیستلیک یاناشما اولاردئیه دوشونورم. دئمک، میللیلشمک سورج و پروسه سی عثمانلی ممالیکی محروسه سینده اولدوغو کیمی قاجار ممالیکی محروسه سینده ده فارسلار آراسیندا سورمگه باشلامیش. بو ایکی ممالیکی محروسه آراسیندا اولان آییریمی (فرقی) عثمانلی حاکیمییتی نین دیوان دیلی نین تورک اولماسی و قاجار ممالیکی محروسه سی نین دیوان دیلی نین فارسچا اولماسی، اوسته لیک عثمانلی حاکیمیتلری نین داها دا دین مسئله سینه  اؤنم وئرمه لری ایله ایضاح ائتمک اولار.

بئله لیکله "نه تؤکسن آشینا، او دا چیخار قاشیغینا" مسئله سی بو ایکی ممالیکی محروسه ده گئرچکلشمگه باشلامیش. عثمانلی ایمپراتورلوغونون داغیلماسی ایله بالکانلار، یونانیستان و عرب بؤلگه لری عثمانلیلارین الیندن چیخاراق اونون یئرینه آنادولودا تورک دیل و مدنیتی اساسیندا تورکیه دؤلتی یارانارکن قاجار ایمپراتورلوغوندا ایسه فارس دیلی دیوان دیلی و مشروطیت آنایاساسی نین آرتیریم سندینه "شیعه مذهب رسمی" ایفاده سی نین آرتیریلماسی ایران ممالیکی محروسه سیندکی تورکلرین میللی بیلینجلری نین باسدیریلماسینا یول آچاراق میللی دؤلتچیلیک آچیسیندان فارس اویوق ایستعمارینا (ایچ ایستعمارا) کئچیت دؤنم باشلانمیش. دئمک، قاجار ممالیکی محروسه سینده دیوان دیلی فارسچا اولدوغو اوچون فارس آیدینی حاکیمیتی اله کئچیرمک اوچون تورک آیدینینا قارشین داها دا بیلینجلی و تمکینلی داورانماغا چالیشمیش. بو گؤرونوم و سیاسی گلیشمه بوگون ده فارس حاکیمیتی اوغروندا کئچرلی ساییلار. اؤزلرینی یاشیل حرکتچی، میللی مذهبی و ایران میللیتچیسی آدلاندیران فارسچی قووه لر، تورکلری شیعه اولدوقلاری و فارس اریتمه سیاستی نین سونوج و نتیجه سی اولاراق حاکیمیتچیلیک مفکوره سی آچیسیندان ضعیفلدیکلری اوچون اؤزلری ایله سفربر ائتمگه چالیشاراق فارس حاکیمیتینی مرکزیت داغیلمادان فارس دیل و مدنیتی اساسیندا مرکزده اللرینه کئچیرمک ایسترلر. بو گؤرونومه قارشین ایران ممالیکی محروسه سینده کی فارس اولمایان میللتلرین ساغلام  دوشونجه لی شخص و تشکیلاتلاری داها اویانیق داورانماغا چالیشاراق بیر داها خالقی فارس قوربانلیغینا گئتمکدن قاچینماغا و باشاردیقچا گوج اولوشدورماق اوچون دوشونجه و فیکیر یاراتماغا چالیشارلار.

اوسته کی گؤرونوملری نظره آلدیقدا طبیعتین قانونلارینا اساساً گوج اولوشدورماق، باشقاسینا قارشی قویماق، اؤزونو باشقاسی نین اتکی و تأثیر داییره سیندن قورتارماغا چالیشماق اولدوقجا دوغال و طبیعی مسئله دیر. آنجاق سیاسی مسئله لره سیاسی یاناشماق گرکلی اولدوغو اوچون آییق و ساییق اولماق و چؤرگی هانکی قیمته یئمک داها دا یاخشی اولار دئیه دوشونمک لازیم گؤرونر. کئچمیش زامانلاردا ایران ممالیکی محروسه سینده کی تورک آیدینی اؤز میللی کیملیک و منلیگینی اؤنمسه مدیگی و تورکلوگه اؤزگه ساییلان میف و اسطوره لره دوشگون اولماغا باشلادیغی اوچون آذربایجان تورکلری مشروطیت حرکاتیندا فارسلیق مفکوره سی نین توزاق و تله سینه دوشه رک میللی کیملیک آچیسیندان یئنیلگه یه اوغرامیشلار. نظمی افشار بگین قلمیندن گئنه ده اوخویوروق:

