ساری نژاد یوخسا بوداچیلیق؟
بیلیندیگی کیمی میللی مسئله و نژاد تئوریسی فرانسه بورژوازی اینقیلابیندان (1789) سونرا اورتایا چیخمیش. اوندان اؤنجه توپلوملار آراسی آنلاشمازلیقلار میللی و مدنی ساحه لر دگیل، یالنیز دینی ساحه لری ایچرمکده ایدی. فرانسه نین بورژازی اینقیلابیندان سونرا میللی و مدنی دیرچلمه لرین یانی سیرا کولتور و مدنیت ساواشی دئیه یئنی دئییملر اورتا چیخدیلار. بیرینجی کولتور ساواشی، دونیا کاتولیکلر کیلیساسینی باشچیلیق ائدن روم واتیکانینداکی 9.اونجو پاپ پییوس(1846-1878) و آلمان ایمپیراتورلوغونون صدری اوتو فون بیسمارک آراسیندا، 1871-1878 ایللرینده اورتایا چیخدی (1).
بو کولتور ساواشینا 1878 ایلینده آلمان کیلیسالاری مملکت ساحه سینده میللی چیخارلارا اویقون یئنی سیاسی جهت ایزله دیکلریندن (تعقیب ائتدیکلریندن) سونرا نوقطه قویولدو. بو مسئله نین آردینجا، 9. پاپ پییوس رومدا دینی باشچیلیق وظیفه سیندن اوزاقلاشاراق یئرینه 8 اینجی لئ او (1878-1903) گلمک ایله آلمان کیلیسالاری و بیسمارک آراسیندا دا آنلاشمایا واریلدی (گئدیلدی). بئله لیکله بیرینیجی کولتور ساواشی آلمانیادا نوقطه لنمیش اولدو (2).
دئمک، اوسته کی مسئله خیریستیان توپلولوقلارینین (ایجتماعیتلری نین) اؤز ایچلرینده باش وئرن مسئله ایدی. آنجاق آوروپا خیریستیانلیق توپلولوقلاری اؤزونو ایسلامیت، بوداچیلیق، یهودیت و سونرادان اورتایا چیخاجاق کومونیستلیک توپلولوقلاری قارشیسیندا و اونلاری اؤزونه بیر رقیب اولاراق تعریف ائتمه لی ایدی. او زامان کومونیست دونیا گؤروشو بیر ایدئولوژی اولاراق هئچ بیر توپلوما حاکیم اولمادیغی اوچون فرانسه فئودالی Arthur Comte de Gobineau داروینیسم تئورسیندن (اینسانین تکامول تاپماسیندان) ائتگیله نه رک اینسانلیق توپلولوقلارینیساری، قارا و آغ ایفاده لری آلتیندا نژادلارا بؤلوشدورمه گه چالیشدی (3).
آلمان ناسیونال سویسالیست(1933-1945)پارتیسی نین قوروجوسو آدولف هیتلر یهودلارین دینی اینانجلارینا قارشین یئنی بیر دئییم »سامی نژادی (Semitische Rasse)« دئیه اورتایا قویماغا چالیشدی. هیتلرین یهودلار علیهینه نیفرت ایله چیخیش ائتمه سی بعضی دئدیکلره گؤره، آلمانلار خیریستیانلیغی قبول ائتمه دن اؤنجه گؤوور (کافر) اولدوقلارینا اساسلانیرمیش. نازیستلرینه گؤروشونه اساساً یهود مدنیتیندن ظهور ائدن عیسی مسیح آلمانلاری اؤز اصلیتلریندن و ساواشقانلیقلاریندان اوزاقلاتمیشدیر. عیسی مسیح یانچیلاری نین آوروپالیلاری او جومله دن ژرمنلری خیریست (مسیح) ائتمه سی نازیستلرین دوشونجه سینه گؤره یهودلارین ژرمنلر علیهینه بیر توطعه سی کیمی باشا دوشولورموش. نازیستلرین منطیقینا اساساً خیریستیانلیغین یاییلماسی نتیجه سینده آلمانلار اؤنجه کی ووروشقان و کافر کولتورلاریندان اوزاقلاشماق زوروندا قالمیشلار. نازیستلره گؤره خیریستیانلیق (مسیحیت) یهودییتین نتیجه سیدیر. بو یوروملامالاردان یولا چیخاراق نازیستلر خیریستیان دینینه قارشین نیفرت ایله یاناشیر و اونو یهودلارین آلمانلار علیهینه توطئه سی کیمی قلمه آلیردیلار. اونلار ایسراییل طایفاسیندان اولان عیسی مسیحی نژادلارین آغاسی ساییلان "آریا" نژادی اوچون پیغمبر اولاراق اؤز دوشونجه لرینه بیله سیغدیرماق دا ایسته میردیلر(4). نازیستلر یهودلارین یانی سیرا کومونیستلیگی قرمیزی خطر (rote Gefahr) دئیه آلمان توپلومو اوچون بیر خطر کیمی قلمه آلماغا باشلامیشدیلار.
