علی شریعتی و فارس شعوبیه چیلیگی 22
کئچمیش دانیشقدا علی شریعتی نین روح خسته لیگی "بیماری روحی" آد وئردیگی ایفاده نی "مدنیت راسیستلیگی" دئیه ایضاح ائتدیک[i]، و مدنیت راسیستلریندن فارسلیق خدمتینه آلینمیش بعضی قوربانلارین آدینی و بعضیلری نین ده گؤروشلرینی گؤتور قوی ائتدیک. او چیخیشین داوامی اولاراق علی شریعتیدن گئنه ده اوخویوروق:
"سؤمورگه و ایستعمار هر هانکی بیر ملت ایله رابیطه-ده اولارکن اونو "تسلیم" آلماق، اؤزلوگوندن "اؤزگه لشمک" و نتیجه اولاراق تقلیده تابع توتماق ایسترکن اؤزونو مقدس بیر قیافتده، بشریتین بوتون فضیلتلرینه، عقل، عئلم، اخلاق، مدنیت و اوستون نژادا (نژاد برتر) مالیک اولدوغونو ادعا ائدر. بئله لیکله اؤزونه اوو و شیکار دئیه منظور ائتدیگی بیر ملتی بوتون زمینه لرده، خصلت، تاریخی دگر و ملی باخیمدان کیچیمسه یه رک و تحقیر ائده رک اؤز هوجوما معروض قویار. اونون تاریخی، ملیتی، مدنیتی، مذهبینی، عادت و عنعنه سینی، اخلاق و رفتارینی، یاشاییش طرزینی، حتی عرق و نژادینی مسخره ائدر. (ایستعمار) ائله بیل (گویا)، بیلگین و دانشمنددیر دئیه بو هوجومو و آخینی بیر چوخ دلیل ایله ایستر منطیق، تاریخی تانیق (شاهد)، علمی اوصول و ایسترسه ده گؤرونن اؤرنک و نمونه لر ایله ایستعمارا معروض قالمیش توپلومو پیسلمک و اوندان بیر پیس، نفرت ائدیجی قیافت ترسیم ائتمکله حیاتا کئچیرر"[ii].
علی شریعتی نین اوسته ترسیم ائتدیگی مقاملار کئچمیش یوز ایلده فارسلیق طرفیندن سیستیماتیک ایستر فارس ادبیاتچیلاری و ایسترسه ده سینماچیلیغی طرفیندن تمام و کمال تورکلوک و عربلیک علیهینه حیاتا کئچمیش، یئرینه یئتیریلمیش. آذربایجان مشروطه حرکاتی یئنیلگه یه اوغروداغیندان سونرا آلمان امپراتورلوغو طرفیندن برلین شهرینده حیمایت اولونموش فارس مدنیت راسیستلری فارس مطبوعات اورقانی او جومله-دن ایرانشهر، فرهنگستان درگی و مجله لرینی یولا سالاراق فارسلیغی پارلاق و مدنی گؤسترمک و فارس نژادپرستلیک تئوریسینی "آریا" دئیه یایماغا و تورکلوگو "تورک غولاملار" دئیه پیسلمگه چالیشاراق[iii] تورک انسانیندان قورخونج و وحشی بیر کاراکتئر یونتاماغا چالیشمیشلار. بو ذاتلار تاریخ باخیمیندان فارسلیق ایله ایلگی و علاقه سی اولمایان ایسلاو دیل و مدنیتینه منسوب اولموش "خاخام انشان" طایفاسی نی آریالی و اصیل ایرانلی[iv] دئیه قونداریلمیش کوروشو، حقوق بشرچی[v] قلمه آلارکن مین ایله یاخین ایران ممالیکی محروسه سینه حاکیم اولموش تورک شاهلارینی غلام و غلامزاده قلمه آلمیشلار[vi]. یئری گلمیشکن دیل باخیمیندان نه اؤلچوده خاخام اَنشانلارین فارسلیق ایله ایلگی و ایلیشگیسی اولمادیغینی ایضاح ائتمک یئرینده ساییلار.