"... رژیم منحوس و فرهنگ کش پهلوی، این دشمن قسم خورده ترکان ایران، کمر به اضمحلال مطلق ما بست و پدران ما را با نمایشات ترقی خواهی وایجادِ امنیت، چنان هیپنوتیزم کرد که فروریختن کاخ هویتِ خویش را ندیدند، و فشار حلقه طناب را بر فرازِ چوبه اعدام ملی و فرهنگی، بر گلوی خود احساس نکردند"[3].

تورک میللی منلیک و کیملیگینی یوخ ائتمک یالنیز پهلوی شاهلیغی آچیسیندان دئییل، فارس ایستعمارچیلیغی آچیسیندان اله آلینمازسا، 1358 اینجی ایلده حاکیمیتی فارس شاهلیغیندان فارس شئیخلیغینا تحویل وئردیرمک کیمی گلجکده گئنه ده اونا بنزر خطالارا دوشمک قاچینماز ساییلار. دئمک، مسئله یه یاناشارکن مسئله نین اصل ماهیتینی دئییل، اونو نماینده لیک ائدن شخص و اویوقلار هدف آلیندیغی اوچون شخص مقام و منسبیندن اوزاقلاشدیقدان سونرا مسئله حل اولموش دئیه مرکزده حاکیمیت اولوشدورماغا قاپیلاراق فارس ایستعمارچی قووه لره یئنی حاکیمیتده اؤز یئر و موقعیتلرینی برکیتمک اوچون کؤمکلیک ائدیلر. دئمک، میللی مسئله نی اله آلارکن پهلوی شاهلیغی دئییل، اونلار نماینده لیک ائتدیکلری فارس ایستعمارچیلیغی هدف آلینمالیدیر دئیه دوشونمه لی ییک. ترس دورومدا کوچه باشینداکی بیر مأمور دا میللی مسئله میزه دوشمن کیمی گؤروله بیله رک کئچمیشده اولدوغو کیمی فارس ایستعمارچیلیلاری راحاتجاسینا اؤز ایستعمارچیلیق نیتلرینی فارس اولمایان ائتنیکلر اوزره اویقولارلار. نظمی افشار بگین قلمیندن گئنه ده اوخویوروق:

"... امروز بقایایِ تفکرات نژادپرستانهِ موروث رژیم گذشته، هنوز با برنامه های موذیانهِ کلان، جوانان ما را به بیکاری، سردرگمی،  ترک خانه و کاشانه معروض و به نا امیدی، بی تفاوتی و اعتیاد جسمی یا الیناسیون فکری مجبور می کنند"[4].