بیلیندیگی کیمی هیتلر و نازیستلرین بو فاشیستی گؤروشلری 2.اینجی دونیا ساواشینا یول آچدی، میلیونلار آدامین اؤلومونه و گاز اوتاقلاریندا بوغولمالارینا و کوره لرده یاندیریلیب یاخیلمالارینا زمینه یاراتدی. بونلارا باخمایاراق بو فاشیستی گؤروشلر بوگون پان ایرانیستلرین نژادپرستلیک یازیلاریندا ایران ممالیکی محروسه سینده کی عرب و تورک ائتنوسلاری اوزره اؤز عکسینی تاپمیش اولور (باخ: 5). بو فاشیستی گؤروشلره و دوشونجه یئریتمه لره باخمایاراق »ساری« دئییم دینی و بوداچیلیق (بوداگری) سمبولو اولاراق سیاست ساحه لرینه کئچن یازیمیزدا ایشاره ائتدیگیمیز کیمی فرانسه فئودالی Gobineau طرفیندن بیر نژاد اوچون ایفاده ائدیلمیشدی (3).
بیزیم گؤروشوموزه گؤره ساری دئیه یئر کوره سی اوزره بیر نژاد دئییل، دینی و بوداچیلیغا اساسلانمیش بیر دئییم وار. بو دئییم خیریستیان توپلولوقلارینا قارشین بوداچیلیق (بودیست) توپلولوقلارینی بیر نژاد کیمی عکس ائتدیریر. دینین ایکتیسابی اولدوغونو نظره آلارساق، »ساری« دئیه بیر نژادین اولمادیغینی دا قبول ائتمیش اولاریق. بو دئییم ایلک اولاراق باشقا دیل و مدنیتلرده اولدوغو کیمی بوداچیلیق دونیاسیندا بیر دینی دئییم اولاراق اورتایا چیخمیش. بو مسئله یه آچیقلیق گتیرمک اوچون بوداچیلیق فلسفه سی ایله تانیش اولاراق بو مسئله نین هانکی آشامادا اولدوغونو آنلاماغا چالیشمالی ییق.
بودیست دینی نین تملینی آهیمسا (Ahimsa) "ضرر وئرمزلیک" اولوشدورور. بو "ضررسیزلیک موضوعسو یالنیز اینسان دئییل، بوتون وارلیقلار او جومله دن حیواناتلاری ایچرمکده دیر. هر کسین اؤز یئتنکلیگینه (قودرتینه) اساساً ائتیک ساحه لری ده وار، بو ساحه لر بوداچیلاری ماراقلاندیرار. اؤرنک اولاراق روحانی اولمایان شخصلرین، راهیب اؤیرینجیلرین (طلبه لرین)، راهیبلرین (روحانیلرین)، راهیبه لرین و مجتهیدلرین (بودیساتوالارین Bodhisatvas) عیبادتی و ساییره.
بوداچیلیق اینانجینا گؤره ائتیک بوتون موثبت داورانیشلارین تملی ساییلار. بوداچیلیقدا ائتیک بوتون داورانیشلارین تمل اولاراق یئر (زمین) ایله قارشیلاشدیریلار (مقایسه ائدیلر) و شکیل شماییل تاپار. ساری یئرین بویاغیدیر (رنگیدیر)(6). ساری ائتیکانی تمثیل ائدر. راهیبلرین ساری گئییم گئیمه لرینه باخمایاراق تیبئت دین خادیملرینین بعضیسی ایسه ساری بؤرک باشلارینا قویار و ساری باش اؤرتوسو باشلارینا اؤرترلر. هر حالدا، بوداچیلار آراسیندا ساری بیر ائتیکانی تمثیل ائدر (7).
