میللی کیملیک و ایراندا دئموکراسی مسئله سی!
بیلیندیگی کیمی اینئرنت سایتلارینین چوخ اولماسی بو سیته لرده کی مطلبلری اوخوماق
و دیرلندیرمه ایمکانینی اینساندان آلمیش اولور. جمعه 1 ایسفند 1382 ده مناف سببی
قلمیندن گویا سایتیندا بیر یازی چاپ اولموشدور. بو یازینین بعضی بؤلوملرینی
بیرلیکده اوخویاراق اوزرینده دایانمانی آذربایجان میللت مسئله سی اوچون اویقون
حئساب ائدیریک. مناف بگ تبعیدده میللی شورا مجلیسی موضوعسوندا یازیر: "آیا
وقت آن نرسیده که شبه مجلس شورای ملی در خارج از ایران تاسیس شود؟ ما ایرانیان بر
این حقیقت تلخ واقف هستیم که چندان تجربه درخشانی از فرهنگ دمکراسی نداریم. بنابر
اين تشکیل یک مجلس بر مبنای استاندارهای دمکراسی کار آسانی نخواهد بود. قریب به
25 سال از انقلاب میگذرد هنوز هم نمایندگان راستین مردم ایران امکان کاندیداتوری
به مجلس ملی را ندارند. تائید صلاحیت کاندیدهای مجلس توسط شورای انتسابی نگهبان
نقش فیلتر موثری در انتخاب اندک معدود نمایندگان دلخواه حاکمیت بازی کرده است و
بدین ترتیب مردم ایران مجبور به انتخاب نمایندگان از قبل انتخاب شده از طرف
حاکمیت بوده اند و طبعا چنین مجلس ها حتی با کسب مشروعبت قانونی همواره فاقد
اعتبار مشروعیت دمکراتیک بوده است."(1)
بو اوستکی عیبارتلری اوخورکن اینسان تک ائتنیکلی (بیر دیل و مدنیته) توپلوما بو
سؤزلرین خیطاب اولدوغونو حدس وورور. آنجاق ایران ممالیکی محروسه سینی تک ائتنیکلی
تانیمادیغیمیز اوچون مناف سببی بگین مخاطبی آشاغیدا گؤره جگیمیز کیمی آغیرلیقلی
اولاراق فارس تشکیلاتلاریدیر دئیه بیله ریک. بیر چوخ آذربایجانلی خالق آراسیندا
نئجه دئمیشلر تورک سایاق و ساده لیک اوزوندن ایران ممالیکی محروسه سینین مسئله سی
نی فقط و فقط دئموکراسیدادیر دئیه دوشونور. ایندی سوروشمالی ییق دئموکراسی هانکی
اساسدا؟ فارس دیل و مدنیتی اساسیندا می؟ ایران ممالیکی محروسه سینده میللتلرین
حقوق برابرلیگی و هر میللتی اولوشدوران دوشونجه صاحیبلرینین تشکیلاتی اساسیندا
می؟ یوخسا ایران ممالیکی محروسه سیندکی دیل و مدنیتلری بیرلیکده چؤب قابینا
آتاراق اؤزگه بیر دیل و مدنیت اساسیندا می (مثال اوچون اینگیلیس دیل و مدنیتی)؟
بیلیندیگی کیمی حاکیم دیل وسیله سی ایله مدرسه لرده و اونیوئرسیته لرده حاکیم
سیستیم طرفیندن وئریلن تعلیم و تربیه کولتوروموزون بؤیوک بیر قیسمینی اولوشدورور.
بونلارین اوستونه شخصی مطالعه لریمیزی و رادیو و تلویزیون وئریلیشلریندن
آلدیغیمیز تأثیرلری علاوه ائتدیکده کولتور باخیمیندان شخص اولاراق هانکی سویه ده
اولوغوموزو دئیه بیله ریک. بونلار، بو سایدیقلاریمیز اؤزلوگونده کولتور
ساییلمالارینا باخمایاراق هانکی دیل و مدنیته باغلی اولدوغوموز و او دیل مدنیته
علاقه گؤستردیگیمیزی و بعضاً ده او دیل و مدنیتی داشی ییریق دئیه بیر آذربایجانلی
کیمی رفتار ائتمه گه چالیشماق ایسته دیگیمیزی ده دیققتدن یاییندیرماساق حاکیم
اولان بیر دیل و کولتور اؤز باسقیسی آلتیندا توتان دیل و مدنیتلرین ایستکلرینه
جاواب وئرمکدن عاجیز گؤرونور. دئمک، ایران ممالیکی محروسه سی اوچون بیر دیل و
مدنیته اویقون اولاجاق دئموکراسی بوشلوغو دگیل، ایران ممالیکی محروسه سی اوزره
فارس دیل و مدنیت ایستعماری و شوونیسمینه دایالی تمامیتچی فیکیر هئگمونلوغو باشقا
دیل و مدنیتلری سؤمورمه گه چالیشاراق حاکیم اولدوغو سیستیمه باشقا فیکیرلی و
گؤروشلو تشکیلاتلاری اورتاق ائتمک ایسته میر. نتیجه اعتیباری ایله او سیستیم
آلتیندا تربیه اولونموش اینسانلار مسئله نین فرقینه وارمادان حاکیمیت علیهینه
یاراتدیقلاری تشکیلاتلاردا دا فارس دیل و مدنیتینه دایالی، گؤروش باخیمیندان
حاکیمتدن فرقلی گؤرونمه لرینه باخمایاراق حاکیمتی اله آلدیقدان سونرا فارس
اولمایان دیل و مدنیتلر علیهینه کئچمیشده کی حاکیمت کیمی معامیله ائتمه گه
چالیشیرلار.
دئمک، مناف سببی بگین آرزو ائتدیکلری »مجلس شورای ملی« باشلیغی آلتیندا فارس
هئگمونیسینده اولان ایران تشکیلاتلارینین نماینده لری اؤزلرینی فارس اولمایان
ائتنیکلر اوچون حاکیمیتده کی پارتی و حزبیدن یاخشی گؤستره بیلمیرلر. بونلار
مخالیفتده اولدوقلارینا باخمایاراق تهراندا حاکیم اولان حزب جومهوری ایسلامیا
فارس اولمایان میللتلری بوغماق اوچون نسخه یازماغا و بو میللتلرین وارلیقلارینی
دانماغا و اونلاری خبر بلوکه سینده ساخلاماغا چالیشیرلار.
مناف سببی بگین آرزو و ایستگی فارس هئگمونیسینه ال وورمادان مجلیسه میللت وکیلی
گؤندرمک منظور اولموش (باخ:
قریب به 25 سال از انقلاب میگذرد هنوز هم نمایندگان راستین مردم ایران امکان
کاندیداتوری به مجلس ملی را ندارند).
گؤروندوگو کیمی آقساقلیق دا دیل و مدنیتلره اؤزن (دیققت) گؤسترمه دن سئچمک و
سئچیلمک و دئموکراسی اوغروندا مباریزه ائتمه ده گؤرونمکده یئر آلیر. بو مسئله ده
بو فیکیری داشییانلار بیر فارس آیدینی ایله اؤزلرینی هئچ ده فرقلندیره بیلمه
دیکلریندن علاوه فارس شوونیسم و ایستعمارینا زمینه یاراتمیش اولورلار. گئنه ده
اوخویوروق:
"جنجالهای
انتخابات مجلس هفتم اکثر ایرانیان را سخت مورد تاثیر قرار داده و در حالی که مردم
عادی آن را خیمه شب بازی و مخالفان نظام ولایت فقیه آن را نقطه عطف تغییرات اساسی
میپندارند غاصبان و انحصارطلبان نظام آن را فرصتی برای باز پس گیری سنگر از دست
رفته خود میدانند. بنابر این با بی توجهی کامل به فریادهای تحریم، حاکمیت باعزم
راسخ و توکل به تهدید و تقلب (با چاپ میلیونها شناسنامه جعلی در پاکستان؟) در پی
برگزاری انتخابات فرمایشی با نتایج از قبل مشخص شده هستند. آن چیزی که در این
میان جالب توجه هست فعالیتهای اعتراضی ایرانیان برون مرزی میباشد که بیشتر در
قالب اعتراضات پراکنده ظاهر شده و چندان نقش متناسب با پتلنسیل خود در روند
انتخابات ایفا نکرده و نمیکند. این اعتراضات در اوج قدرت خود اندکی مورد توجه
سیاستمداران بیگانه بوده که در جریان معامله های تجاری رونق خود را از دست
میدهند."(1)
اوسته گؤروندوگو کیمی بو مسئله لر گئنه ده هامیسی فارس موخالیفتینین حاکیمت
علیهینه چئینر توپور ائتدیکلری و حاکیمت اوغروندا حاکیم جناحلار علیهینه
یئریتدیکلری ایفاده لردیر. بو باخیمدان دا مناف سببی جنابلاری حاکیم دیل و مدنیته
باغلی اولانلاردان اؤزونو فرقلندیره بیلمیر. گئنه ده اوخویوروق:
"متاسفانه
باید اعتراف کرد که گفتمان بی قید و شرط قائده ای بیگانه در میان اشخاص ایرانی
علاقمند به سیاست میباشد و علائم شاخص آن عدم وجود یک پلاتفرم برای کل سازمانهای
ذینفع در مسائل مربوط به ایران است. پس با صداقت کامل باید کمبود چنین پلاتفرم و
یا گردهمائی را اعتراف کرد و هر چه سریعتر در پی ترمیم آن تلاش نمود. برای مثال
تاسیس یک شبه مجلس شورای ملی در خارج از ایران میتواند چنین نقشی را ایفا کند.
تاسیس یک مجلس ملی در خارج از ایران علاوه بر مشکلات فنی بی تردید فاقد مشروعیت
قانونی و دمکراتیک نیز خواهد بود. بنابر این انگیزه شبه مجلس ملی باید خیلی محکم
باشد تا بصورت جدی مورد بررسی ایرانیان مهاجر واقع شود و بنده شدیدا معتقد هستم
که چنین انگیزه وجود دارد"(1).
بو اوستکی فیکیرلر گئنه ده مناف بگی بیر فارس آیدینی دکی تقدیم ائتمیش اولور.
دئمک، ایران باشلیغی آلتیندا یئرلشن هانکی فارس تشکیلاتیندا ایراندا فارس
اولمایان میللتلره اؤز کیملیک و منلیکلرینی یاشاتما شانسی گؤرمک اولار؟ بو
تشکیلاتلارین هانکیسی بو تشکیلاتلارا پادوچولوق ائدن آذربایجانلینی، تورکمنی،
کوردو، عربی، بلوچو اؤز میللی و موستقیل تشکیلاتلارینی یاراتماق اوچون تشویق
ائتمیشلر؟ بو خوش نیتلری نظره آلاراق ازیلمیش میللت اوولادی اولاراق ایرانین گله
جه گی اوچون فارس تشکیلاتلاریندان حاکیمیته قارشین اورتاق پلاتفورم دا آرزو
ائتمک اولسون؟ گئنه ده اوخویوروق:
"تجربیات
گذشته بصراحت نشان داده که هر آنگاه که قبل از هر تحولات اساسی در جامعه کار دراز
مدت و تلاش پایدار برای گسترش فرهنگ دمکراسی صورت نگیرد، پیشبرد قوانین دمکراتیک
در جامعه بعد از تحولات دشوار خواهد بود. با در نظر گرفتن سرنوشت نهائی حاکمیت
غیر دمکراتیک حاضر در کشور آمادگی ما به تشکیل یک مجلس بر مبنای استاندارهای
دمکراسی امری ضروری بنظر میرسد. از طرف دیگر همه ما ایرانیان بر این حقیقت تلخ
واقف هستیم که ما چندان تجربه درخشانی از فرهنگ دمکراسی در ایران نداریم. بدین
صورت تشکیل یک مجلس بر مبنای استاندارهای دمکراسی کار آسانی نخواهد بود"(1).اوسته
کی پاراگرافداکی ایفاده لری هر هانسی بیر فارس اوخوسا، ایلک نوبه ده فارسجانیز
چوخ ضعیفدیر، ایمکان داخیلینده سلیس فارس دیلینده یازین دئیه جکدیر. بو ایرادی
احمد شاملو تئاتر متنی اوچون »نون« کلمه سی یئرینه »نان« یازماسینا گؤره غلامحسین
ساعدی رحمتلیگه توتموشدو. دموکراسی مووضوعسونا گلدیکده حاکیم نیظام و اینتظاما و
اونا موخالیف گوجلره نظر سالاراق حوکوم وئرمک دوغرو اولماز. ایران ممالیکی محروسه
سینده تجددلیک حرکاتی گونی آذربایجاندان باشلامیش آذربایجلیلار دموکراسی
اوغروندا 100 ایلدن آرتیق قان وئرمیشلر. مشروطه حرکاتیندان باشلایاراق ایران
تشکیلاتلارینین بیر چوخونون قوروجولاری دا آذربایجانلیلار اولوشلار. دئموکراسی
اوغروندا ووروشانلار دئموکراسینین نه اولدوغونو یاخشی بیلرلر. ایشین آقسقلیغینی
بو حضرتلرین اؤز کیملیک و منلیکلرینی درک ائتمدیکلرینده آختارمالی ییق. آذربایجان
آیدینی اؤز کیملیک و منلیگینی درک ائتسه، فارس تشکیلاتیندا پادو و یا کئچیجی
اولاراق آقا اولماق یئرینه اؤز میللت و کیملیگینه و دونیا گؤروشونه اویقون
آذربایجان میللی تشکیلاتی نی یاراتماغا چالیشار. ایندیلیک ایراندا میللتلر
مسئله نی مطرح ائتمک یاخشی اولماز دئین فارس تشکیلاتلارینی و او تشکیلاتلاردا
پادوچولوق ائدن آذربایجانلیلارین عوامفریب فیکیرلری ایله بیز یاخشی تانیشیق. بو
عوامفریبلیگه دئموکراسیدا یئری اولمادیغی اوچون اونلار بیزلری آییلماغا
قویمایاراق اؤز میللت و مدنیتیمیزه اویقون میللی تشکیلاتلاریمیزی یاراتماغا دا
ایمکان تانیمادیقلاری اوچون بیزی یوخویا وئرمک ایسته ییرلر. بیز ده بو
عوامفریبلیگه اینانمامالی ییق.
قایناق:
ایشیق سؤنمز 10.12.2004