اوسته ایشار اولدوغو کیمی فارس ایستعمارچیلیق دوشونجه و مفکوره سی یالنیز پهلوی سلاله سینه اساسلاناجاق دئییل، ایستعمارچی دوشونجه و مفکوره یه اساسلانار. فارس میللیتچیلری ایستعمارچیلیق مقوله سینی اینگلیس ایستعماریندان آلمیشلارلار. بیلیندیگی کیمی اینگلیسلر ده اوزاق کئچمیشدن حاکیمیتلری آلتیندا اولان ایسکاتلند، وئلس و ایرلند تورپاقلارینی مستعمره ائتمگه باشلامیشلار. ایسکاتلند، وئلس بو ساواشدا تماماً یئنیلگه یه اوغرامیش. ایرلند بگلیکلریندن 26 بگلیک  1922 اینجی ایل بیرلشه رک بؤیوک بریتانیادان آیریلمیش و "گونئی ایرلند" تورپاقلاریندا "آزاد ایرلند" مملکتی نین  یارانماسینی دونیا اجتماعیتینه بیلدیرمیشلر. آزاد ایرلند آدلاندیردیقلاری بؤلگه 1937 اینجی ایلدن باشلایاراق ایرلند و 1949 اونجو ایلدن باشلایاراق ایرلند جمهوریتی دئیه دونیا اجتماعیتینه تانیدیلمیش. انگلیس ایستعمارچیلیغی آلتیندا قالان 6 بگلیکلر (قوزئی ایرلند) ایسه میللی کیملیک آچیسیندان بوغولاراق قوپما و آنا وطنه قاویشما شانسینی الدن وئرمیش و بوگونه دک میللی مجادیله سینی اینگلیس ایستعمارچیلیغینا قارشین سوردورمک اوزره دیر. ایسکاتلند و وئلس خالقلاری اینگلیس دیل و مدنیتینده اریدیکلریندن، انگلیس دیل و مدنیتینی منیمسه دیکلریندن سونرا بؤیوک بریتانیا حاکیمیتی اونلارا اؤز ایشلرینده مختاریت وئرمگی داها دا آوروپا نورمالارینا اویقون حئساب ائتمیش. میللی مسئله آچیسیندان انگلیس ایستعمارچیلارینا بنزر یاناشمالار بوگون فارس اوپوزیسیونو آراسیندا دا سسلنمک اوزره دیر. اونلارین بیر بؤلومو ائتنیک بیر فئدرال سیستیم دئییل، اوستاندارلیق و فرماندارلیق اساسیندا فارس دیل و مدنیتی اساس گؤتوروله رک مرکزیتچی اولمایان بیر سیستیمی گؤتور قوی ائتمگه دوشونمگه باشلامیشلار. جمهوری خواهان فارس طرفیندن ایلری آتیلمیش پلان دا انگلیسلر طرفیندن بؤیوک بریتانیا تورپاقلاری اوزره  اؤنه سورولموش حاکیمیتچیلیک سیستیمینه اساسلانار. دئمک، ایران ممالیکی محروسه سینده کی ائتنیکلر اؤز دیل و مدنیتلریندن بوشالدیقدان و فارسلاردان داها دا فارس اولدوقدان سونرا اونلارا بؤیوک بریتانیادا ایسکاتلند و وئلس لره بنزر وئریلمیش مختاریت ده دوشونولموش مقوله ساییلار. بونلار هامیسی فارسلیق اساسیندا و فارس ایمپراتورلوغو چرچیوه سینده اولمالدیر دئیه دوشونولموش پلان ساییلمالیدیر. نظمی افشار بگین قلمیندن گئنه ده اوخویوروق:

"... متاسفانه تاریخ صد ساله اخیر ایران مبین این است که شوونیزم هر چهار عنصر اصلی ملت ما یعنی تاریخ، زبان، اتحاد و جغرافیا ی ملت بزرگ تورک ایران را هدف حمله همه جانبه خود قرار داده است. .... امروز جای نگرانی است که سیر حرکات هویت خواهی تورکان، با انحراف به هویتهای فرعی و انشعابی، ملت  تورک ایران را از هم مجزا و هریک را به اقلیتی محدود و منطقه ای تبدیل نماید. تالی وحشتناکِ  دیگرِ این امر، آن است که سه چهارمِ ملت ما را، که در خارج از جغرافیای آذربایجان ساکنند، وادار به انتخاب و مجبور به رو در روئی باهم کرده و آرزوها و تدابیر دیرینِ استالین و رضاخان و برنامه های نوین آپارتاید را عملی سازد"[5].