بودا دونیا گؤروشونه گؤره بودا اولماق اوچون اینسان چوخلو دؤنملردن (دؤره و مقاملاردان) کئچمه لیدیر. او دؤنملردن بیری ده فالون (Falun) مقامیدیر. بودالیغا اساساً دئییلیر:- فالون بیر یوکسک وارلیقدیر. او اینسانین یاشاییشیندان اوستون ساییلار. او مقام بودالیغا اولاشماق اوچون چوخ اؤنملیدیر (اهمیتلیدیر). باشقا دونیا گؤروشلرینه آخیم (تماییل) گؤسترن فالون، او مقامدا قالا بیلمز. او مقام اوندان گئری آلینار. Li Hongzhi یازیر: من چین مملکتینده فالون-دافا تبلیغ ائدرکن چوخلو اینسانلارین بصیرتی یوکسک ساحه لرده حرکت ائدیردی. دئمک، ساری گئییملی (لباسلی)، بؤیوک آللهی اؤز بصرت گؤزو ایله گؤرن اینسانلارین ایشی اولدوقجا چتیندیر. اونو هر گؤز گؤره بیلمز. او بیز یاشایان یئرده دئییل (8).
اوسته کی مطلبلر بوداچیلیق اینانجینا گؤره ساری بویاغین اؤنمینی بوداچیلیق دونیا گؤروشونده اورتایا قویولموش اولور. گؤرک، Taoist لر(9) ساری بویاغی نئجه دگرلندیریرلر:
Taoist لرین دئدیگینه گؤره حیات باشلامادان اؤنجه روح و اشیاء بیر بیرلرینه قارشین اؤلومجول (کشنده) ساواش آچدیلار. سونوندا "ساری شاه(گؤیون گونشی)"، "کونگ-کونگه (قارانلیغین دئوینه)" یئر اوزرینده غالیب گلدی (باشاری الده ائتدی). دئو اؤلومجول ساواشیندا باشی ایله گونشین بؤکونه (قاباریق یئرینه) دیه رک اونون گؤی (آبی) قالخانی (سپری) مین تیکه اولدو. اولدوزلار اؤز یئرلریندن اوینادی و آی قورخونج گئجه ده اؤز یولونو آزدی. "ساری شاه (گونش)" قوشقو (شک و تردید) ایچریسینده یاخین و اوزاقلاردا گؤیو نظمه سالا بیلمه سی اوچون بیرینی آختاریردی. او هدفسیز گزه بیلمزدی. شرق دنیزیندن ملکه" الهه نوکوآ (Nük-kua) تاج-تختی بوینوزدان بزنمیش بیر اژدها قویروغو ایله یاندیریب یاخار و قالخانی پاریلداراق گؤیه دوغرو اوجالدی. او بئش بویاقلی قوی قورشاغینی (رنگین کمانی) اریتدی و چین مملکتینین گؤیونو یئنیدن نظمه سالدی (10).
بو اوسته کی آنلام و مفهوملار بودیست و تااو ایست مکتبلرینده ساری کلمه سینین داشیدیغی فلسفی آنلام و اهمیتیدیر. بونلارا باخمایاراق زامان گئدیشی ایله کئچمیش تاریخده کی دینی ساواشلار آوروپا توپلوملاری اوچون اؤز یئرلرینی توپلوملار آراسی فرهنگی و میللی آنلاشمازلیقلارا وئرمه لی اولدو دئسک یانیلمامیشیق. دئمک، میللت مقوله سینین فرانسه بورژوازی اینقیلابیندان سونرا اورتایا چیخماسی اوسته گؤروندوگو کیمی کیلیسا اؤزونو آوروپا مملکتلرینین (اؤرنک اولاراق آلمانیا) ماراق داییره سینه اویقونلاتماسی و اؤزونو یئنیدن تعریف ائتمه گه چالیشماسی آوروپاداکی میللی بورژوازی کسیملری کیلیسا داییره لری ایله بیر داها ایش بیرلیگه و دینی میللت منافعینه خیدمت ائتمک اوچون باشقا دین و مدنیت صاحابلارینی بو دفعه حاکیمیت داییره لرینه میللی و مدنی بیر دوشمن کیمی تانیتما دوشونجه سینه واردیرمیشدیر (آپاریب چیخارمیشدیر).
بئله لیکله فرانسه فئودالی Arthur Comte de Gobineau (1816-1882) یازدیغی ( „Essay sur inegalite´ des races humaines“) آدلی کیتابدا گؤروندوگو کیمی اینسانلیغی نژادلارا بؤلمه گه چالیشمیشدی(3). 1900 اینجی ایلین یاییندا فرانسه ساواش گمیسینین سوروجوسو لوتی (Loti) دنیز قووه لرینین باشچیسی طرفیندن پئکن شهرینده (چین نین پایتختینده) بوکس یاریشینا (مسابیقه سینه) قاتیلماق اوچون مأمور اولور. بیر بؤیوک سالون تاماشاچی اونون یولونو گؤزله مه لرینه باخمایاراق او تماشاچیلارا قارشین ساری نژاد(!!!) دئیه اؤز نیفرتینی بیلدیره رک اولانلاری بربریلیگه ایتتیهام ائدیر. دئمک، آوروپادا Gobineau طرفیندن کیتاب اولاراق اورتایا قویولان فیکیرلر بیر نیفرت ملزمه سی کیمی اوزاق آسیاداکی چینلی، کوره لی، ژاپونلو و ساییره لرینی راحاتسیز ائتمه گه باشلاییر. بو اساسدا کاکوزو اوکاکورا (Kakuzo Okakura) یازیر:
"روسیه ژاپون اوزره یاخشی بیلگیلره صاحیب اولماغا چالیشسایدی، ییرمینجی یوز ایلین باشلانیشیندا روسیه و ژاپون آراسیندا اولان قانلی ساواشلار باش وئرمز ایدی. شرق مملکتلرینین مسئله سینی کیچیک حئساب ائده رک اونلاری باشا دوشمک ایسته مه مک اینسانلیغی قورخونج نتیجه لره گتیریب چیخاردیر. آوروپا امپیریالیست یانچیلاری اوتانمادان ساری خطر (خطر زرد) دئیه مسخره ساواش چاغریسی وئریرلر. اونلار آسیا اوچون بیر دفعه ده ایستر اولسون آغ لارین قورخونج و بدبختلیک عامیلی اولدوقلارینی آسیالیلار آنلایاجاقلار دئیه بو دوغرولتودا دوشونمک ایسته میرلر. - سیز بیزی چایی چوخ اولان اینسانلار دئیه مسخره ائده بیلرسینیز. آنجاق بیز، سیز غربده کیلری چای گؤرمه میش دئیه قلمه آلابیلمه ریک می؟"(11)
اوسته گؤروندوگو کیمی سیاسی باخیمدان »خطر زرد« مقوله سی روسیه و ژاپون آراسیندا اولان ساواشلارا یول آچمیش و میلیونلار اینسانین اؤلومو ایله نتیجه لنمیشدیر. بو مسئله نین غربده کی راسیستلر طرفیندن بیر سیاست وسیله سی اولاراق اورتایا سورولمه سینه باخمایاراق بودیست و تااو ایست لر کئچمیشده کی تاریخی و مذهبی گله نک و گؤره نکلرینه صادیق قالاراق بیر اؤلچوده آوروپا راسیستلری نین توپوردوکلری »ساری نژاد (نژاد زرد)« ایفاده لریندن فایدالاناراق بوداچیلیغی خیریستیانلیق قارشیسیندا قوروماغا چالیشمالارینا باخمایاراق خیریستیانلیق علیهینه منفی دوشونجه لرین یاییلماسینا شراییط یاراتمامیشلار. آشاغیدا بعضی دوشونجه لری بو دوغرولتودا اوخویوروق:
نه اوچون خیریستیان کیلیسالاری یئر کوره سی نین گون باتانیندا و بوداچیلیق یئر کوره سی نین گون چیخانیندا (چین، کوره، تیبئت و و ساییره) اولماسینا جاواب اولاراق بوداچیلار (بودیستلر) دئییللر: - مسئله یه دوغرو یاناشارساق، خیریستیان کیلیسه لری بوداچیلیق موضوعسوندا یئر آلیرلار. یالنیز نژاد، کولتور و پلانئتلرده کی کولتور فرقلیقلاری اینسانلاردا موختلیف یوروملامالارا و دوشونمه لره یول آچمیشدیر. دئمک، اینسانلارین موختلیف اؤزللیکلری وار. بو اؤزللیکلر موختلیف بودالارا (Buddha) ایطاعت ائتمه گه، موختلیف الله لار اوزره یوکسک ساحه لرده بیلگی الده ائتمه گه گتیریب چیخارمیشدیر. گون باتان اؤلکه لرینده بو مسئله بودا مقامینا یوکسلمیشدیر. دوغرودان دا عیسی تاتاقاتا (Tathagata) درجه سینه یوکسلمیش دورومدا یئر آلیر. آنجاق کولتور و دوشونمه سیستیملری اساسیندا او بودا آدلانمیر. گون چیخان اؤلکه لرده ایسه او بؤیوک و آیدینلاشمیش بودا آدلانیر. آراداکی اولان فرقلردن یولا چیخاراق بئهیشتده کی عیسی طرفدارلاری آغ گئییم لر ایله گؤرونرلر. بودا (Buddha) دونیا گؤروشونه اینانان اینسانلار ایسه ساری گئییم گئیینرلر. اونلارین ساچ قیرخماسی دا چوخ موختلیفدیر. Taoist لر ساچلارینی باشین اوستونده بیر بیرینه دولاشدیرار، Arhat لار باشلارینی دیبدن قیرخار، Bodhisatva لارین ساچی قدیم چین قادینلاری نین ساچی کیمی اولار.
اینسان نژادلاری قاریشیق اولمامالیدیر. بوگون اینسان نژادلاری قاریشیقدیر. بو قاریشیقلیق اؤزو ایله بؤیوک مسئله اورتایا قویور. قاریشیق خالق و میللتین روحانی دونیا ایله هئچ بیر باغلانتیسی یوخدور. او اؤز کؤکونو (اصلیتینی) الدن وئردیگی اوچون بئهیشتده اونا کیمسه شفاعت ائتمز. اونون هئچ یئره باغلیلیغی اولمادیغی اوچون اونو کیمسه قبول ائتمز. گل گئت وسیله لری (وسایل نقلیه) گلیشمه دن اؤنجه آوروپا و آسیا آراسیندا اولان چؤللوک و بوشلوقلاری کئچمک اولدوقجا چتین ایدی (12). مودئرن گل گئت وسیله لرینین چیخماسی ایله بو چتینلیکلر آرادان قالخدی. بوندان یانا دا اینسان نژادلاری دورمادان قاریشیر. بو دا اؤزو ایله بؤیوک یارامازلیقلار اورتایا قویور. بو بیزیم اوچون مسئله دئییل، آنجاق بئهیشتده بو قاریشیق نژادلار رسمیته تانینمیرلار.
آغ نژاد فضادا چوخ کیچیک، حددن آرتیق کیچیک یئره صاحیبدیر. اورا اونون بئهیشتیدیر. ساری نژاد، بودا (Buddha) و تااو (Tao) دونیا گؤروشونه صاحیب اولانلار ایسه سایلاری اولدوقجا چوخدور. اونلار بوتون فضانی دولدورارلار. اورادا تاتاقاتا (Tathagata) دوزنلیکلری نین یوللارینداکی قوملارجا (قوملار قدر) چوخلو و بؤیوک بودالار وار. فضادا چوخلو اینسانلارین قددی ساری نژادین قددی کیمیدیر. بوندان یانا بیز یالنیز گؤیده کی اینسان نژادلارینین یئرده کی اینسان نژادلاری ایله رابیطه لری نین اولدوغونو ایفاده ائدیریک.
عیسی دئدیکده: - شرقه دوغرو گئتمه یینیز!
عیسی دئمیش: اونلار بیزه عایید دئییل: خیریستیانلیق شرقده یاییلمامالیدیر.
بونو من ده باشا دوشموشم. عیسی بئهیشتینده شرق اؤلکه لریندن کیمسه یوخ... من بودا دونیا گؤروشونده آغلاردان اولمادیغینی دا آنلامیشام. آنجاق من یایدیغیم دین نه اوچون غرب اؤلکه لرینده کی اینسانلارا اؤیره دیله بیلر مسئله سینه گلدیکده دئمه لیییم: - من یایدیغیم دین فضانین تمل داشیدیر. او بوتون فضانی اولوشدورور (تشکیل ائدیر). بوتون بو دینی قبول ائتمه گه باشاران آغلار عیسی نین بئهیشتده کی اینسانلاری کیمی گؤرونرلر. ساری نژادا عایید اولان اینسانلار عیسی دینینه ایطاعت ائتمه گه باشارسالار دا، بئهیشتده بودا کیمی گؤرونرلر. بوندان یانا من شرقده و غربده کی اینسانلاری نجات وئرمه قابیلیتینه مالیکم. – دئمک، من یایدیغیم دین چوخ گئنیشدیر (13).
قایناقلار:
1 Geschichte der Katholischen Kirche, Hrg. Lenzenweger, Stockmeier u.a., 3.Auflage, Verlag Styria 1999
2 Evangelisches Kirchenlexikon, Hrg. Fahlbusch, Lochmann u.a., Verlag Vandenhoek & Ruprecht, Göttingen 1989
3 http://www.azadtribun.com/x40.htm
4 http://www.islamverurteiltantisemitismus.com/faschismus.htm
5 غلامحسين مظلومي عقيلي کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی: ماهنامه گزارش، ماهنامه سياسي، اقتصادي، مسائل اجتماعي، علمي سال شانزدهم شماره 165، تير 1384: http://news.gooya.ws/politics/archives/033979.php
و http://www.mellimazhabi.org/news/072005news/2707AGHILI.htm
6 یئری ساری دئیه قلمه آلماق بوداچیلارین یاشادیقلاری یئرلرین بویاغینی و اونلارین یئردن اؤزلری اوچون کسب ائتدیکلری خیال و تصوورو اورتایا قویور. بیلیندیگی کیمی تورک دیللرینده یئر ساری دئییل، بوز (خاکی) قلمه آلینار.
7 http://www.rabten-dschampaling.de/Einf%20Buddh.htm
8 http://www.faluncanada.net/library/others/german/sydney/xini1.htm
9 Taoist: Tao یانچی سی دئمکدیر. بو مکتب 3./4. یوز ایل میلادان اؤنجه چین فلسفه چیسی Laotse طرفیندن Tao دئیه اورتایا قویولموشدور.
10 Kakuzo Okakura: Das Buch vom Tee übersetzt von Horst Hammitzsch, Insel Verlag, Shale der Menschheit
11 Kakuzo Okakura: Das Buch vom Tee übersetzt von Horst Hammitzsch, Insel Verlag, Shale der Menschheit, S. 1
12 بیلیندیگی کیمی آسیا و آوروپا روسیه ده کی اورال داغلاری واسیطه سی ایله بیر بیرینه یاپیشیر. دئمک، بودیستلر (ساریلار) و خیریستیانلیق (آغلار) دئییلدیگی توپلوملارین آراسیندا مسلمان تورک توپلوملاری کئچمیشدن گونوموزه گله رک یاشاماقدادیرلار. بودیست دین خادیملری تورک و ملسمان توپلوملارینی ساری و آغ مقوله سینده بیر دینی مقوله اولاراق اؤزلرینه رقیب گؤرمه دیکلری اوچون اونلار تورک توپلوملارینی و مسلمانلیغی گؤرمزدن حرکت ائدیرلر. بئله لیکله تورک میللتلرینی ساری نژاد »نژاد زرد« دئیه ایران ممالیکی محروسه سینده قلمه آلانلار تورکلری و اؤزللیکله گونی آذربایجان تورکلرینین وارلیغینی اؤز پان ایرانیستلیک گؤروشلرینه قوربان ائتمک ایسته یینده یئر آلمیش گؤرونورلر.
13 Falun-Buddhagebot (Erklärung des Gebots in Sydney) : http://www.faluncanada.net/library/others/german/sydney/xini1.htm
ایشیق سؤنمز 02.08.2005