کاظم آذری سیسی یوخسا جواد طباطبایی نین آزقینلاشمیش دوشونجه لرینه باخیش

خالق آراسیندا بیر سؤز وار، دئییلر: "چاغریجیسی گولوم اولانین---- باشینا کۆلوم اولار".

اۆسته کی سؤز و دئییم اؤز میللی منلیگی و کیملیگیدن آزقینلاشمیش و فارس ایستعمارچیلیق مفکوره سینه تاپینمیش احمد کسروی، حسین کاظمزاده (ایرانشهر)، سیدحسن تقی زاده، تقی ارانی و بو اۆسته کی ذات اقدسلری فارسچیلیق باخیمیندان ایزله گن، آنجاق میللی کیملیک باخیمیندان فارس ائتنیکینه باغلی اولمایان شخصلره وئریله جک بیر ائتیکئت یوخسا مدال ساییلار.بو ذاتلارین فارس قوروم و تشکیلاتلارینا خیدمت ائتدیکلری بیر یانا قالسین، آذربایجان خالقی نین میللی کیملیگی و منلیگینی ده فارس ایستعمارچیلیق مفکوره سینده یوخ ائتمک ایسترلر. فارس مدنیت راسیستلری هله ده فارس دیلینی یاخشی یازابیلمدیکلرینه باخمایاراق فارس ایستعمارچیلیغی آچیسیندان فارس ایستعمار قووه لرینه خوش خدمتلیک ائتمگه چالیشار[i].یئری گلمیشکن کاظم آذری سیسی ایمضاسی ایله سیدحیدر بیاتین[ii] مقاله سینه بیلدیریلمیش مناسبتین بعضی مقاملارینی نظردن کئچیرمگه چالیشاق، اوخویوروق:

   "كلمات «فارسي گستري» و «ترك سيتزي» هم در ده بيت سال اخير توسط كساني اختراع شد كه براي آذربايجان هويت جداي از هويت ايراني مي‌خواهند مثل كلمات آذربايجان براي خان نشين‌هاي اران، و يا آذربايجان جنوبي براي آذربايجان واقعي، آذربايجان شمالي هم اسم عاريه‌‌ايست كه از آذربايجان واقعي مصادره كرده‌اند"[iii].

اوسته گؤروندوگو کیمی فارس ایستعمارچیلیغی نین دوشونجه و فیکیر باخیمیندان تملی نی قویموش محمدعلی فروغی و محمود افشار یزدی لرین داورانیشلارینا برائت قازاندیرماغا چالیشان کاظم آذری سیسی کئچمیش دوقسان ایلده ایران ممالیکی محروسه سینده یئریدیلمیش فارس ایستعمارچیلیق سیاستلری نی اؤز خوش خدمتلیگی کؤلگه سی نین آلتینا آلماغا و بئله لیکله ده فارس مدنیت راسیستلیگی سیاستی نی یایماغا (ترویج ائتمگه) چالیشار. یئری گلمیشکن محمدعلی فروغیدن اوخویوروق:

" " براى متحدالجنس نمودن ايران٫ بهترين كارها نشر معارف فارسى در ايران است. اما آنهم نه بطوريكه محسوس شود كه مىخواهند آنها را فارس كنند"[iv]. محمد علی فروغیدن گئنه ده اوخویوروق:

"حاجت به توضیح نیست که نشر معارف ایران و زبان ایرانی [زبان فارسی] در آذربایجان و دور کردن مردم آن استان از خصوصیات غیر ایرانی [ترکی] چقدر لازم است با اینکه معلم دانا بسیار کم داریم تدریس در آذربایجان می ترسم مشکل باشد….در هر حال راه این است که در مدارس ابتدایی شروع به تدریس را از تعلیم خط و قرائت بکنند و معلم باید بیش از هر کار با شاگرد مشغول گفتگو به زبان فارسی باشد"[v]. کاظم آذری سیسی نین عوامفریبلیگی اورتایا چیخسین دئیه محمد افشار یزدی-دن ده بیر فاکت گتیرمک پیس اولماز دئیه دوشونورم، اوخویوروق:

" وحشت ما از این پیش آمد آنقدر هم خیالی نیست: ... راست است که بین اهالی "اران" یعنی نواحی گنجه و بادکوبه که بتصنع و برای سوء قصد نام آذربایجان بر خود نهاده اند. با اهالی آذربایجان این فرق کلی هست که آذربایجانیان ایرانی الاصل و آذربایجان جزو قسمت طبیعی ایران و همیشه عضو لاینفک این مملکت بوده، بعکس قفقاز در حقیقت جزو مستعمرات ما محسوب میشده است. معهذا وقتی بنابر مغلطه کاری شد خطر مسلم و جلوگیری از آن واجب است"[vi]. گئنه ده اوخویوروق:

عثمانیها .... ایدعا می کنند قسمت عمدهء ایرانیان از تبریزی و زنجانی و قاجار و افشار و قشقائی و غیره همه "ترکند"! با کمال پرروئی مدعیند که نظامی و عده کثیری از شعرای ایران و رجال نامی آن "ترک" بوده اند! بنا به عقیده آنها حتی سید حسن تقی زاده تبریزی، تیمور تاش... و غیره همه ترک هستند....بارها … به هموطنان آذربایجانی ما گفته و جواب دندان شکن شنیده اند. البته سوء تفاهم نشود مقصود ما از "ترک" عثمانیها و سایر اقوام ترکی نژاد زرد پوست است، نه هموطنان آذربایجانی که ایرانی اصل و در اصطلاع و به طور غلط به آنها ترک می گویند و ما اصرار داریم که با تدابیر لازم و رویه عاقلانه این نام غلط و ننگین را از روی آنها بر داریم"[vii].

بو اوسته کی فارس حاکیمیتینه تکلیف اولونموش و عمله کئچیریلمیش سیاست فارس دیلینی ایران ممالیکی محروسه سینده یایماق و تورکلوک ایله دوشمنلیک ائتمه نین تملی نی اولوشدورماز می؟  دئمک کاظم آذری سیسیلر اؤزلری آزقین اولدوقلاری اوچون محمدعلی فروغی و محمود افشار یزدی طرفیندن اورتایا آتیلمیش تئوریلرین اوستونه اؤرتوک چکمگه و گونئی آذربایجان تورکلرینی اؤز میللی منلیکلری و کیملیکلرینه اؤزگه یاشاتماغا چالیشارلار. کاظم آذری سیسی گئنه ده یازار:

"... فرقه دمكرات واكنش روح جامعه آذربايجان در مقابل سياست‌هاي رضاخان نبود ... آقاي بيات ناخواسته در دام كساني افتاده‌اند كه براي آذربايجاني‌ها يك هويت ديگري غير از هويت ايراني تعريف و جعل مي‌كنند. مسئله آن موقع بغرنج تر مي‌شود كه مردم آذربايجان را غير ايراني بدانند و به يك تجزيه فرهنگي و هويتي قبل از تجزيه (جغرافيائي) قائل باشند"[viii].

دئمک، عبدالله مستوفی نین آذربایجانا والی اولماسینی و آذربایجانداکی نفوس ساییمینی اوزدن ایراق ائشک ساییمی (خر شماری) آدلاندیرماسینی بیلن کاظم آذریلر هانکی انسانلیق مقوله سی ایله بو میللی تئرور ائتمکلری توجیه ائتمگه چالیشارلار.[ix]. فارس معاریف ایداره سی (وزارت آموزش و پرورش) طرفیندن آذربایجانا گؤندریلمیش محسنی تورکچه دانیشماق ایستگن اؤیرنجیلره هده قورخو اویقولاماغین واجیب اولدوغو اوزره دئمیش، اوخویوروق: "هر کس که ترکی حرف می‌زند، افسار الاغ به سر او بزنید و او را به آخور ببندید"[x]. محسنی نین یئرینه گؤندریلمیش ذوقی تورکچه دانیشان اؤیرنجیلری جریمه اؤدتمک واسیطه سی ایله اونلاری فارسلیق تئرورونا معروض قویموش و کیلاسلاردا فارسجادان تورکچه یه ترجومه اولونماسینا داییر یاساق قویماسی دا تاریخ صحیفه لریندن سیلینمیش دئییل[xi]. دئمک، ایرانلی اولمانی فارسلیق ایله ائشیت و برابر قلمه آلان کاظم آذریلرین دوشونجه سینه اساسن گرک ده آذربایجانلیلار ایرانلی (فارسیستانلی) دئییل، یالنیز آذربایجانلی ساییلالار. گؤروندوگو کیمی فارس مدنیت راسیستلری اؤز راسیست اولدوقلارینی توجیه ائتمک اوچون قارشی طرفی گوناهلاندیرماقلا آرتیق گلنلیک ائتمک ایسترلر. کاظیم آذری-دن گئنه ده اوخویوروق:

"3- سياست فرهنگي پهلوي‌ها همان سياست فرهنگي بود كه در زمان قاجارها، افشاري‌ها، صفويان و سلجوقيان آق قويون لو اعمال مي‌شد. رضاخان حتي يك صدم سياست فارسي گرداني سلجوقيان را ندانست و حتي يك صدم سياست ملي گرائي ايراني قره قويون لوها را هم نداشت. اگر در دوره سلجوقيان و ساير حكومت‌هاي ترك نژاد در آذربايجان، يك نسخه خطي، يك عقدنامه، يك قباله، يا يك كتيبه‌ي مسجد، و يا يك سنگ قبر و حتي يك شيئي باندازه قوطي كبريت بزبان تركي پيدا كرديد، آن موقع من تمام «حق» ‌ها را جلوجلو به دامان آقاي بيات و هويت‌چي‌هاي عزيز خواهيم ريخت"[xii].

اۆسته گؤروندوگو کیمی کاظم آذری گئنه ده عوامفریبلیک ائتمگه چالیشار. عربلر ایران ممالیکی محروسه سینی ایشغال ائتدیگی گۆندن (651 میلاد) بو ممالیکی محروسه یه ایسلامیت باشلیغی آلتیندا عرب خلافتی، عرب دیل و مدنیتی حاکیم اولموش. تورک سلاله لری، باشلاریندا غزنه لیلر و سلجوقلولار فارس دیلینی آتلاری نین اوزنگیسینده ایران ممالیکی محروسه سینه گتیرمک ایله بو ممالیکی محروسه ده اوچ دیل (تورک، عرب و فارس دیللری) مختلیف ساحه لرده ایشلنمگه باشلامیش. دئمک، تورک سلاله لری حاکیمیتچیلیک مصلحتی اوزوندن دیل و مدنیتلر آراسیندا باریش اولسون دئیه بو یؤنتمی اویقون حئساب ائتمیشلر. بئله لیکله تورکچه قوشون، عربچه دین و فارسچانی دا دیوان دیلی دئیه اویقولاماغا چالیشمیشلار. او زامانکی حاکیمیتلرین مصلحتچی توتوملاری نی دیققتدن قاچیراراق بوگون فارس مدنیت راسیستلری و ایستعمارچیلاری نین میللی وارلیقلاری سوی قیریما تابع توتولمالارینا برائت قازاندیرماق هانکی انسانلیق مقوله سی ایله اۆست اۆسته دوشر سورقو، سوآلینا کاظم آذری و جواد طباطبایی کیمی تیپلر جاواب وئرمه لیدیرلر. کئچمیشدن گۆنوموزه گلمیش ادبی اثرلر مسئله سی ایسه ضرورت ایجابیندا یارانمیش اثرلر ساییلار. دینی اثرلرین هامیسی استثاسیز شاه صهماسب صفوی زامانینا دک عرب دیلینده یازیلار، فارس دیلینده ده او زامانا دک دینی اثرلر آز اولارکن "اولیائ سبعه" کتابی نین شئیخ زاهید گیلانی نین نوه لری طرفیندن آذربایجان تورکچه سینده یازیلماسی بو دئدیکلریمیزین اثباتی ساییلار[xiii]. دئمک، تورک دیلینده کیبریت قوتوسو بؤیوکلوگونده ادبی اثرین اولمادیغی ایددعاسینی اؤنه سورمگه چالیشانلار ایلک اولاراق بیر مدنی انسان کیمی تاریخی اولایلاری گؤتور قوی ائتمه لی و بوگونون مسئله لرینه اویقون مدنی چؤزوم و حلل یولو تکلیف ائتمه لیدیرلر.  کاظم آذری گئنه ده یازمیش:

"... مي‌دانيم كه الگوي رضاشاه در امور فرهنگي و مذهبي آتاتورك بود. و اين را هم مي‌دانيم اتاتورك تمام اقوام و ملت‌هايي كه در آسياي صغير و يا در حكومت عثماني‌ها بود كلاً از نظر فرهنگي و زباني و مذهبي قلع و قمع كرد مي‌خواست يك ملت يكدستي بنام ملت ترك بوجود بياورد. ..... و از اين طرف رضاشاه  كه حتي يك صدم كارهاي ضد فرهنگي ضد مذهبي و تغيير خط را هم در ايران انجام نداد منفورش مي‌نامند اين را مي‌گويند يك بام و دو هوا"[xiv].

کاظم آذری بیر یاندان فارس ایستعمارچیلیغینا اؤزونو تسلیم ائتمیش رضا میرپنجی آتاتورکون یانسیلاییجی (مقلد) سی دئیه تقدیم ائتمگه باشقا یاندان رضا شاه حاکیمیتی آدینا فارس ایستعمارچیلاری نین حیاتا کئچیردیکلری سوی قیریمی دانماغا چالیشار. بو ایکی باشلی و چلیشگه لی دوشونجه یئریتمه لر، ایستر ایستمز فارس مدنیت راسیستلری نین بوش بوش دوشونجه یئریتدیکلری و اَللری نین آچیلماسی نین گؤسترگه سی ساییلار. دئمک، مصطفی کمال اؤز دیل و مدنیتی اساسیندا عثمانلی حاکیبمیتی نین یئرینه تورک حاکیمیتی قوراراق تورک ائتنوسونو اؤز میللی منلیگی و کیملیگی اطرافیندا سفربر ائدرکن رضا میرپنج خاریجی عامیللر واسیطه سی ایله فارس دیل و مدنیتی نی تورکلوک علینهینه دیرچلتمک ایله روسیه و انگیلتره گوجلرینه بؤلگه ده رقیب اولاجاق تورکلوک گوجونو ضعیفلتمکده بیر ایستعمار عامیلی ساییلمالیدیر. رضا میرپنجین فارس خططینی دگیشمدیگی مسئله سؤز قونوسو اولدوقدا رضا اؤزو دیل و مدنیت باخیمیندان ساوادسیز بیر کؤله ساییلارمیش. بو کؤله دیل و مدنیت باخیمیندان فارس ایستعمارچیلیغی نین ایلکن تملینی قویموش محمدعلی فروغی طرفیندن ظاهیرده مدنیلشمیش مقاما یۆکسلمیش[xv]. فارس میللتچیلری نین فارس خطینی دگیشمک ایستمدیکلری نی ایسه محمدعلی فروغیدن اوخویوروق:

" من از کسانی هستم که خط ايرانی را ناقص و دارای معايبی ميدانم...ما بايد يک مدت عوض شدن خط ترکها و ابقا خط حاليه خودمان را برای مصالح سياسی مغتنم بشماريم و استفاده بکنيم....يعنی اختلاف خطی را که بين ترکهای ترکيه و ترکهای ايران حادث ميشود؛ وسيله دور شدن آذربايجانيها  از ترکهای ترکيه و مزيد بينويت بين آنها قرار دهيم. ولو اينکه بالمال مصلحت ما هم در اصلاح و يا تغيير خط باشد"[xvi].

اوسته گؤروندوگو کیمی فارس مدنیت راسیستلری "ایرانلی" باشلیغی آلتیندا فارس اولمایان ائتنوسلارا دیوان توتمانی انسانلیق و مدنیتچیلیک مسئله سی دئیه قلمه آلماغا چالیشارلار. کاظم آذریلردن گئنه ده اوخویوروق:

"... و اما درباره شعوبي گري، آقاي بيات حتماً در تاريخ خوانده‌اند اگر هم نخوانده‌اند بدانند شعوبي گري اصيل ترين واكنش ايراني‌ها در برابر جاهليت قومي عربي امويان و عباسيان بود، آنها تعصب كور قوم گرائي عربي را بجاي اصل اسلامي انه اكرم كم عنداله اتقوكم قرار داده بودند. امويان و عباسيان ايراني‌ها را عجم (كر، لال- زبان نفهم، كور) و تركان را مملوك لقب داده بودند و خلفاي عباسي با مملوكان ترك يكي شدند بر عليه ايراني‌ها، صفحات تاريخ كه پاك شدني نيست؟ هست؟ حالا هم با ششصد هفتصد سال فاصله هيچ فرقي نكرده. تخم تركه همان عربهاي اموي و عباسي از شمال آفريقا گرفته تا خليج فارس از اخواني‌ها تا سلفي‌ها از وهابي‌ها تا القاعده از طالبان تا بعثي‌هاي عربي و ... ما ايرانيان را رافضي و مرتد مي‌نامند و مفتي‌هايشان فتوا به قتل ايراني‌ها مي‌دهند"[xvii].

"شعوبیلیگی" "اصالت" و "عرب خلیفه لیگی" نی "جهالت" دئیه قلمه آلانلار گئرچک آنلامدا دیل و مدنیتلرین نه اولدوغونو درک ائتمیش دئییللر. دئمک، ایستر بیر چوخلاری نین خوشونا گلسین، ایستر گلمه سین، ایران ممالیکی محروسه سینده کی ایسلامی مدنی قالینتیلارین بیر چوخو عرب خلافتی بوراقدیغی ایسلام مدنیتی نین قالیقلاری ساییلار. بو مدنی قالینتیلاری بیر جهالت گؤرستگه (نشانه) سی دئیه قلمه آلارلار نه اؤلچوده دیل و مدنیتلردن آنلابیلر مسئله سی نی ایسه اوخوجولارین قضاوتینه بوراخیلار. شرقده دیللرینی بیلمدیکلری توپلوملاری "عجم" دئیه عربلرین قلمه آلمالاری ایسه "ایران و ایرانلی" دئییمینه نسبت وئریلمیش بیر آد دئییل، اونلارین بو دیل و مدنیتلری باشا دوشمدیکلرینه اساسلانمیش بیر یاناشما ساییلار.  بو یاناشما بوگون ده قونشو خالقلار طرفیندن باشقا خالقلار اوچون بیر دئییم اولاراق ایشلنمکده دیر. اؤرنک اولاراق کوردلر آذربایجان تورکلرینی عجم دئیه قلمه آلارلار. دئمک بو مسئله نین "ایرانلی اولماق" ایله هر هانکی بیر ایلگی و ایلیشگیسی اولمامالیدیر. کاظم آذری نین تورکلر اوزره، عربلر طرفیندن "مملوک" دئیه ایشلتدیگی ایفاده ده گئرچکلیک و واقعیت ایله باغلاشماز. مملوکلار عباسی خلیفه لیگی طرفیندن اورتا آسیا و قافقازلاردان میصیر و هیندوستانداکی بؤلگه لره آدانمیش (انتصاب اولموش)  قوشون باشچیلارینا و امیرلره وئریلمیش آد ساییلار. عباسیلر بو امیرلری بیر گوج فاکتورو اولاراق میلادین دوققوزونجو یوز ایلیندن مصیر و هیندوستاندا عرب خلافتینی قوروماق اوچون آداییرمیشلار. زامان کئچیدی ایله بو قوشون باشچیلاری و امیرلر عباسی خلیفه لیگینه سون قویاراق حاکیمیتی اله کئچیرمیشلر. هیندوستانداکی دهلی سلطانلیغی (1206- 1526) مملوک حاکیمیتلری نین اؤنملیسی ساییلارمیش. میصیرداکی مملوک حاکیمیتی 1350 اینجی ایل میلاددا قورولموش و 1517 اینجی ایل عثمانلی حاکیمیتی طرفیندن یئنیلگه یه اوغرایاراق و عثمانلی حاکیمیتی نین اَل آلتی حؤکومتینه دؤنمه سینه باخمایاراق مملوکلار حاکیمیتی 1798میصیردا  اینجی ایل ناپلئون بوناپارت طرفیندن بیر داها یئنیلگه یه اوغرامیش و 1811 اینجی ایل محمدعلی پاشا طرفیندن بیر یوللوق میصیردا مملوکلار حاکیمیتینه سون قویولموش[xviii]. کاظم آذری نین عربلری "تخم ترکه" آدلاندیرماسی دا فارس نژادپرستلیگی اتکی و داییره سینه دوشمه سیندن حئکایت ائدر. دئمک، دیل و مدنیت مسئله سینی گؤز آردی ائده رک عربلری "تخم ترکه" دئیه قلمه آلان فارس مدنیت راسیستی سید جواد طباطباییلری نه اوچون "عرب توخومو" اولدوغونو پیسلمکدن، یوخسا آلقیشلاماقدان بویون قاچیرمالاری دا اونلارین فارس ایستعمارچیلیق تئرورونا معروض قالدیقلاریندان، تسلیم و خوش خدمتلیک ائتدیکلریندن حئکایت ائدر. کاظیم آذریلردن گئنه ده اوخویوروق:

" ايراني‌ها از هر قوم قبيله كه باشند مثل: گيلك‌ها، طبري‌ها، بلوچ‌ها، عرب‌ها، كردها، آذري‌ها ممكن است زبان بومي هم ديگر را نفهمند اما همه‌ي‌شان از بدو تولد زبان فارسي را ياد مي‌گيرند تا با هم وطنان ديگر ارتباط برقرار كنند"[xix].

اوسته گؤروندوگو کیمی کاظم آذری آدی ایله فارس ایستعمارچیلیغینی توجیه ائتمگه چالیشان فارس مدنیت راسیستی فارس دیلی و مدنیتی نی اوستون بیر سوغات دئیه قلمه آلاراق فارس اولمایان انسانلارین آنا دیللری ایله فارس دیلینی دگیشمک ایزلنیمینی یاراتماغا چالیشار. دئمک، بو مسئله نین بوگون ایران ممالیکی محروسه سینده حیاتا کئچمه سی اختیاری بیر مسئله دئییل، فارس ایستعمارچیلیق سیستیمی و ایداره لری نین فارس اولمایان ائتنوسلارا تحمیل ائتدیگی بیر اورتام (شراییط) ساییلار. بئلنچی ایستعمارچی بیر اورتامی توجیه ائتمگه چالیشانلار یالنیز و یالنیز اؤزلری نین ایستعمار قولو و مدنیت راسیستی اولدوقلارینی سرگیله میش اولارلار.  دئمک، دونیا دؤلتلر تشکیلاتیندا مجبوریت قارسیسیندا دونیا دؤلتلری نماینده لری نین هر هانکی بیر توپلانتیدا انگلیس دیلی واسیطه سی ایله چیخیش ائتمکلری انگلیس دیلی نین دونیا دیلی اولماسی دئییل، بو مسئله دونیا دؤلتلری تشکیلاتیندا دیپلوماتیک اوصول اساسیندا آنلاشیلمیش بیر مقام ساییلار. ایران ممالیکی محروسه سینده کی فارس دیلی و مدنیتی ایسه خاریجی عامیللر واسیطه سی ایله فارس اولمایان ائتنوسلارا فارس ایداره چیلیک سیستیمی و حاکیمیتی واسیطه سی ایله تحمیل اولموش ایستعمارچیلیق دیلی و مدنیتی ساییلار. کاظم آذری گئنه ده یازمیش:

"... كدام جامعه شناس زبان را نشان هويت مي‌داند؟ بدون اينكه تعريف جامعي از هويت داشته باشيم. پيوند زدن هويت را به زبان بويژه به زبان مادري راه خطا پيموده‌ايم. اگر زبان مادري نشانه هويت است نصف بيشتر مردمان جهان را بايد عاري از هويت بدانيم. بيشتر مردمان جهان كوچكترين آشنائي با زبان مادري‌شان ندارند. اگر زبان نشانه هويت است آيا كشورهاي امريكاي لاتين اسپانيولي هستيد؟"[xx].

اوسته کی عیبارتلر هر هانکی مدنیت راسیستی و فاشیستیندن ائشیدیلدیکده، انسان گرک ده چاشاراق حئیران قالماسین . بو مدنیت راسیستلری و ایستعمار یانچیلاری نین دوشونجه سینه اساسن انسان آزاد یارادیلمیش بیر موجود دئییل، اوزدن ایراق مال حئیوان سوروسو کیمی حاکیمیت داییره سینه تابع توتولموش قول ساییلمالدیر!! قوللار اختیار و اراده صاحابی اولمادیقلاری کیمی انسانلار دا دوغولدوقلاری هر هانکی بیر نظام و انتظاما اؤز میللی منلیگی و کیملیگینه اؤزنمدن تابع اولمالیدیرلار!! باشقا دورومدا او مملکتین خیالی بؤیوکلوگو، عظمتی و تاریخی سورقو و سوآل آلتینا آلینار. بئله لیکله ده  اورتایا آتیلمیش افسانه لی تاریخده کی میفلر یوخلوغا اوغرایاراق مدنیت راسیستلری نین افتخارلاری، میللی حیثیتلری و شرفلری ده آیاق آلتینا آلینمیش اولار. لاتین آمریکاداکی ائتنیکلرین میللی کیملیکلری سؤز قونوسو اولدوقدا دئییلمه لیدیر:

- لاتین آمریکا لاتین دیللی اولان پورتاقال و ایسپانیا دؤلتلری واسیطه سی ایشغال اولدوقلاری و 1494 اونجو ایل پاپ، دؤردونجو آلئکساندئر طرفیندن اورتایا سۆرولموش "توردئللاس" آنلاشماسینا اساسن ایسپانیا و پورتاقال دؤلتلری آراسیندا بو تورپاقلار ایکیه بؤلوندوکدن سونرا آدی چکیلن مملکتلردن او تورپاقلارا مهاجیر آخینی باشلامیش. بو تورپاقلارا گلمیش مهاجیرلر زامان آخاریندا گوج اولماغا و اؤزلری اوچون پورتاقال و ایسپانیا دؤلتلرینه باغلی حاکیمیتلر و دؤلتلر یاراتماغا باشلامیشلار. بو اَل آلتی دؤلتلر اسپانیا و پورتقال ایستعمارچیلیق سیاستلرینی اویقولایاراق یئرلی خالقلاری فلاکته سوروکلمکله اونلاری میللی تئرورا معروض قویموش و میللی منلیک و کیملیکلریندن بوشاتدیقدان سونرا زامان آخاریندا اؤز دؤلتچیلیک چیخارلاری اوزره بیر داها اؤزلرینه یئنی کیملیک مقوله سینی تئوریزه ائتمگه چالیشمیشلار.

دئمک، فارس مدنیت راسیستلری عوامفریبلیک ائده رک میللی کیملیگی ذاتی بیر مسئله دئیه قلمه آلماقلارینا باخمایاراق میللی کیملیک مقوله سی انسانلار طرفیندن دیل و مدنیت اطرافیندا تئوریزه اولموش بیر مدنی مقوله ساییلار. بو اساسدا لاتین آمریکا دؤلتلری نین دؤلت دیللری لاتین، مملکتلری نین آدی ایسه او بؤلگه لره وئریلمیش آدلارا اساسلاناراق بیربیرلریندن فرقیلنمیش. بئله لیکله ده آدی چکیلن دؤلتلره باغلی اولان وطنداشلار اؤز یاشادیقلاری مملکتین آدینی اساس گؤتوره رک اؤزلرینی خاریجه دوغرو موستقیل بیر میللی وارلیق دئیه تانیملاغا و تانیتماغا باشلامیشلار. کاظم آذری گئنه ده یازمیش:

" آيا هويت اسپانياني براي امثالي گابريل گارسيا ماركز و ماريوبارگاس يوسا متصور است؟ آيا كشورهاي افريقائي و بيشتر كشورهاي جنوب شرقي آسيا و هند و بومي‌هاي كانادا هويت انگلوساكسوني دارند؟ آيا بيشتر كشورهاي مسلمان نظير تونس، ليبي، مراكش و مصر، سوريه و ... كه عربي صحبت مي‌كنند اين كشورها هويت‌شان عربي است يا به تبعيت از اسلام به زبان عربي صحبت مي‌كنند؟"[xxi].

اوسته ایشاره اولوندوغو کیمی لاتین آمریکاداکی خالقلار دیل و مدنیت اولاراق لاتین و آفریکانین قوزئیینده کی خالقلار دیل و مدنیت اولاراق عرب اولدوقلارینا باخمایاراق یاشادیقلاری بؤلگه لرین آدیندان یولا چیخاراق اؤزلرینی بیر موستقیل میللت کیمی تقدیم ائدرلر. بو مسئله اونلارین اؤز میللی منلیک و کیملیکلرینی دانماقلاری دئییل، دونیا اجتماعیتی طرفیندن راحاتجاسینا تانینماقلاری اوچون قبول ائتدیکلری بیر تاخما آدا سؤیکندیکلری مقوله نین ایضاحی ساییلار. کاظم آذری گئنه ده یازمیش:

".5- در ايران ... زبان تركي و زبان فارسي آن چنان بهم ديگر وابسته هستند، حذف يكي به حذف آن  ديگري منجر خواهد شد. ....  اما حذف زبان و فرهنگ در تركيه اتفاق افتاده است"[xxii].