اوسته مؤللیف ایشاره ائتدیگی هر دؤرد عنصر فارس ایستعمارچیلیغی اساسیندا حیاتا کئچمیش مقوله ساییلار. فارس مدنیت راسیستلیگی اساسیندا حیاتا کئچمیش ایستعمار مقوله سینی شوونیزم آدلاندیرماق اؤزو ده ساده دوشونمکدن ایلری گلن بیر مسئله ساییلار. دئمک، فارس ایستعمارچیلیغی و تمامیتچیلیگی باشقا دیل و مدنیتلره اؤز اوستونلوگونو قوروماق دئییل، او دیل و مدنیتلری حذف ائتمک، او دیل و مدنیت صاحابلارینی اؤز خیدمتینه آلاراق یئر آلتی، یئر اوستو قایناقلارینی سؤمورمک فیزیکی و روحی گوجلرینه حاکیم کسیلمک مقصدی گودور دئیه دوشونمه لی و بو مسئله دن چیخیش یولو اوچون اساسی دوشونجه و فیکیر یئریتمه لی ییک. بو باخیمدان "ملت تورک ایران" ایفاده سی سیاسی یوک داشیمادیغی بیر یانا دورسون، زامان کئچیدینده تاریخده اولدوغو کیمی اؤز اؤنم و اهمیتینی ده الدن وئره بیله جک بیر مقوله ساییلار. فارسلار ایران ممالیکی محروسه سینه حاکیم کسیلدیکلرینه باخمایاراق اؤزلرینی باشقا ائتنیکلر ایله اوز اوزه قویماق ایستمدیکلری اوچون فارس دئیه بیر میللتین اولمادیغی، ایرانلیلارین رسمی دیللری نین فارسچا اولدوغونو اؤنه سورمگه چالیشارکن، بیزلر محکوم دورومدا اولدوغوموزا باخمایاراق "ملت ترک ایران" دئمک ایله فارسلاری دا دولاییلی اولاراق تورک میللتی نین ایرانداکی آیریلماز بؤلومو کیمی قلمه آلماغیمیز یالنیز اؤزوموزو آلداتماق مقصدی گوده بیلر دئیه دوشونورم. دئمک، ایران ممالیکی محروسه سی نین مولتی ناسیون بیر اؤلکه اولدوغونو قبول ائتمه لی، ائتنیک دابان اساسیندا سیاسی جغرافی خریطه لریمیزی دونیا اجتماعیتینه سرگیلمکله میللی مسئله میزین حل ائدیلمه سینه دوغرو یؤنلمه لی ییک. ترس دورومدا اؤزوموزو آلداتماقدان باشقا هئچ نه ائده بیلمه دیگیمیز اورتادا اولاجاق گؤرونر. بیلیندیگی کیمی قاجار شاهلیغی دؤنمینده ایران دؤرت ایالته (آذربایجان، فارس، خراسان و سیستان بلوچیستان) بؤلونموش بیر ممالیکی محروسه ساییلارمیش. او گونکو (قاجار شاهلیغی دؤنمینده کی) آذربایجان ایالتی نی، بوگون گونئی آذربایجان دئیه نظره آلارساق، کوردوستان و کرمانشاه ولایتلری ده آذربایجان ولایتی نین آیریلماز بؤلومو ساییلمالیدیر. قروه بؤلگه سینی چیخماق شرطی ایله کوردوستان و کرمانشاهان بؤلگه لرینی کوردلره باغیشلارساق، گئنه ده تهرانین ری شهری و اراکین گؤنئی بؤلگه لری گونئی آذربایجان ساییلار. تورکمنلر نظره آلینمازسا، گونئی آذربایجان تورپاقلاری، ایران ممالیکی محروسه سینده کی تورکلرین یوزده سکسن بئشینی ایچرمیش تورپاقلار ساییلار. قاشقای و خراسان تورکلری اوچون ده میللی مختاریت آلماقدا کؤمکلیک ائتمک میللی مسئله نین حللینه یؤنلمیش آدیملار ساییلمالیدیر. دئمک، ایستعمارچیلیغین دؤنمی (وقتی) کئچدیگی اوچون تورکلر ده فارس ایستعمارچیلاری کیمی فارسلاری ایستعمار ائتمگه دوشونسه لر ،اؤزلرینی یورموش اولارلار. گونئی آذربایجان دئدیکده فارس ایستعمارچیلاری آذربایجان آدلاندیردیقلاری "شرقی و غربی آذربایجان" دئییل، آرا کسیلمه دن ائتنیک بیربیرلرینه یاپیشیق تورک آذربایجان شهر و کندلری گونئی آذربایجان دئیه دوشونولمه لی و مسئله نین حللینه گئدیلمه لیدیر.

قایناقلار: