شیعه لیک و ایرانیت دئیه فارس ایستعمارچیلیغی

علی شریعتی و فارس شعوبیه چیلیگی  17

کئچمیش دانیشیقدا علی شریعتی نین گؤروشونو ملیت و فاشیسم اوزره اله آلاراق اونون فارس مدنیت راسیستی اولدوغونو اورتایا قویدوق. بو دانیشیقدا ایسه اونون ملتلر آراسی مذهب اوزره یازدیغی گؤروشلردن یولاچیخاراق تاریخده باش وئرمیش بعضی حادیثه لردن عبرت درسی آلماغین و  شیعه لیگی فارسلیقلا بیر آرادا یئریتمک ایستگی نین روم کلیساسی نسخه سی نین کوپیسی اولدوغو اوزره گؤروش یئریتمگه و بو مسئله نی گؤتور قوی ائتمگه چالیشاجاییق.

علی شریعتی نین ایرانلی اولماق دئیه "فارس ملتی" آنلاییشی

علی شریعتی ایرانیت آنلاییشینی "تشیع علوی" دئیه شیعه لیک ایله توجیه ائتمک اوچون ملتلر آراسی دین و مذهب آنلاییشی دئیه روم کلیساسی نین مسیحیت آنلاییشی نی نقد ائتمگه چالیشدیغینا باخمایاراق بو مسئله نین سونوچ و نتیجه سینی هر هانکی مصلحت اوزوندن اورتایا قویماق ایستمه میش. اونون بو گؤروشلرینی ماناها ائده رک دینی سیاسته وسیله ائتمک علیهینه گؤروشلریمیزی اورتایا قویماق و خالقی دین اینانجلاری اساسیندا سیاسته وسیله اولماقدان اوزاق دورماق و یایینماق دوغرو و دوزگون اولار دئیه چالیشاجاییق. علی شریعتی روم کلیساسی نین مذهب آنلاییشی اوزره یازمیش، اوخویوروق:

"مذهبی انترناسیونالیسم: تاریخده هئچ بیر قودرت - ایستر خریستیان (مسیحی)، ایسترسه ده باشقا اینانجلار اولسون- مسیحیت قدر قان تؤکمه میش.  تعجب ائدیجی بوراسیدیر! بو قدرت تاریخده قان تؤکمکدن نفرت ائدن، حتی دوشمنی نین قانینی بیله تؤکمدن چکینن و نفرت ائدن بیر شخصه بو حؤکومت ائتمک قدرتی نسبت وئریلمیش. بو دئدیکلریمیزه باخمایاراق بو اینانیلماز ضدیتلی مقام حیاتا کئچمیش. نه اوچون؟ کلیسا اؤزونو یئر اوزونده الله-ین سلطنت نماینده سی و انسانلاری قویونلار اولاراق بیر قویون سوروسو کیمی بیر چوبانین (پاپاز و پاپین) اختیارینا قویموش. بو اساسدا خریستیان و مسیحی اولمایانلار آدی چکیلن سوروده یئر آلیرمیش. آنجاق خریستیان و مسیحی اولانلار و چوبانا (پاپا) بویون اگمه گنلر ده سورودن آیریلدیقلاری اوچون باشلاری کسیلیرمیش و اؤلومه محکوم اولورموشلار. هئچ بیر مملکتین انسانی اؤز یاشام بیچیمینی و یاشام شکلینی اؤزو سئچمک حاقینا مالیک دئییلمیش. بو تور و بئله بیر سئچیمی کلیسا عیسا مسیح طرفیندن بلیرلمیش و معین ائتمیش ایمیش. ملتلرین اؤزلرینه حاکیم اولماق حاقلاری یوخ ایمیش. دئمک، حکومتی کلیسا عیسا مسیح طرفیندن خالقا اعمال ائتدیگی اوچون هئچ بیر ملی توپلومدا، هئچ بیر کسین اؤز اوشاغی ایله اؤز دیلینده دانیشماق و اونو اؤز دیلینده تربیت ائتمک حاقی یوخ ایمیش. لاتین دیلی الله دیلی ساییلارمیش. هر هانکی بیر مملکتین خریستیانلاری رسمی ساییلان انجیل کتابینی اؤز دیللرینه چئویرمک و اونو اؤز دیللرینده یایماق بیله قویون سوروسوندن آیریلماق ساییلارمیش"[i].

اوسته گؤروندوگو کیمی علی شریعتی خریستیان و مسیحیت آدینا روم کلیساسی نین یارامازلیق و ایستعمارچیلیق آنلاییشلاری اوزره بارماق قویماغا چالیشمیش. کئچمیش دانیشیقلاردا دا اشاره اولدوغو کیمی فارسلیق اوچون "ایرانیت" و "تشیع علوی" بیر ایستعمارچیلیق آنلاییشی تکلیف ائتمیش. بئله لیکله شیعه لیگی فارسلیغا وسیله ائتمیش شخصلر، او جومله-دن علی شریعتی نین اوغلو، احسان شریعتی، رحیمپور ازغدی و حسین اقبالیلر فارسچانی اسلامیتین ایکینجی دین دیلی دئیه قلمه آلمیشلار. فارسچادا هر هانکی بیر آیه اسلامیت دونیاسی اوچون نازیل اولمادیغینی نظره آلارساق، هر هانکی بیر دیلده سونرادان عادی شخصلر طرفیندن مذهبی متینلرین یازیلماسی اساسیندا او دیللری دین و مذهب دیلی آدلاندیرمانین دا یانلیش اولدوغونو داها دا راحات درک ائده بیله ریک. بو دوغرولتودا احسان شریعتیدن اوخویوروق:

"احسان شریعتی، علامه طباطبایی بیلیک یوردوندا چیخیش ائدرکن فارسچانی اسلامیتین ایکینجی دیلی قلمه آلدی و فارسچانی اسلامیتین اصیل مدنیتی نی یایماق و اسلامیت معارفی ایله تانیش اولماق اوچون اولدوقچا فایدالیدیر دئدی"[ii]. رحیمپور ازغدی، شورای عالی انقلاب فرهنگی نین عضوی دئمیش، اوخویوروق:

"رحیم پور ازغدی فارسچانی اسلامیتین اکینجی دیلی قلمه آلاراق داوام ائتدی... اسلام فارس دیلی ایله مختلیف مملکتلره گیرمیش. دئمک، بیر چوخ مملکتلرده فارسچا حاکیم ایمیش. ... (ازغدی داوام ائتمیش) مین ایل بوندان اؤنجه اندونزیده شیعه حکومتی قورولموش.  او مملکتده بوگون ده بیر شهرده محرم آییندا عزادارلیق ائدرلر. اندونزیده اوچ میلیون سنی سید وار"[iii].

اوسته کی رحیم پور ازغدی نین ادعاسی نین ترسینه اولاراق فارس حاکیمیتچیلیگی هر هانکی بیر مملکته حاکیم اولمامیش و اورانی مسلمان ائتمه میش. تورک غزنه لیلر و سلجوقلولارین عربلردن سونرا اسلامیتین یاییلماسیندا اولدوقچا بؤیوک سهملری اولماسینا باخمایاراق اونلارین قوشون دیللری تورکچه، بیلیم و دین دیللری عربچه اولموش، یالنیز فارسچانی دیوان دیلی اولاراق قوللانمیشلار. اندونزیده شیعه حؤکومتی موضوعسونا گلدیکده بو دا فارس ایستعمارچیلیغی نین خولیاچیلیق مفکوره سینه اساسلانلار. اندونزی میلادین اونونجو عصرینده عرب تاجیرلری طرفیندن مسلمانلاشماغا باشلامیش. سونرا عرب عالیملری عرب دیلی و مدنیتی نی اندونزی-یه آپاراراق بو مملکتین مسلمانلاشماسینا یول آچمیشلار. 250 میللیوندان آرتیق نفوسو اولان اندونزی نین 191 میلیون نفرینی مسلمانلار اولوشدورار. بو 191 میلیون جمعیتدن یالنیز 100،000 نفر شیعه لیگی تمثیل ائدن احمدیه سئکتینه باغلی ساییلارلار. دئمک، رحیمپور ازغدی نین  اندونزی اوچون یایدیغی 3 میلیون سنی سید نفوسونا مالیک اولماسی ادعاسی دا شیعه لیک تاریخینه کؤلگه سالمیش بیر مقام ساییلار.  حسین اقبالی، جمهوری اسلامی نین سودانداکی سفیری ده آرتیرمیش:

"فارسچا اسلام دونیاسی نین ایکینجی دیلی ساییلار. بوتون دونیا مسلمانلاری بو دیلی اؤیرنمه لیدیرلر. بئله لیکله اونون گوجلو مدنیتیندن و قدیم ادبیاتیندان فایدالانابیلرلر... دیل انسانین بدنینده بیر نفس کیمیدیر. انسان دیل زمینه-سینده گوجلو اولارسا، اونون فایداسی انسانین معنوی دونیاسینا دا توخونار"[iv]. حسین اقبالی نین بو عوامفریب دانیشقلارینا لبیک دئیه بیر سودانلی عبدالله ابوقٌرون آدلی بیریسی ایران قرآن خبرگزاریسی نین یازدیغینا گؤره دئمیش:

"من فارسچا درس کیلاسلارینا قاتیلماما افتخار ائدیر، .... آخرتده بهشته گئدرکن پیغمبرین صحابه سی اولان سلمان فارسی ایله فارسچا کئف احوال ائتمگی آرزو ائدیرم"[v].

اوسته گؤروندوگو کیمی فارسلیق اساسیندا بهشته گئتمک و اورادا کیملر ایله فارسچا گؤروشمک شانسی دا دولاییلی اولاراق فارس اولمایان توپلوملارا آشیلانار و تزریق اولونار. دئمک، علی شریعتی روم کلیساسی نین ایستعمارچیلیق سیاستینی آچیقلارکن ایران ممالیکی محروسه سینده کی فارسلیغا تابع توتولموش ملی توپلوملارین آجیناجاقلی دوروم و وضعیتلرینی "شیعه لیک و ایرانیت (فرهنگ ایرانی)" دئیه فارسلیق اساسیندا باسدیرمازسایمش، اسلام آدینا فارس حؤکومتی تبعیض سیاستی نی ده قاباغا آپارابیلمز و فارس دیلی نی ایسلام دیلی دئیه قلمه آلمازمیش. علی شریعتیدن اوخویوروق:

"آوروپادا یئنی و مودئرن عصرین باشلانماسی اورتاچاغ و قرون وسطی نین چؤکوشو اوچون اورادا آز مطرح اولموش ملی حرکتلرین باشلانماسی ساییلارمیش. بو دوشونجه حرکتی و عئلمی رنسانس، عقل حؤکومتی کاتولیک کلیساسی نین بین المللچیلیگی نی سیاست مئیدانلاریندا قیریب داغیتمیش. بو حرکتلردن یئنی آوروپا ملتلری او جومله-دن انگلیس، فرانسه، آلمان و اسپانیا و باشقا .. ملتلر جانلانماغا باشلاراق روم کلیساسی قارشیسیندا مستقیل اولموشلار. اونلار اؤز ملی حؤکومتلرینی روم کلیساسی نین یئرینه اوتورتموشلار. بو حرکتلرین روم کلیساسی حؤکومتی قارشیسینداکی شعاری خالق ایراده سینی تمثیل و تجلی ائدن لائیک حاکیمیتچیلیک آنلاییشی اولموش. بو اساسدا روم کلیساسی نین سیاستی نین ترسینه اولاراق لائیک مدرسه لر قورولموش. او مدرسه لرده هر ملتین تاریخی، مدنیتی، فلسفه، عئلم و دینی اولمایان ادبیات دا درس وئریلمگه باشلامیش. اوسته لیک هر ملتین اؤز دیل و مدنیتی اساس گؤتوروله رک اوشاقلار اؤز دیللرینده تربیت اولونماغا باشلامیشلار. بئله لیکله لاتین دیلی نین انحصارچیلیغینا، دیل و مدنیت ایستعمارچیلیغینا سون قویولموش. بئله لیکله انجیل کتابی هر ملتین دیلینده ترجمه اولاراق انسانلار لاتینجه نی الله دیلی قلمه آلان روم کلیساسی نین خشن و متعصب سیاستیندن اوزاق اؤز دیل و مدنیتلرینی ده یاشاتماق شانسی نی قازانمیشلار. روم کلیساسی لاتینجه نی الله دیلی قلمه آلماسینا باخمایاراق حضرت مسیح اؤزو لاتینجه بیلمیرمیش. "مسیحین دونیا حؤکومتی" اللهین مقدس کتابی عبری دیلینده یازیلمیش. بو دئدیکلریمیزه باخمایاراق روم چئزار امپراتورلوغونون لاتین دیل و مدنیتی اساسیندا ملتلری اسارته چکدیگینی و آدینی لاتین مدنیتی نین یایماسی قویدوغونو دونیادا گؤرمز بیر شخص اولمامیش."[vi]

اوسته گؤروندوگو کیمی علی شریعتی بیر فارس مدنیت راسیستی اولاراق روم کلیساسی نین چیرکین و ایستعمارچی سیاستینی غرب ادبیاتیندان فارس ادبیاتینا داشیار و تزانسفئر ائده رک روم کلیساسی نین هامان کثیف ایستعمارچیلیق سیاستی نسخه سینی "ایرانیت" و "تشیع علوی" دئیه فارسلیغا و فارس حاکیمیتچیلیگه آشیلاماغا و تزریق ائتمگه چالیشمیش. دئمک، علی شریعتی نین بو یاناشماسی اؤزلوگونده یاخشی گؤرونمه سینه باخمایاراق اونون هدفی دین آنلاییشی دئیه دینی سیاست، انسانلارین گونجل اجتماعی یاشاییشلاریندان آییرد ائتمک و لائییلیک ایله دینچیلیک مقوله سینی آییرد ائتمک دئییل، فارسلیق اوچون یئنی بیر ایدئولوژی اورتایا قویماق منظور اولونموش. دئمک، آوروپاداکی دینی سیاسته وسیله ائتمیش کلیسالاردان و دین خادیمی اولان مارتین لوتئر کیمی دین خادیملری نین روم کلیساسی نین بو چیرکین سیاستلری ایله مخالفت ائتمه سیندن، اوزاق دورماسیندان و اؤز دیل و مدنیتی و ملتی یانیندا یئر آلماسی نی وورقولامادان بو مسئله یه آیدینلیق گتیرمک اولماز. دئمک، علی شریعتی "شیعه لیک" یئرینه اویدورما "تشیع علوی" ایفاده سی نی اورتایا قویموش. بئله لیکله سنتی شیعه لیک دئیه "صفویلیک" قارشیسیندا بیر قالخان یاراتماق اوچون " فاطمه فاطمه است، پدر مادر ما متهم هستیم" آدلی خیال ماهیتلی متینلری کتاب حالینا گتیرمیش.  آنجاق فارس باستانگرایلیق و خولیاچیلیق مفکوره سینه توتولموش توپلوملارا توپلوم تانیما و جامعه شناسلیق باخیمیندان یاشایاجاق بیر انسان توپلولوغو آنلاییشی تئوریزه ائتمه میش. علی شریعتی بیر جامعه شناس اولاراق 20 اینجی عصرده انسان توپلولوغو رسالتینی درک ائتمزکن 15 اینجی عصرده آلماندا کشیش اولموش مارتین لوتئر بو بیر دین خادیمی اولاراق بو انسانلیق رسالتینی درک ائتمیش. کئچمیش دانیشیقلاردا دا اشاره ائتدیگیمیز دک ایستر شیعه لیگین سنتی روحانیتی و ایسترسه ده تئوکراتیک روحانیتی نین علی شریعتی علیهینه توتدوقلاری ایرادلار اونون اساسا بیلمدیگی دین زمینه لرینده فارسلیق اوچون خاص بیر ایدئولوژی یاراتماق و ایسلامیتدن فارسلیق اوچون خاص بیر اوخونوش و قرائت اورتایا قویماق اولموش. علی شریعتی نین بو آنلاییشی "تشیع علوی" و "فرهنگ ایرانی (فارس دیلی)" دئیه تاریخده کی هیند چایی و اورتا آسیا آراسیندا یئرلشمیش "آریانا، ایرانوئژ" آنلاییشی دئییل، بوگونکو سیاسی "ایران ممالیکی محروسه سی" یوخسا "فارس ایمپراتورلوغو" آنلاییشی نی ساسانیلره و دولاییلی اولاراق زردوشتلوگه باغلاماق اولموش. دئمک، علی شریعتی بعضیلری خیال ائتدیکلری کیمی توپلومو اصلاح ائدن بیر مصلح یوخسا رئفورماتور اولمامیش.

یئری گلمیشکن آلمانیانین دین مسیحی خادیمی مارتین لوتئرین  (1459–1530) روم کلیساسی نین خلافلارینی خالقا تانیش ائتمه سی و خالقی اؤز دیلی و مدنیتی نی اساس گؤتوره رک دینی اینانجلارینا دا صاحاب چیخماسی اوزره بیلگی وئرک. مارتین لوتر الهیات اوخودوقدان سونرا روم کلیساسی و اونا باغلی اولموش کشیشلرین بعضی چیرکین عمل و داورانیشلاری ایله تانیش اولموش. مارتین لوتئرین گلدیگی قناعته اساسا بیر چوخ کشیشلر خیریستیانلارا و مسیحیلره آخرت وعده سی وئررکن اؤزلری بو کئچری و فانی دونیادا پول و ثروت توپلاماق ایله مشغول اولورموشلار. کشیشلر خالقی عوام اله سالاراق اؤزلرینی یئر اوزونده الله-ین یوخسا عیسی مسیحین ولیسی قلمه آلیرمیشلار. بئله لیکله عوام انسانلاردان پول آلاراق اونلار اوچون الله یانیندا شفاء طلب ائدیر و بو اساسدا انسانلارا گوناهلاری باغیشلانماسی اوچون سند ساتیر و اونلارین بهشته گئتمه سی نی یالاندان تضمین ائدیرمیشلر. مارتین لوتئر بو یالان ماهیتلی ادعالاری 95 ماده بیچیمینده تنظیم ائده رک اونو یاشادیغی شهرده بؤیوک کیلیسانین قاپیسیندان آسمیش. مارتین لوتئری بو داورانیش و حرکته زورلایان کیلیسانین مسیحیت آدینا چیرکین حرکتلری و خالقین تحمیق ائدیلمه سینی هضم ائده بیلمه مه سی اولموش. مارتین لوتئره گؤره کاتولیک کیلیساسی نین اصل وظیفه سی، مؤمینلری مسیحیتدن اوزاقلاتماق دئییل، عیسی مسیح و مسیحیتین اونودولموش آیینلرینی مسیحی توپلوما اؤیرتمه لی اولمالی ایمیش. بئله لیکله موقعیتلری و گلیرلری خطره دوشموش آوروپاداکی کشیشلر رومداکی کاتولیک کلیساسی آدرئسینه مکتوبلار عنوانلاراق مارتین لوتئر علیهینه شکایت ائتمگه باشلامیشلار. بو گلیشمه نین آردیندان روم پاپی مارتین لتئری روما چاغیراراق اونو کافر اعلام ائده جگی ایله قورخوتموش. مارتین لوتئر ایسه رومداکی پاپین هده قورخوسونو گؤز آردی ائده رک پاپین یازدیغی مکتوبو گؤرمزدن گلمیش. بعضیلرینه گؤره او مکتوبو یاندیراراق پاپین دا الله یاراتدیغی بیر انسان اولدوغونو آچیق مکتوبلا اجتماعیته بیلدیرمیش. اوسته لیک هانکی حق و حقوق اساسیندا پاپ الله بنده لری نین کافر یوخسا مؤمین اولدوغو اوزره قضاوت ائده بیله جگی اوزره یاشادیغی توپلومداکی خالقین اؤز دیلی ایله سورقو و سوآل آلتینا چکمگه باشلامیش. آنجاق محلده رومداکی پاپا باغلی اولموش بعضی کشیشلردن چکینه رک گیزلی یاشاماغا داوام ائتمیش. مارتین لوتئر گیزلی یاشاماغا داوام ائدرکن او زامانا دک روم پاپی طرفیندن لاتینجه-دن آیری بیر دیله چئویرلمه سی و ترجمه سی یاساق اولموش و گوناه ساییلمیش انجیل کتابینی بیرینجی دفعه اولاراق عبرین دیلیندن آلمان دیلینه ترجمه ائتمیش. بو سارسیلماز و قورخماز ادبی و مدنی حرکت رومداکی پاپین کاذب اولوشدوردوغو قدرتی نی چالیشا چکه رک اونا قارشین خالق ایچینده مئیدان اوخوتموش. بئله لیکله روم کلیساسی و اونا  باغلی اولان کلیسالار طرفیندن  الله کلامی دئیه لاتین دیلی انحصاریندا ساخلانیلمیش انجیل کتابی باشقا دیللره ترجمه اولونماغا باشلانمیش. دئمک، مارتین لوتئر مسیحیت دونیاسینداکی خالقلاری باشدا آلمان ملی و مذهبی توپلومونو جهالت و خرافاتدا ساخلاماقدان قورتارماغا باشارمیش. مارتین لوتئر 15 اینجی عصر انجیل کتابی نی لاتینجه-دن چئک دیلینه ترجمه ائتمیش روحانی یان هوس Jan Hus (1371- 1415) آدلی کشیشین روم کلیساسی طرفیندن "جادیجی (جادوگر) تؤهمتی ایله اودا آتیلاراق اؤلدورولدوگوندن ده خبری وار ایمیش. دئمک، یان هوس دا روم کلیساسی نین عوام فریبلیگی قارشیسیندا دایاندیغی و اونا دور دئدیگی اوچون اون بئشینجی یوز ایل میلاددا اودا چکیلمیش. مارتین لوتئر بئله بیر ریسکی گؤز اؤنونه آلاراق انجیل کتابینی لاتینجه-دن دئییل، اونون قدیم و اصل نسخه سی اولان قدیم عئبری و آرامی دیلیندن؛ یئنی و جدید نسخه سینی قدیم یونان دیللریندن آلمان دیلینه چئویرمگه اقدام ائتمیش. بئله لیکه اؤز دیل و مدنیتلرینی درک ائتمیش باشقا آلمان الهیاتچیلار و کشیشلر ده  مارتین لوتئره قوشولاراق 1522 اینجی میلاد ایلینده اینجیل کتابی بیرینجی دفعه اولاراق چاپ اولموش. بو کتاب سونرا بیر داها گؤزدن کئچیریله رک 1534-اونجو ایل آلمان خلقی نین انجیل کتابی دئیه چاپ اولونموش. 1545 اینجی ایل بو کتاب بیر داها تصحیح اولاراق "بیبلیا دؤیچ (Biblia Deudsch) آلمان اینجیلی" باشلیغی و عنوانی آلتیندا چاپ اولموش. انجیل کتابی نین آلمان دیلینده چاپ اولماسی و بو کتابین آلمان بؤلگه لری و بگلیکلرینده یاییلماسی ایله مارتین لوتئر یازماغا تشیث ائتدیگی انجیل کتابی نین دیلی، یوکسک آلمان ادبیات دیلی قلمه آلینماغا باشلامیش. بئله لیکله اورتا چاغدا (قرون وسطادا) آلمان و اسکاندیناویداکی اؤلکه لرده فرانسه و لاتین مدنیت ایستعمارچیلیغی علیهینه باشلانمیش "پان ژئرمانیسم" حرکتینه ده ساغالماز بیر یارا و ضربه وورولاراق "آوروپا ملتللری" آنلاییشی اورتایا قویولموش. بئله لیکله مارتین لوتئر یازدیغی انجیل متنی یوکسک آلمان دیلی (Hochdeutsch ) دئیه خالق طرفیندن ده قبول ائدیلمیش. آلماندا مارتین لوتئر (Martin Luther)، ایسوئچ-ده هولدریش چیوینقلی (Huldrych  Zwingli) و یوهانئس کالوین (Johannes Calvin)  آدلی آلمان دیللی کئشیشلرین کیلیسانی رئفورما زورلامالاری آوروپادا مذهبی سرحدلرین چکیلمه سینه  (1517 -  1648)یول آچارکن بونون آردینجا پیرویس (Preuss)  و هابسبورگ (Habsburg) شاهلیغی (اؤتریش ایمپراتورلوغو) آراسیندا شِلیسلیش (schleslich) اوغروندا ملیت فرقی و ملی منافع دئیه ساواشا ندن و باعث اولموش[vii]. بو ساواشین سونوچ و نتیجه سی پان ژئرمانیسم حرکتینه ایکینجی و داها ساغالماز ضربه ایندیرمیش[viii]. فرانسه بورژوازی انقلابیندان (1789) سونرا فرانسه مدنیت ایستعمارچیلیغی، ناپلئون بناپارت باشدا اولماقلا قونشو قودرتلر علیهینه ائتلاف ساواشلاری آچدیغی آرتیق آوروپا تاریخی ایله ایلگیله ننلر اوچون بللی اولموش.   ناپلئون آلمان بگلیکلرینه 1806  اینجی ایلین یولی آییندا روم ایمپراتورلوغونا  قارشی قویمالاری دوروموندا اونلارا کونفئدراسیون قوراجاق بیر آلمان دؤلتی یاراتما ایمکانی تانییاجاغینی تکلیف ائتمه سی[ix] روم ایمپراتورلوغونون بؤلگه ده تکلنمه سینه یول آچمیش. بئله لیکله 1806 اینجی ایلین آقوست آییندا روم ایمپراتوروKaiser Franz   II. حاکیمتدن واز کئچمک زوروندا قالاراق روم ایمپراتورلوغو اؤزلوگونده داغیلارکن ناپلئونون آلمان دؤلتلری و بگلیکلرینه کونفئدراسیون تکلیفی ده اؤزونو دوغروتمایاراق پان ژئرمانیسم اومودو و آرزوسو دا ایفلاسا اوغرامیش[x]. بیلیندیگی کیمی پان ژئرمانیسم حرکتی باشدا آلمانلار اولاراق آوروپاداکی بوتون ژئرمن خالقلاری نین بیر ملت اولدوقلارینی یئدک چکرمیش. آلمانلار اؤز دیللرینده یازیلمیش انجیل کتابلارینا ساریلدیقدان سونرا و آلمان دیلینه تمکین ائتدیکدن سونرا پان ژئرمن حرکتینه ساغالماز بیر ضربه وورولموش. اوسته ایضاح ائدیلدیگی کیمی علی شریعتی نین آوروپادان آلدیغی درسلر ایستعمارچیلیق علیهینه اولموش هر هانکی بیر مدنیت درسی دئییل، فارس ایستعمارچیلیغی و حاکیمیتچیلیگی اوچون باشقا بیر ایستعمارچیلیق آنلاییشی اورتایا قویماق اولموش. علی شریعتی "تشیع علوی و تشیع صفوی" کتابیندا فارسلیق اوچون یئنی بیر "شیعه لیک" آنلاییشی منظور ائتمیش. بو آنلاییشا اساسن صفویلر ایران ممالیکی محروسه سینده شیعه لیگی رسمی مذهب ائتدیکلرینه باخمایاراق شیعه لیگین اوز قاراسی ساییلمیشلار، اوخویوروق:

"بو کتابی، تاریخین قارانلیق دؤوره لرینده افتخاری و بؤیوک سئچیمی علی یولو و علی مکتبی و علی ولایتی اولان، ملتیمه تقدیم ائدیرم. اونلار هامیدان آرتیق صفوی شیعه لیگی نین قربانی اولموشلار"[xi].

کئچمیش دانیشیقدا اشاره ائتدیگیمیز دک علی شریعتی صفویلر حاکیمیتینی ایرانیت باخیمیندان ساسانیلره دویونلرکن اوسته گؤروندوگو کیمی خالق توپلومونو صفوی شیعه لیگی نین قربانی قلمه آلار. دئمک، بعضیلرینه گؤره صفویلرین گئریجیل و مرتجع دئیه قلمه آلینماسینا باخمایاراق علی شریعتی صفویلرین شیعه لیگی رسمی مملکت مذهبی ائتمه سینی اؤزونده هضم ائده بیلمدیگی اوچون "تشیع علوی" آدی نین دالیندا گیزلنمگه و تورکلوگو وورماغا و دوشمن کیمی هدف آلماغا چالیشدیغی اورتایا چیخار. علی شریعتی روم کلیساسی نین لاتین دیلی و مدنیتینی داشیمایان مختلیف ملی توپلوملار اوزره وحشیلیکلرینی مسیحیت آدینا نقد ائدرکن نه اوچون اسلامیت آدینا آیری سئچکیلیگی[xii] گؤرمزدن گله رک پهلوی شاهلیغی زامانیندا تورک و عرب دیل و مدنیتلرینه دیوان توتولماسی اوزره بیر جومله بیله یازماق ایستمه میش؟ اوسته لیک بیر داها ایران ممالیکی محروسه سینده کی مختلیف ملی توپلوملارا فارسلیق و شیعه لیک اساسیندا "هویت ایرانی و اسلامی" آنلاییشی نی بیر دؤلتچیلیک تئوریسی دئیه اورتایا قویموش. علی شریعتی نین بو گؤروشلری  یئنی بیر تاپینتی دئییل، فارس ایستعمارچیلیغی نین تملی نی قویموش محمود افشار یزدی ده فاشیستلیک گؤروشلرینی  "نژاد ایرانی" دئیه تئوریزه ائتمیش، اوخویوروق:

"امروزه وقتی گفته شود "ملت ایران" مقصود تمام مردمی است که از نژاد ایرانی در ایران یا خارج از آن توطن دارند. باستثنای ارامنه و یهودیها و البته خاریجیهای مقیم ایران".[xiii]

اوسته گؤروندوگو کیمی فارسلیق مقوله سی آد اولاراق "نژاد ایرانی" قلمه آلینارکن هند – فارس دیل قوروپو ایله ایلگی و علاقه سی اولمایان تورک و عرب ائتنیکلری ده شیعه اولدوقلاری اوچون "نژاد ایرانی" قلمه آلینمیش. دئمک، علی شریعیتی "باز شناسی هویت ایرانی – اسلامی" کتابی نی اورتایا قویماقلا فارسلیق اوچون اؤزل و خاص بیر شیعه لیک مودئلی اورتایا قویاراق بیر داها ایران ممالیکی محروسه سینده کی دؤلتچیلیک نظام و انتظامی نی فارس ایستعمارچیلیغی و شیعه لیک اساسیندا تانیملاماغا چالیشمیش.

ایشیق سؤنمز، 15.10.2018