"خاخام انشان (خاخامنشیان)" و اونلارین دیلی
تاریخی افسانه لره گؤره بابل دؤلتیندن قالمیش "نبونید" داش یازیسیندا کوروش اؤزونو "انشان" شاهی آدلاندیرمیش، اورادا اوخویوروق: "آستیاک شاهی، اؤز حکومتی نین آلتی ایللیگینده قوشونو اَنشان شاهی ساییلان کوروشون اوستونه هوجوم ائتمگه سفربر ائتدی. قوشون ایسه آستیاک شاهی نین اؤزونو حاکیمتدن دئویره رک حاکیمیتی کوروشا تسلیم ائتدی". جغرافی باخیمدان "اَنشان" بوگونکو فارس ولایتی نین قوزئی گونباتان بؤلگه سی (شمالغربی) ساییلارمیش. تاریخی بللی اولمایان، بلکه ده یهود اجماعسی طرفیندن "مادر سلیمان" آد آلمیش بیر داش قالاغی اوزرینده، سونرادان فارسلیغا تاریخ یونتاماق اوچون اونا "پاسارگاد" آد وئردیکلری جعلی یازیلمیش یازیتدا (کتیبه) دا کوروش اؤزونو خاخامانشان (> خاخام + انشان) شاهی آدلاندیرمیش[i]. یهود اجماع سی نین یازدیغینا گؤره کوروشدان سونرا حاکیمیته گلمیشلر ده سیلسیله شاهلار اولاراق اؤزلرینی خاخامانشان ( خاخام انشان) شاهی آدلاندیرمیشلار. تاریخده کوروش او زامانکی یهودیلرین دین خادیملری نین (خاخاملارین) مالینا آرخالاناراق بابل دؤلتی نی ییخماسی و بابلده دوتساق و اسیر دوشموش یهودیلری آزاد ائتمه سی ایستر یالان، ایسترسه ده دوغرو "خاخام انشان" شاهلیغی اوزره یهود اجماعسی طرفیندن تاریخ دئیه ایضاحلار اؤز عکسینی تاپمیش گؤرونر. مسئله بئله اولدوقدا کوروش قوردوغو حاکیمیتی "انشان" آدلاندیرمیش. یهود اجماعسی دا کوروشون حاکیمیته گلمه سینده مالی کؤمک ائتمیش. دئمک، یهود خاخاملاری نین مالی کؤمگی و "اَنشان" طایفاسی نین فعالیتی نتیجه سینده بیر حؤکومت قورولموش. بو حؤکومت بیر ائتلاف و آنلاشما نتیجه سینده اورتایا چیخدیغی اوچون "خاخام انشان" آدینی آلمیش. آنجاق هر هانکی مصلحتلر اوزوندن "خاخام انشان" کلمه سی نی بوگونکو فارس دیلینه اویقونلاداراق "هخامنشان/ هخامنشیان" یازدیقلاری، یوخسا سونرادان فارسچایا کؤچوردوکلرینی باشا دوشمک او قدر ده چتین اولماز. بو باخیمدان "هخامنشان" کلمه سی بیر مرکب کلمه اولدوغونو و او زامانکی بابل دؤلتی علیهینه قورولموش اتفاقی دا نظره آلارساق، بو کلمه آدی چکیلن ایکی گوجو تمثیل ائتدیگی آدلاردان اورتایا گلمه سی ده طبیعی گؤرونر. بئله لیکله "خاخام انشنا" کلمه سی نین یهود اجماعسی طرفیندن اورتایا آتیلدیغی قبوللوق گؤرر. دین اجماعلاری نین ناغیل یاراتماقدا اوستاد اولدوقلارینی نظره آلارساق، خاخامنشان یوخسا هخامنشان دئییم و اصطلاحی دا یهود اجماعسی طرفیندن اورتایا آتیلمیش بیر ایفاده ساییلار. بئله لیکله بو کلمه نین فارسچایا کؤچورولمه سی ایله کلمه و سؤز قورولوشونو نظره آلارساق، بو کلمه نین آییرد ائدیلمه سی و آچیقلیغا قاویشدیرلماسی داها دا راحات اؤز عکسینی تاپار:
"خاخامَنشان" کلمه سی نین فارس بیچیمینه دوشدوگونو قبول ائدرسک، بئله اولموش:
خاخام + انشان برابر اولار خاخامَنشان. سونرا خاخامنشیان تاریخ سورجینده و پروسه سینده خخامَنشیان < هخامنشیان بیچیمی و شکلینه ده دؤندوگو قبوللوق گؤره بیلر. یئری گلمیشکن بونو دا آرتیرماق لازیم: - فتحعلی شاهین اوغلو جلال الدین میرزه هیندوستاندا ناغیللار اساسیندا یازیلمیش دساتیر ادبیاتیندان "پارسیان" یوخسا فارس شاهلیغی دئیه اوشاقلار اوچون یازدیغی "نامه خسروان" آدلی اثرینده بیله تاریخی اساسی اولمایان "آبادیان"، "پیشدادیان"، "شائیان"، "یاسائیان"، "گلشائیان" و "مه آبادیان" سیلسیله آدلارینی سیرالاماسینا باخمایاراق "خاخام انشان" آدلی بیر ایفاده ده قلمه آلمامیش. دئمک، بو یالان روایتلر فارسلیغین یالان روایتلرینده ده اؤز عکسینی تاپمامیش.
"خاخام انشان (خاخامنشیان)" دیلی
"خاخام انشان"ا (هخامنشلره) نسبت وئریلن دیلده تک (مفرد)، جمع و ایکیلیک (دوآل)، جنسیت تانیملایان حرف (ارککلیگ، دیشیلیگ و خاصیتسیزلیگی بللی ائدن حرف) و جمله-ده آلتی حالتلر (آدلیق، یییه لیک، یؤنلوک، تأثیرلیک، آیریلماق، یئرلیک) وار ایمیش. اوسته لیک جنسیت بلیرلمک اوچون ژئرمن دیللری کیمی آددان اؤنجه و قاباقجا هر هانکی بیر تعریف کلمه سی (حرف تعریف) نمونه اولاراق اینگلیسچه the و آلمانجا der، die و das دئییل، ایسلاو دیللرینده اولدوغو کیمی بیر اَک و پسوند آدا یاپیشارمیش. اوسته لیک دوآل و ایکیلیک آنلاییشی دا عربجه ده اولماسینا باخمایاراق فارسچایا اؤزگه ساییلار. اؤرنک: نهرین: ایکی چای.
|
علی شریعتی ده فارسلیغی یئنیدن تانیملایان (باز تعریف ائدن) "بازشناسی هویتی ایرانی و اسلامی" کتابیندا خاخام آنشان شاهلیغینا یئر وئرمدیگی بیر اؤلچوده بو ذاتین آییق اولماسینی سرگیله میش اولار. موضوعدان اوزاق دوشمک یاخشی اولماز دئیه بیر داها موضوعموزا دؤنمگی مقصده اویقون حئساب ائدیرم.
فارس مدنیت راسیستلری فارس ادبیاتیندا تورکلوگو مدنیتسیز قلمه آلارکن چکیلمیش سینما فیلیملرینده ده تورکلره آشاغی روللار وئررلر و تورکلری مسخره ائدرلر. بو تحقیرلر و کیچیمسه مکلرین گوناهی نین بؤیوک بیر بؤلوگو ایران ممالیکی محروسه سینده کی تورکلوگون اؤز ملی منلیگی و کیملیگینی درک ائتمه دیگینه اساسلانار. بو دا تورکچه نین قوشون، عربجه نین دین و فارسچانین دیوان دیلی اولماسی ایله حاکیمیتچیلیک باخیمیدان تورک ائلیتینده دیل بیلینجی و شوعورونون باسدیریلماسینا یول آچمیش تورکلر اوچون بیر بدبختلیک اولموش. دئمک، ملی دؤلتچیلیک دؤنمی و مرحله سینده قاجار یوخسا ایران ممالیکی محروسه سینده کی تورکلر اؤز ملی کیملیکلرینی درک ائتمکدن عاجیز قالمیشلار. میرزه فتحعلی آخوندزاده و فتحعلی شاهین اوغلو جلال الدین میرزا زامانیندان باشلایاراق تورکلر آراسیندا فارس حئیرانلیغی و فارسلیغا تاریخ یونتاماق دیرچلمگه و زامان آخاریندا تورکلوگو هدف آلماغا باشلامیش. فارس مدنیت راسیستلری، او جمله-دن حسین کاظمزاده تبریزلی، تقی ارانی تبریزلی، یحیی ذکاء تبریزلی، ناطق ناصح اورمیه لی، فیروز منصور خویلو، منوچهر مرتضوی تبریزلی، جواد شیخ الاسلامی زنگانلی، ایسترسه ده بوگون سید جواد طباطبایی تبریزلی، حجت کلاشی اردبیللی، افشین جعفرزاده اورمیه لیلر ده تورک اولدوقلارینا باخمایاراق تورکلوگو تحقیر ائتمیش و تحقیر ائدرلر. جواد طباطباییدن اوخویوروق:
"... دؤلت فارس دیلی نی اجبار ائتمیش دئیه رک فارس دیلینه قارشین ساوش آپارماق اوچون "آذری" دیلی اجبار اولونسون دئییلر. یعنی فارس دیلینده دانیشماغین و یازیشماغین حتی رادیو تلویزیون وئریلیشلری نین قاباغینی آلماق و خالقی پان تورک اولماغا زورلاماق ایسترلر. بیر ایرانلی نی آذربایجانلی ایله به اصطلاح شمالی آذربایجانلی دئدیکلری ایله توتوشدورونوز و مقایسه ائدینیز. شخص نئچه کلمه روسچا و انگلیسچه بیلمزسه، باکی اونیوئرسیته سینده کی بیر اوستادین بیر ایران کندلیسیندن آرتیق بیلینج و شعورو یوخدور. بونو تجربه اساسیندا دئییرم! بیر نئچه باکیدان دوکترا اؤیرنجسی منه مراجعت ائتمیش. اونلار واسیطه سی ایله اورانین اونیوئرسیته لری نین و اوستادلاری نین بیلگیلری نین دوشوک اولدوغونو گؤرموشم. تورکچه اوخوماغی اجبار ائتمک فارسچانین بؤیوک یاراتدیغی و فارسچایا کؤچورولموش بیلیم سرمایاسیندان محروم قالماق ساییلار[vii]".
اوسته گؤروندوگو کیمی جواد طباطباییلره گؤره اؤز دیلینده یازیب اوخوماق گئری قالمیشلیغین علامتی ساییلارکن بیر نئچه کلمه انگلیسچه و روسچا بیلمک گلیشمگین و مدنی بیر مئیمون اولمانین گؤسترگه سی ساییلارمیش. دئمک، علی شریعتی نین ده منظور ائتدیگی جاواد طباطبایی کیمی اؤزگه لشمیش و اؤزگه بالتالارینا ساپ اولموش موجودلار ساییلار. علی شریعتی نین ایستعمار مسئله سینه یاناشماسی ایسه، ایران ممالیکی محروسه سی نین ایچریسینده کی فارس حاکیمیت سیستیمی و فارس مدنیت راسیستلیگی اساسیندا یارانمیش ایستعمارچیلیق سیاستینه آیدینلیق و آچیقلیق گتیرمک دئییل، فارس ایستعمارچیلیغینی گیزلی توتاراق دقتلری سرحدلردن قیراغا و خاریجه یؤنتمک، اوسته لیک فارس ایستعمارچیلیق سیستیمینه داها دا آرتیق نظم و دوزن وئرمک سیاستینه خدمت ائتمک منظور اولموش. جاواد طباطبایی نین فارس مدنیتی زنگینلیگیندن سؤز آچماسی ایسه بوذاتین بیر فارسچی نئهیلیست و فارس مدنیت راسیستی اولدوغونو اورتایا قویار. فارس دیلی و قابیلیتی ایله تانیش اولانلار فارسچانین نئجه بیر ضعیف دیل اولدوغوندان و فلسفی گؤروشلری ایفاده ائتمکده اورتایا چیخمیش چتینلیکلرینه تانیقلیق و شاهیدلیک ائدر دئیه دوشونورم. دئمک، قویونون ایچینده سو اولماسی لازیم. هر هانکی بیر چوخورا سو تؤکمک ایله اوندان درین سو قویوسو یاراتماق اولماز. انسان اؤز ملی دیلی و مدنیتینی دانماق و انکار ائتمک و حاکیم ایستعمار دیلی و مدنیتی نی تعریفلمک ایله مدنی بیر انسان اولابیلمز، اولسا اولسا، یالنیز بیر مئیمون اولابیلر. مئیمون دا مدنیلشدیکده بیر چوخ شئیلری یانسیلاماغا چالیشماسینا باخمایاراق اؤز منلیگی و کیملیگیندن آرتیق بیر شئی اورتایا قویابیلمز. جواد طباطباییدن بو دوغرولتودا اوخویوروق:
"تورکیه اون ایللر بوندان اؤنجه خلافت دؤورونون کئچدیگینی باشا دوشموش. بوگون تورکیه هامان خلافتی یئنیلمک اوچون باشقا بیچیمده و شکیلده چالیشار. بیز بونو یئنی عثمانچیلیق دئیه تانیملاییر و تعریف ائدیریک.... تورکیه گئنیشلنمک اوچون بؤلگه-ده ایسلام آدینا بیر بؤیوک تورک بؤلگه سی یاراتماق ایستر. بو دئدیکلریمیزه باخمایاراق اونون هدفی باشقا بیر شئیدیر. اؤرنک اوچون تورکیه اونیوئرسیته لرینده قورولاجاق بؤیوک تورکیه اوچون دبیرخانا یاراتماغا چالیشارلار. بو تورکیه نین سرحدلری شرق آوروپادان باشلایاجاق اؤزبکیستان و چین سرحدلرینه دک داوام ائده جکدیر. چوخ احتمال بؤیوک تورکوستان اولاجاقدیر. تورکیه بو ایشی تورکچه نی استاندارد بیر دیل ائتمک ایله حیاتا کئچیرمگه چالیشار"[viii].
اوسته گؤروندوگو کیمی جاواد طباطبایی ایرانشهر تئوریسی یانچیسی اولماسینا باخمایاراق اؤز پان ایرانیستلیک و فارس مدنیت راسیستلیگی گؤروشلرینه اجتماعیتده یالان دا اولسا، اساس یاراتماق اوچون تورکیه حؤکومتی اوزره مانور وئرمگه چالیشار. دئمک، طباطبایی تورک اولدوغونا باخمایاراق اؤز تورک ملی کیملیگی و منلیگینه کورک چئویره رک فارس ایستعمارچیلیغی اوچون یالتاقلیق ائتمگه چالیشار. جواد طباطباییدن گئنه ده اوخویوروق:
" تورک دیلی نین استاندارد دئییشی یوخدور، اولا دا بیلمز. .... تورک دیلی، تورک مدنیت دیلی اولمادیغی اوچون تورکچه دانیشانلار بیربیرلرینی باشادوشمزلر. هرکس اؤزونه دانیشار. فقط تورکیه دؤلتی تورکچه نی استاندارد ائتمگه چالیشار"[ix]
یئری گلمیشکن جواد طباطباییدن سوروشماق لازیم: - باشا دوشولمدیگی بیر دیلی کیمه و نئجه ایستاندارد ائتمک اولار؟ دئمک، جاواد طباطبایی اؤزو ده دانیشیقلاری نین یالان اولدوغونون فرقیندا اولارکن نه دئدیگینی باشا دوشمز. کؤر توتدوغونو بوراخمادیغی کیمی جواد طباطبایی ده "گویش ترکی" دئیه اؤز سازینی چالماغا چالیشار. دئمک، بوگون اونیوئرسیته لرده و دیل بیلیمی اوجاقلاریندا "تورک دیللری" و ادبیاتلاری درس وئریلدیگی بیر دؤنمده و زاماندا اؤزونو "هئگئلیست" دئیه تانیتماغا چالیشان ذات دیل ایله آغیز و لهجه نی تشخیص وئره بیلمدیگی نی سرگیلمیش مقامدا یئر آلار. دئمک، تورک جمهوریتلرینده تورک دیللری بیلیم و تحصیل اوجاقلاریندا و اداره چیلیک سیستیملرینده حاکیمیتچیلیک ساییمی نی (استاتوسو) قازانماسینا باخمایاراق جواد طباطبایی آدی چکیلن جمهوریتلرده کی حاکیم دیللری ده فارس ایستعمارچیلیغینا معروض قالمیش گونئی آذربایجان تورکلوگونون دیلی ایله بیر آشاما و مرحله-ده سرگیلمگه چالیشاسینا باخمایاراق آذربایجان ملی مسئله سی بو فارس مدنیت راسیستی نین جانینا بیت بیره سالمیش مقامدا یئر آلار. بو دوغرولتودا جواد طباطباییدن اوخویوروق:
"... تورکیه ایستراتئژیک چیخارلاری باخیمیندان آذربایجان جمهوریتی اؤنملی اویون مهره سی و عامیللریندن بیری اولابیلر. بیز ده مملکتین ایچریسینده هر هانکی اساسلی بیر تدبیرلی ایش گؤرمه میشیک. بیز بو مسئله لری جدی توتمادیغیمیز اوچون بو خطری ایچریده یئدک چکنلر و نماینده لیک ائدنلر بیزیم دقتیمیزدن یاییناراق و قاچیناراق بیزیم تورپاق بوتونلوگوموز اوچون بیر خطر اولابیلرلر. درین بیر آنالیز و تجزیه تحلیله مالیک اولمادیغیمیزا باخمایاراق خطرین اولدوغونو غریزه اساسیندا باشا دوشوروک. عوموم توپلوم و جمعیت اوچون بو مسئله نی مطرح ائتمک دوزگون ساییلماز. آذربایجانلیلار بو تبلیغاتا قولاق آسمازلار. سئچیم اولارسا، بئله بیر مسئله لر سس قازانمادیغینا باخمایاراق بحرانلی زامانلاردا سئچیم اولمادیغینی نظره آلاراق بو دئدیکلریم سؤز قونوسو و موضوع اولار... "[x]
اوسته گؤروندوگو کیمی فارس مدنیت راسیستلری دیل و مدنیت مسئله لرینی "خطر" دئیه خاریجی و قونشو دؤلتلره نسبت وئرمگه چالیشارلار. مدنی مسئله لری خاریجی دؤلتلره نسبت وئرمک جواد طباطبایی نین یئتنک و باشاریغیندان ایلری گلن بیر گؤروش دئییل، بو یاناشمانی او محمود افشار یزدی نین گؤروشلریندن اوتلادیغی و اؤزونو مئیمون دورومونا دوشوردوگوندن حکایت ائدر. محمود افشار یزدی رضاخان زامانی فارس میللیتچیلیگی و ایستعمارچیلیغی قارشیسیندا تورک وارلیغینی "خطر زرد"، کمونیستلیک ایدئولوژیسینی "خطر سرخ"، ایسلامیتی "خطر سبز" قلمه آلمیش.[xi] دیل و مدنیت مسئله لری نین حللی اوچون چیخیش یولو تکلیف ائتمک یئرینه جواد طباطبایی آذربایجان میللی حرکتینی قلع و قمع ائتمگی فارس حاکیمیتینه تکلیف ائدر. گئنه ده اوخویوروق:
"ایران تورپاق بوتونلوگونو قوروماق بیر وظیفه اولدوغونا باخمایاراق بیز بؤیوک ایران فرهنگی تورپاقلاری نین بیر بؤلوگو اولدوغوموز اوچون بیزیم رسالتلریمیزدن بیری ده "ایران مدنیتی (ایران فرهنگی)" آنلاییشینی قوروماق ساییلار. بؤیوک ایران مدنیتی (فرهنگی) آنلاییشی بیزیم چیگینلریمیزه بؤیوک بیر یوک قویموش. او دا داعیش، القاعده، عربستان سعودی و تورکیه نین بؤیوک تورکیستانی نین قارشیسیندا "ایران فرهنگی" تورپاقلارینی – اوخو: فارسلیق آنلاییشی اساسیندا- قوروماق ساییلار"[xii].
اوسته گؤروندوگو کیمی جواد طباطبایی "ایران فرهنگی" دئییمی نین دالیسیندا گیزلنمک ایله تورکلوک و عربلیک قارشیسیندا فارسلیغی یوموشاق دیل ایله "پان ایرانیستلیک" گؤروشلرینه بوکه رک و فارس اولمایان ملی توپلوملارا یئدیرمگه چالیشار. جواد طباطبایی گونئی آذربایجان تورکلوگو ایچریسینده میللی بیلینجین گلیشمه سی نین فرقینده اولاراق یازار:
"... بیز تاریخده تانیش اولدوغوموز بیر اتقاغین یارانماسینا گرک ایمکان وئرمه یک. بو دئدیگیمیز تورک غلاملاری ایله خلافت دستگاهی نین ایش بیرلیگی و ایرانا حده قورخو گلمه سی اولموش. بو اتفاق گئنه باش وئره بیلر. یعنی بؤیوک تورکوستان، داعیش خلافتی. عربستان بیزیم اوچون، بیزیم یاشاییشیمیز اوچون بیر بؤیوک خطر ساییلار"[xiii].
اوسته گؤروندوگو کیمی سیدجواد طباطبایی نین "وحدت غلامان ترک و دستگاه خلافت" دئدیگی سامانیلر علیهینه سلطان محمود و غزنه لیلرین دؤلتچیلیگی و حاکیمیتچیلیگی منظور اولونار. دئمک، ایسلامیت مسئله سینده بیله اؤزونو "ایران فرهنگی" و شیعه لیک طرفداری قلمه آلمیش علی شریعتی، فارس ملی مذهبیلری ایله فارس مدنیت راسیستلری و فارس ذاتچیلاری و باستانگرایلاری نین تورکلوک و عربلیک مسئله لرینده اورتاق اولوشدوردوقلاری باریناق و سیغیناقلاری وار. بونلار هامیسی فارس ایستعمارچیلیغینی قوروماق، تورک و عرب دیل و مدنیتلرینی یوخ ائتمکده اؤز عزملرینی جزم ائتمیش هئگئمون فارس ایستعمارچیلیق محفللری و عامیللری ساییلارلار.
ایشیق سؤنمز، 21.11.2018
[i] علی شریعتی، بازشناسی هویت ایرانی- اسلامی، ص. 300 -301.
[ii] علی شریعتی، بازشناسی هویت ایرانی- اسلامی، ص. 302 – 303.
[iii] حسین کاظمزاده، مجله ایرانشهر، برلین 1301 – 1306 (1922 – 1927)
[iv] ایشیق سؤنمز، "خاخام انشان (خاخامنشیان)" شاهلیغی و دیلی: http://www.isiqsonmaz.com/Seite%20366.htm
[v] Matthias Schulz, UN Treasure Honors Persian Despot, The Spiegel online, 15 July 2008: http://www.spiegel.de/international/world/falling-for-ancient-propaganda-un-treasure-honors-persian-despot-a-566027.html
[vi] ذبیح الله صفا، تاریخ ادبیات در ایران و قلمرو زبان فارسی، جلد 1، تهران، 1332.
[vii] سید جواد طباطبایی، جدال قدیم و جدید، دیدگاهها، زندگینامه و کارنامه علمی سید جواد طباطبایی در گفتگو با او، تاریخ نویسی جز با تکیه بر آگاهی ملی امکان پذیر نیست (آلینمیش: مهرنامه، تیر ماه 1392)، جمعه چهاردهم تیر 1392 ، - آن موقع به چه چیزهایی فکر می کردید؟ نمی توانم بگویم آن موقع چه فکرهایی داشتم. ... همیشه نوعی تصوری از بحران داشتم: http://gadim-va-jadid.blogfa.com/post-308.aspx
[viii] جوااد طباطبایی، قفقاز برای ایران بزرگ فرهنگی بسیار مهم است؛ دومین سمپوزیوم مناسبات فرهنگی، تاریخی و اجتماعی قفقاز، تاریخ مطلب: 1394/11/05ایرنا (خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران) مقاله: http://article.irna.ir/fa/c1_3970/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4/%D8%AF%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%86_%D8%B3%D9%85%D9%BE%D9%88%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%85_%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%AA_%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C_%D9%88_%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C_%D9%82%D9%81%D9%82%D8%A7%D8%B
[ix] جواد طباطبایی، باخ اورادا.
[x] جواد طباطبایی، باخ اورادا.
[xi] محمود افشار، آینده، جلد دوم، تهران، چاپ دوم 1351، خطرهای سیاسی، صحیفه 921 – 929.
[xii] جواد طباطبایی، باخ اورادا.
[xiii] جواد طباطبایی، باخ اورادا.