🔎 سورقو: "تورک ائلینه دوغرو" محفل بابکی ابومسلم خراسانلی نین اوزانتیسی ، ابومسلمین تؤره مه سی قلمه آلماغا چالیشار[1] . بو دوغرولتودا نه دئمک ایستردینیز؟
🎤 جاواب: مستقیل دوشونجه یئریتمک ایستمگنلر گئج یوخسا تئز فارسلیق باتلاغینا دوشه رک فارسلیق اوچون تاریخی پهلوانلار یونتاماقدا الی آیاق ائده جک گؤرونرلر. ابومسلم کوفی نین کوفه شهرینده دوغولدوغونو، ییرمی یاشیندا المجیره بن سعد باشچیلیق ائتدیگی بیر شیعه سئکتینه قوشولدوغونو، امویلره مخالیف اولدوغو اوچون بنی اومیه حاکیمیتی طرفیندن کوفه شهرینده توتساق ائدیلدیگینی، 741 یوخسا 742 اینجی میلاد ایلینده اؤزونو عباسیلره یاخین گؤسترمکله عباسیلر طرفیندن زینداندان خلاص اولدوغونو، عباسیلرین باشچیسی ابراهیم بن محمد اونا (مسلمه) "ابو مسلم" آدی وئردیگینی، بیر نئچه ایلدن سونرا اونو خراسانا، اوراداکی عرب قبیله لرینی، بنی اومیه حؤکومتی علیهینه باش قالدیرمالارینی رهبرلیک ائتمه سی اوچون گؤنده ریلدیگینی، اوموی لر حاکیمیتدن دوشدوکدن و عباسیلر خلافته گلدیکدن سونرا ابو مسلم بغداد شهرینده عباسی خلیفه لیگی طرفیندن اؤلدورولدوگو اوزره بیلگی وئردیک[2].
✅دوشونجه نین آخیجی (سیال) اولدوغونا و انسانلارین انسانلاردان اؤیرندیکلرینه قارشی اولمادیغیمیزا ابومسلم عرب اولموش و بنی اومیه خلیفه لیگی علیهینه و عباسی طرفداری اولاراق ووروشماسینا باخمایاراق بابک خرمدین آذربایجانلی و آذربایجاندا دوغولموش و عباسی خلیفه لیگی علیهینه ووروشموش بیر شخص اولموشلار.
✅ علی شریعتی نین فارس شعوبیه چیلیک دوشونجه لرینی نقد ائدرکن علی شریعتی نین "تشیع علوی" گؤروشلری نین اویدورما و آلمان والتئر هینچ طرفیندن اورتایا آتیلدیغی بیر گؤروش اولدوغونو و بو گؤروشون اشمیت، نظام الدین مجیر شیبانی، آرامش دوستدار، داریوش آشوری، عباس زریاب خویی طرفیندن ده اله آلیناراق فارسلیق اوچون "ایرانلیلیق و شیعه لیک" فارس دؤلتچیلیگی نظریه سی اولوشدوردوقلاری اوزره بیلگی وئردیک[3].
✅دئمک، ایستر ابومسلم، ایستر بابکین فارسلیق ایله هر هانکی بیر ایلگی و ایلیشکیلری اولمازکن بابکی هانکی اؤلچو و مقیاسدا "تورک ائلی محفلی" نین ابو مسلمه باغلادیغی و چئچن اولموش شیخ شامیلی "تورک" قلمه آلدیغی بللی دئییل. بابک بیر آذربایجانلی، آذربایجاندا دوغولموش شخص اولماسینا باخمایاراق بابک اوچون جعل کیملیک یونتاماق و بابکی ایرانلی دئیه فارس کیمی تقدیم ائتمک چابالاری دا کئچمیش یوز ایلده آیاق توتاراق یئریمگه باشلامیش. بو یالان و جعلیاتلار "فرهنگ" و "اسلام" آدی آلتیندا بوگون ده اسلام آدی آلتیندا قورولموش فارس قوروم و موسسه لری طرفیندن داوام ائدر. "موسسه فرهنگی رواق حکمت" آدلی قوروم بابک اوزره یازمیش:
"بابکین آتاسی نین آدی "عامر بن احد" و آناسی نین دا آدی "ماهرو" ایدی"[4].
اوسته گؤروندوگو کیمی موسسه فرهنگی رواق حکمت" بابکین آناسی نین فارس اولدوغونو بیر یالان اولاراق ادعا ائدر. بو دوشونجه نین ترسینه آلمان مؤلیف Haussig, Hans Wilhelm بابکین آناسی نین ابومسلم قیزی (عرب) فاطمه اولدوغونو ادعا ائدر. بو دوغرولتودا هاوسسیگ یازار:
"او زامانکی یاییلمیش دوشونجه یه اساسا ابومسلم کاریسماتیک بیر شخص اولموش. او اؤلدوکدن سونرا بو کاریسما قیزی فاطمه یه و قیزیندان دا اوغلو مهدی بن بابکه (Mahdi ibn Papak) داشینمیش"[5].
✅اوسته گؤروندوگو کیمی عرب دیلی نین قورال و قایداسینا گؤره بو منظور اولموش "پاپک" یوخسا "بابک" مهدی نین آتاسی اولمالیدیر. تاریخده بابکین مهدی آدلی بیر اوغلو و اونون بیر کازیسماتیک شخص اولدوغو اثبات اولونمامیش. بو دوشونجه نی اورتایا آتان شخصین عرب دیلی و قرامئری اوزره بیلگی و ساوادی اولمادیغی و آلمان مؤلیف ده بئله بیر توزاق و تله یه دوشدوگو اوچون بئله بیر خطانی اورتایا قویدوغو آچیق و ساچیق گؤرونر. اوسته لیک موضوع بابک اولدوغو اوچون بابکین اوغلو مهدی سؤز قونوسو اولابیلمز. دئمک، بابکی بو وسیله ایله ابومسلم و اونون حرکتی ایله دویونلمک یالان چابالاری دا آچیقلیغا قاویشمیش اولار.
✅ Haussig-ین ائتدیگی بو خطاسینا باخمایاراق او زامان بابک حرکتی و اونون مخالیفلری و متحدلری اوزره وئردیگی بیلگیلر ایلگینج اولدوغو اوچون اونلاری دینلمک فایدالیدیر دئیه دوشونورم؛ اوخویوروق:
"یالنیز آذربایجان دئییل، خراسان دا شیعه و اسلاملا ایلگی و علاقه سی اولمایان مذهبلرین مرکزی ساییلارمیش. .. خراسان بؤلگه سی کیمی آذربایجاندا دا سنی مسلمانلیغی همیشه لیک اولاراق تامین آلتیندا و اماندا دئییلمیش. بورادا بوداچیلیق اؤرتوسونون آلتیندا "روحون بیر شخصدن باشقا بیر شخصه کؤچمک آنلاییشی (Seelenwanderung) و الله طرفیندن کاریسمتاتیک صفتلرین باشقا بیریسینه کؤچمه سی اؤنملی رول اوینارمیش. خراساندا ال مقنع پیغمبریلیک صفتینی تثمیل ائدرکن آذربایجاندا بابک 816 اینجی ایلدن 838 اینجی (میلاد تاریخی) ایلینه دک بیزانسلارین کؤمگی ایله عرب خلافتینه قارشین مقاومت گؤسترمیش. بابک علیهینه ائرمنیستانا عرب خلیفه لیگی طرفیندن حاکیم اولموش بوخارا شهری نین بگی بخار خدات (Buhar-hudat ) آدلی ژنرال ساواشیرمیش[6]. بابک قیامی اوستروشانا[7] بگی اولموش، عرب خلیفه لیگینی بابک علیهینه نظامی باخیمدان تمثیل ائتمیش افشین طرفیندن آذربایجاندا یئنیلگه یه و شکسته اوغراتمیش. افشین بابکی توتساق ائده رک عرب خلیفه لیگی خدمتینه گؤندرمیش."[8].
ایشیق سؤنمز، 05.07.2019
قایناق:
[1] روسلار، سوویئتچیلر و آزربایجانچیلار 23 ایل قافقازدا روس استعمارینا قارشی ساواشان تورک شئیخ شامیل و جاوادخان'ی و سیلاحداشلارینی دئییل ده بابک (پاپک) گیبی تاریخین قارانلیق دؤنهمینه عایید شخصیتی آزربایجاندا تاریخی میللی قهرمان سونارلار. https://t.me/turkeline_dogru/3434
[2] ایشیق سؤنمز، مسلم یوخسا ابو مسلم کیم و هارالی و ملیتچه کیم اولموش؟: http://www.isiqsonmaz.com/Seite%20424.htm
[3] ایشیق سؤنمز، شیعه لیک و ایرانلیلیق دئیه فارسلیق مفکوره سی: http://www.isiqsonmaz.com/Seite%20374.htm
[4] موسسه فرهنگی رواق حکمت، بابک خرّمدین با کدام امام معصوم همزمان بوده است؟ آیا امام در قیام او سخنی گفته است؟: http://www.islamquest.net/fa/archive/question/fa85452
[5] Haussig, Hans Wilhelm, Die Geschichte Zentralasiens und der Seidenstrasse in vorislamischer Zeit, Die religiöse Komponente des Widerstandes der Iraner gegen die islamischen Kalifen, S. 245.
[6] Türk İslam Ansklopedisi bu doğrultuda yazmış: “Müslümanlar bu bölgeye geldikleri sırada şehrin hükümdarına Buhar-hudât (Buhar-hudah = Buhara sahibi) deniliyordu. Bir Çin kaynağına göre bu hânedanın beylerinden biri 627 yılında atalarının yirmi iki katından beri bu şehirde hüküm sürdüklerini söylemiştir. Paralar üzerindeki “Pwy’r ywB” ibaresinden yerli dilin Soğdca olduğu anlaşılmaktadır. İbn Havkal da Buhara halkının Soğdca ve Farsça konuştuğunu söyler (Sûretü’l-arz, s. 489). Bu da İranlılar’ın İslâm’dan önce bu bölgede koloniler kurmalarının bir sonucu olmalıdır“, bax: Buhara: https://islamansiklopedisi.org.tr/buhara
[7] اوستروشانا بوگونکو تاجیکیستاندا بیر بؤلگه نین آدی ساییلارمیش.
[8] Haussig, Hans Wilhelm, Die Geschichte Zentralasiens und der Seidenstrasse in vorislamischer Zeit, Die religiöse Komponente des Widerstandes der Iraner gegen die islamischen Kalifen, S. 246.