کاظم آذری نین اۆسته کی عیبارتلری هر هانگی بیشمیش تویوغون گۆلمه سینه یول آچار. بیلیندیگی کیمی کئچمیش دوقسان ایلین ایچینده دورمادان فارس فرهنگیستانی نین قورولماسی ایله تورک کلمه لری اؤزگه و بیگانه دئیه فارس دیلیندن سیلینیب ائشیگه آتیلار. تورکلرین آتا بابا یوردلارینا، کند، شهرلرینه، داغ داشلارینا، چایلارینا وئردیکلری تورک آدلاری نین یئرینه فارس آدی دئیه  عجیبه غریبه کلمه لر قویولار. بو یئریدیلمیش سیاستلر، تورک دیلی نین حذف اولماسینا خدمت ائتمز می؟ کاظم آذری (جواد طباطبایی ثانی) گئنه ده یازمیش:

" استاد طباطبائي حق دارد هويت طلبان را يولداش و طاواريش بنامند چونكه همان يولداش‌ها و طاواريش‌ها بودند كه حداقل از سال 1828 آذربايجان و شمال ايران را در گروكان خود داشتند، هويت چي‌هاي عزيز هم همان كلماتي را تكرار مي‌كنند باقراف و استالين‌ها تكرار مي‌كردند"[xxiii].

اۆسته گؤروندوگو کیمی فارس مدنیت راسیستلیگی و فارس ایستعمارچیلیغینا اویونجاق اولماق گونون مسئله سی اولارکن تاریخ اونودولار و تاریخی فاکتلار قیراغا قویولار. بیلیندیگی کیمی آذربایجان تورپاقلاری قاجار ممالیکی محروسه سی دؤلتی و روسیه چارلیغی آراسیندا باش وئرمیش ساواشلار سونوچ و نتیجه سینده ایکییه بؤلونموش. دئمک، بیر اؤنجه کی تاریخی مسئله لرین کمونیستلیک، یولداشلیق ایله هر هانکی بیر ایلگی و ایلیشکیسی اولمادیغینا باخمایاراق "ایرانیت" باشلیغی آلتیندا فارسلیق مقوله سی فارس مدنیت راسیستلری نین گؤزلرینی توتدوغو و اونلارین عاغیللارینا کۆل سپدیگی اۆچون اونلار دانیشدیقلاری سؤزون ده نه اولدوغونو درک ائتمیش دئییلر. اونلار اتام منه کؤر دئمیش. یاخین گلمه، وور دئمیش، دئیه تاریخی اولایلاری دۆننکی سیاسی اولایلار ایله قات قاریشیق سالمیش مقامدا یئر آلارلار. فارس ایستعمارچیلیق تئوری سی نین تملی نی قویموش محمود افشار یزدی گؤرک، "شمال ایران" آدلاندیریلمیش تورپاقلار اوزره نه دئمیش:

" ... راست است که بین اهالی "اران" یعنی نواحی گنجه و بادکوبه که بتصنع و برای سوء قصد نام آذربایجان بر خود نهاده اند. با اهالی آذربایجان این فرق کلی هست که آذربایجانیان ایرانی الاصل و آذربایجان جزو قسمت طبیعی ایران و همیشه عضو لاینفک این مملکت بوده، بعکس قفقاز در حقیقت جزو مستعمرات ما محسوب میشده است. معهذا وقتی بنابر مغلطه کاری شد خطر مسلم و جلوگیری از آن واجب است"[xxiv].

اۆسته گؤروندوگو کیمی محمود افشار یزدی زامان و مکانی درک ائده رک کئچمیشده قاچار ممالیکی محروسه سینه تابع توتولموش تورپاقلاری مستعمره فارس (ما) دئیه قلمه آلارکن اؤزلرینی آذری ایرانی قلمه آلان فارس مدنیت راسیستلری و فارس ایستعمار قوللوقچولاری قوزئی آذربایجان و قافقازلاری "شمال ایران" دئیه فارسلارینکی کیمی تقدیم ائتمکله نه اؤلچوده راسیست، گئریجی و مرتجع اولدوقلارینی دا سرگیلمیش اولارلار.

قایناقلار: